سازمان بهزیستی ایران اعلام کرد که از میان کودکان بازمانده از تحصیل که مراکز تحت نظارت این سازمان در تهران شناسایی کرده‌اند، حدود سه هزار کودک در استان تهران‌اند که تقریبا تمام آن‌ها جزو اتباع خارجی و فاقد کد خانوارند و ثبت‌نام آن‌ها برای مدارس امکان‌پذیر نیست.
مریم خاک‌رنگین، رئیس گروه کودکان کار و خیابان سازمان بهزیستی ایران، در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا، یکی از دلیل‌های محرومیت این دانش‌آموزان افغان از تحصیل را چالش در سامانه مربوط به ثبت‌نام دانش‌آموزان می‌داند.
او تاکید کرد: «کودکان اتباع برای ثبت‌نام در مدارس باید ابتدا در سامانه مربوطه [kanoonnobat.ir] ثبت‌نام کنند تا مجوز ثبت‌نام در مدارس را داشته باشند، اما این سامانه همیشه مهر یا آبان باز می‌شود. این سبب می‌شود کودکان اتباع با تاخیر تحصیلی، ناهماهنگی با کلاس درس یا ماندن پشت صف ثبت‌نام مواجه شوند. امسال با پیگیری‌های انجام‌شده این سامانه از شهریورماه فعال شد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او افزود که شهروندان خارجی می‌توانند پس از ورود به ایران و معرفی خود به «فرمانداری‌ها یا ثبت‌نام در سامانه مربوطه، کد خانوار بگیرند و پس از آن برای کودکانشان از طریق سامانه برگه حمایت تحصیلی دریافت کنند».
با این حال، مسئولان سازمان بهزیستی ایران گفته‌اند که برخی خانواده‌های «اتباع» به دلیل نداشتن کد خانوار، دسترسی به اینترنت، بی‌اطلاعی و مانند این‌ها در سامانه مزبور ثبت‌نام نکرده‌اند و به این دلیل برای ثبت‌نام در مدارس با مشکلاتی مواجه شدند.
از سوی دیگر، آمارهای این سازمان نشان می‌دهد در برخی استان‌های ایران با وجودی که کودکان پناهجو برگه حمایتی تحصیلی دارند (به ویژه کودکان پایه اول)، ثبت‌نام نشده‌اند. مسئولان سازمان بهزیستی ایران گفته‌اند که وزارت آموزش و پرورش در این زمینه در حال همکاری است تا پایگاه‌های سنجش را فعال کند اما هنوز کار نهایی نشده است.
خاک‌رنگین تاکید کرد: «وزارت کشور هر سال سامانه ثبت‌نام کد خانوار را معمولا به مدت دو تا سه هفته باز می‌کند و خانواده‌ها تنها در این زمان محدود امکان ثبت‌نام در سامانه را دارند. اما با توجه به اینکه ورودی از مرزها زیاد است و ممکن است برخی اتباع نتوانند در آن زمان در سایت ثبت‌نام و کد خانوار دریافت کنند، لازم است مدت زمان ثبت‌نام در سامانه مذکور افزایش یابد تا خانواده‌ها برای دریافت کد با مشکل مواجه نشوند.»
رئیس گروه کودکان کار و خیابان سازمان بهزیستی ایران با تاکید بر لزوم برنامه‌ریزی و کنترل ورود اتباع، تصریح کرد: «درحال حاضر زیرساخت‌های کافی برای ارائه خدمات به آن‌ها در اختیار نیست و با این وضع، امکان پیش‌بینی و آمادگی برای پذیرش و ارائه خدمات در بخش‌های مختلف اعم از آموزش، بهداشت و حمایت با مضیقه مواجه خواهد شد.»
هم زمان با تسلط طالبان بر افغانستان، مهاجرت افغان‌ها به کشورهای همسایه از جمله ایران و پاکستان افزایش یافت. شماری از شهروندان افغانستان به دلیل ترس از انتقام‌جویی طالبان، شماری هم به منظور یافتن کار و برخی هم برای تحصیل فرزندانشان افغانستان را ترک کردند. با این حال به نظر می‌رسد که این مهاجران در کشورهای همسایه افغانستان نیز وضعیت بهتری ندارند.
