اداره فضای سایبری چین روز سه‌شنبه اعلام کرد که متن اولیه قوانین مربوط به فناوری تشخیص چهره در این کشور را منتشر کرده است. به گزارش خبرگزاری رویترز، این اداره گفت استفاده از این فناوری برای پردازش اطلاعات مربوط به چهره‌ها تنها زمانی مجاز است که هدف مشخص و ضرورت کافی وجود داشته باشد و اقدام‌های جدی برای حفاظت از داده‌ها انجام شود. اما روزنامه وال‌استریت ژورنال در تحلیل خود از این مقررات تاکید کرد که همچنان استفاده‌های بسیار وسیع از این فناوری تحت لوای مسائل مربوط به امنیت ملی مجازند.

پکن در حالی این قوانین جدید را صادر کرده است که اخیرا برخی مردم این کشور نگرانی‌هایی را در مورد استفاده بیش از حد از فناوری تشخیص چهره از طرف نیروهای امنیتی و انتظامی و شرکت‌های خصوصی مطرح کرده‌اند. اداره فضای سایبری چین اعلام کرد که طبق قوانین جدید، استفاده از این فناوری نیازمند به رضایت فرد است و در ضمن استفاده از روش‌های غیرزیست‌سنجی، به شرط اینکه همانقدر موثر باشند، ارجح است.

این فناوری محبوب حکومت‌های استبدادی است و در ایران در سال‌های اخیر مورد استفاده گسترده نیروهای امنیتی و انتظامی قرار گرفته است که از آن برای تعقیب زنانی که قوانین حجاب اجباری را زیر پا می‌گذارند، استفاده می‌کنند. اخیرا تلویزیون دولتی آلمان در گزارشی از ارسال هشت هزار دوربین نظارتی به ایران از طرف شرکت بوش آلمان در سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ خبر داد. اما این شرکت آلمانی گفت که بر خلاف برخی ادعاها این دوربین‌ها به فناوری تشخیص چهره مجهز نیستند. شرکت چینی «تیاندی تکنولوژیز» که از تراشه‌های ساخت آمریکا استفاده می‌کند نیز پیش از این فناوری‌های نظارتی را به سپاه پاسداران و سایر دستگاه‌های امنیتی در ایران فروخته و از این بابت مورد انتقاد قرار گرفته است. شرکت «اینتل» که از مهم‌ترین شرکت‌های ساخت نیمه‌رسانا در آمریکا و جهان است همکاری نزدیکی با «تیاندی» دارد.

چین سال‌ها است که استفاده‌ بسیار گسترده‌ای از روش‌های زیست‌سنجی از جمله فناوری تشخیص چهره می‌کند. در سال ۲۰۲۰ بود که رسانه‌های محلی خبر از استفاده از این فناوری برای ارائه کاغذ توالت در دستشویی‌های عمومی دادند. این خبر باعث اعتراض‌های مردم و نگرانی‌های مقام‌ها شد. به گزارش روزنامه ساوت چاینا مورنینگ پست، در سه سال اخیر بسیاری از دادگاه‌ها و دولت‌های محلی در چین استفاده بیش از حد از این فناوری را مجاز ندانسته‌اند و در مواردی احکام و جریمه‌هایی در این مورد صادر کردند.

طبق قوانین پیش‌نویسی که روز سه‌شنبه منتشر شدند، دستگاه‌های عکس‌برداری و تشخیص افراد نباید در اتاق‌های هتل‌، دستشویی‌های عمومی،‌ رختکن یا سایر مکان‌هایی که ناقض حریم خصوصی افراد است، به کار برده شوند. در ضمن، اگر از این دستگاه‌‌ها در مکان‌های عمومی استفاده شد این کار باید تنها با هدف حفظ امنیت عمومی و در صورتی انجام شود که تابلوهای مشخص هشدار کنار این دستگاه‌‌ها تعبیه شوند.

این مقررات جدید در حالی منتشر می‌شوند که پکن اخیرا کوشیده است مجموعه‌ای از قوانین و مقررات در زمینه کنترل داده‌ها را اعمال کند. مهم‌ترین اقدام اینچنینی دو سال پیش با تصویب «قانون حفاظت اطلاعات شخصی» انجام شد که اولین قانون چین در زمینه حفاظت از حریم خصوصی کاربران بود. این قانون برای اولین بار استفاده بی‌رویه شرکت‌ها از اطلاعات کاربران را محدود می‌کند. سال پیش مقرراتی در مورد استفاده از الگوریتم در نرم‌افزارهایی همچون ویچت و دوئویین (که به ترتیب مشابه واتس‌اپ و تیک تاک‌اند) معرفی شدند و چند ماه پیش هم قوانینی برای کنترل تصاویر و فیلم‌هایی که هوش مصنوعی آن‌ها را تولید می‌کند، نیز اعلام شدند.

طبق قوانین جدید، استفاده از فناوری برای تشخیص نژاد، قومیت، باور مذهبی یا وضعیت سلامتی ممنوع است مگر فرد در این مورد رضایت داده باشد یا این کار برای امنیت ملی لازم باشد. این مورد آخر، راه استفاده از این فناوری برای سرکوب جمعیت مسلمان چین و مخالفین پکن را باز نگاه می‌دارد.