بازرس ویژه آمریکا در امور بازسازی افغانستان (سی‌گار) گزارش تازه‌ای به‌مناسبت دومین سالگرد سلطه طالبان بر افغانستان، به مجلس نمایندگان این کشور ارائه داده است. تمرکز این گزارش بر کمک‌های آمریکا به مردم افغانستان است که طالبان از آن‌ها به‌نفع خود سوءاستفاده می‌کنند.
در این گزارش آمده است به‌رغم سوءاستفاده طالبان از کمک‌های بشردوستانه به مردم افغانستان، آمریکا همچنان بزرگ‌ترین کمک‌کننده به افغانستان بوده و در دو سال گذشته، حدود ۲.۳ میلیارد دلار به این کشور کمک کرده است.
بر اساس این گزارش، یک موسسه تحقیقاتی در تحقیقی به سفارش اداره توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID)، به این نتیجه رسید که طالبان فشار فزاینده‌ای می‌آورند تا از کمک‌های بین‌المللی به‌نفع خود استفاده کنند. گزارش سازمان ملل متحد نیز نشان می‌دهد طالبان در بیشتر برنامه‌های کمک‌رسانی این سازمان در افغانستان نفوذ کرده‌اند و از آن به‌نفع خود استفاده می‌کنند.
به گزارش سی‌گار، با وجود ممانعت طالبان از فعالیت زنان افغان در چارچوب برنامه‌های سازمان ملل، این نهاد جهانی همچنان به کمک به مردم افغانستان ادامه می‌دهد. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در اوایل ماه مه سال جاری گفت هرچند طالبان با فعالیت زنان در برنامه‌های سازمان ملل متحد مخالفت می‌کنند و اجازه نمی‌دهند آنان در روند کمک‌های بشردوستانه مشارکت کنند، این نهاد به کمک‌های بشردوستانه‌اش به افغانستان ادامه می‌دهد.
با این حال، دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل در بازنگری فعالیت‌های بشردوستانه این نهاد در افغانستان، میزان کمک‌ها را از ۴.۶ میلیارد دلار در سال به ۳.۲ میلیارد دلار کاهش داد. دلیل اصلی این کاهش محدودیت‌هایی است که طالبان بر فعالیت سازمان‌های بین‌المللی اعمال کرده است. این کاهش بودجه به توقف برخی کمک‌ها به مردم افغانستان منجر شد، از جمله برنامه جهانی غذا مجبور شد کمک به ۸ میلیون افغان نیازمند را قطع کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بخش دیگر گزارش تازه سی‌گار به فعالیت بانک مرکزی افغانستان پرداخته است. به گزارش سی‌گار، بررسی و تحقیق تازه یک نهاد مستقل نشان داده است که بانک مرکزی افغانستان استقلال لازم را به دست نیاورده است و نمی‌تواند تضمین‌های مورد نیاز برای مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم را بدهد.
در حال حاضر، ریاست بانک مرکزی افغانستان در دست افرادی است که در فهرست سیاه سازمان ملل متحد و تحت تعقیب پلیس فدرال آمریکا قرار دارند. طالبان تاکنون چندین بار درخواست کرده‌اند ذخایر ارزی افغانستان که در حال حاضر نیمی از آن در یک صندوق امانی در سوییس قرار دارد و برای بازسازی افغانستان استفاده می‌شود، به بانک مرکزی این کشور منتقل شود. مقام‌های طالبان می‌گویند مبالغ موجود در صندوق امانی، بانک‌های آمریکا و دیگر کشورهای جهان پول مردم افغانستان است و آمریکا و دیگر کشورها باید این پول را به بانک مرکزی افغانستان بازگردانند.
با این حال، وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرده است تا زمانی که بانک مرکزی افغانستان تضمین‌های لازم در مورد مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم را ارائه نکند، هیچ پولی فرستاده نمی‌شود.
گزارش سی‌گار همچنین به نقض حقوق بشر در افغانستان پرداخته است. در این گزارش آمده است طالبان به خشونت و تبعیض سازمان‌یافته علیه زنان ادامه می‌دهند، که بر اساس قوانین بین‌المللی جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود. سی‌گار با استناد به گزارش سازمان ملل متحد، می‌گوید طالبان مرتکب جنایت‌های دیگری مانند شکنجه و قتل‌های فراقانونی نیز شده‌اند.
در گزارش سی‌گار، تنها جنبه مثبت عملکرد طالبان کاهش کشت مواد مخدر در سال ۲۰۲۳ ذکر شده است. بر اساس این گزارش، کشت مواد مخدر به‌خصوص خشخاش، در جنوب افغانستان که مرکز اصلی کشت و تولید مواد مخدر است، کاهش چشمگیری داشته است. اما در ادامه می‌افزاید برای تثبیت اثربخشی کاهش کشت خشخاش، باید تا سال ۲۰۲۴ صبر کرد، زیرا کشاورزان افغان در سال ۲۰۲۲ بخش زیادی از زمین‌های کشاورزی را به کشت مواد مخدر اختصاص دادند و محصول را برای سال ۲۰۲۳ و حتی ۲۰۲۴ نگه داشته‌اند. به همین دلیل، بهای مواد مخدر در جهان افزایش یافته است.
در ادامه گزارش سی‌گار آمده است هرچند ناامنی در افغانستان کاهش قابل‌ملاحظه‌ای پیدا کرده است، همچنان مرگبار است. در عین حال، روابط نزدیک طالبان با برخی گروه‌های تروریستی پناهگاه امنی در افغانستان ایجاد کرده است که در تناقض با ادعاهای طالبان مبنی بر پایبندی به تعهدش در زمینه مبارزه با تروریسم است.
دولت آمریکا از زمان سقوط حکومت طالبان در سال ۲۰۰۱ تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۳، در مجموع ۱۴۷.۶ میلیارد دلار صرف بازسازی افغانستان کرد. این مبلغ جدا از میلیاردها دلاری است که سایر کشورهای جهان برای بازسازی افغانستان هزینه کردند. با این حال، حیف‌و‌میل این مبالغ به‌دست افراد و سازمان‌های مجری پروژه‌های بازسازی دولت آمریکا را مجبور کرد در سال ۲۰۰۸، بازرس ویژه‌ای برای بررسی بازسازی‌ها در افغانستان منصوب کند. از آن زمان تاکنون، این نهاد میلیاردها دلار اختلاس، حیف‌و‌میل و سوءاستفاده را افشا کرده است. جالب است که در این حیف‌و‌میل‌ها، علاوه بر کارمندان دولت افغانستان، نهادهای مجری پروژه‌ها و حتی سازمان‌های تامین‌کننده بودجه پروژه‌ها نیز دخیل بوده‌اند. بنا بر اعلام سی‌گار، آمریکا در دو سال گذشته، ۲.۳ میلیارد دلار به افغانستان کمک کرده که این کمک‌ها نیز از دستبرد طالبان در امان نمانده است.
