یافته‌های تحلیل جدید کارشناسان حوزه تغییرات آب‌وهوایی و اقلیمی نشان می‌دهد که خشکسالی، که در سه سال گذشته وضع ایران و سوریه و عراق را دگرگون کرده است، بدون تغییرات آب‌وهوایی رخ نمی‌دهد.
دانشمندان گروه بین‌المللی «اسناد آبوهوای جهانی» داده‌های سه سال اخیر میزان دما و بارش باران در سراسر جهان را بررسی و تحلیل کردند و دریافتند که تغییرات آب‌وهوایی به پدید آمدن دماهای بالا کمک می‌کند و به‌تنهایی می‌تواند وقوع خشکسالی در مناطقی از سوریه و عراق را دست‌کم ۲۵ برابر و همچنین وقوع خشکسالی در ایران را بیش از ۱۶ برابر کند.
این بررسی نشان داده است که چگونه تغییرات آب‌وهوایی در وقوع یکی از بدترین بلاهای جهان برای انسان نقش دارد و چگونه ترکیب آن با هرج‌و‌مرج‌های سیاسی و درگیری‌های نظامی موجب می‌شود که مردم دچار گرسنگی شوند و بسیاری نیز مجبور به ترک خانه و کاشانه شوند.
به گزارش ان‌بی‌سی نیوز، محمد رحیمی، استاد اقلیم‌شناسی دانشگاه سمنان که نماینده جمهوری اسلامی ایران در هیئت بین‌دولتی تغییر اقلیم است، در نشست خبری روز سه‌شنبه هفته جاری در سازمان مل متحد هشدار داد: «تغییرات آبوهوای جهان ناشی از دخالت انسان اکنون به‌طور چشمگیری زندگی ده‌ها میلیون نفر را در غرب آسیا دشوار کرده است. مصرف سوخت‌های فسیلی نیز این منظره را تیره‌تر می‌کند.»
همچنین، رعنا الحاج، از مرکز آبوهوای صلیب سرخ جهانی، نیز در این نشست تاکید کرد که ناحیه مذکور در منطقه غرب آسیا در سال‌های اخیر شاهد بیابان‌زایی و جنگل‌زدایی گسترده‌ای بوده است.
او گفت: «در شرایطی که برخی از این مناطق به‌علت جنگ، زیرساخت‌های در حال فروپاشی، یا شهرنشینی بی‌ثبات شده‌اند، تغییرات آب‌وهوایی در سال‌های اخیر تهدیدی بوده است که چند برابر سابق خرابی به بار می‌آورد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بر اساس برآورد موسسه مدگلوبال (پزشک جهانی)، از سال ۲۰۱۱ بیش از ۱۲ میلیون نفر در سوریه به‌علت جنگ داخلی بی‌خانمان شده‌اند و نزدیک به ۲ میلیون نفر دیگر نیز که در مناطق روستایی آن کشور زندگی می‌کردند به‌علت خشکسالی آواره شدند.
همچنین، بنا بر اعلام کمیته بین‌المللی نجات (IRC)، در سال ۲۰۲۲، حدود ۱۲ میلیون نفر، برابر با ۶۰ درصد جمعیت کشور سوریه، با گرسنگی مواجه بوده‌اند. خشکسالی توانایی سوریه را برای رشد و برداشت گندم مختل کرد. در سال ۲۰۲۱، این کشور توانست فقط یک‌چهارم گندمی را تا که پیش از شروع جنگ داخلی تولید می‌کرد دوباره تولید کند.
دانشمندان عضو گروه اسناد آبوهوای جهانی پس از بررسی داده‌های دما و رطوبت در سوریه و عراق و ایران بین ژوییه ۲۰۲۰ تا ژوییه ۲۰۲۳، اعلام کردند که اگرچه سه کشور مذکور در این مدت بارندگی کمی داشته‌اند، ادامه‌دار بودن تبخیر و تعرق گیاهان عامل اصلی خشکسالی و گرمای پایدار بوده است.
الگوهای پژوهشی نشان می‌دهند که اگر جهان در سال‌های اخیر فقط ۱.۲ درجه سانتی‌گراد خنک‌تر می‌بود، مانند زمان‌های قبل از صنعتی‌شدن کشورهای اروپایی، خشکسالی رخ نمی‌داد و شرایط عادی می‌بود.
در این مقاله همچنین آمده است که به‌علت گرمایش جو کره زمین، پیش‌بینی می‌شود که خشک‌سالی‌های شدید هر دهه یک بار در عراق و سوریه و هر دهه دو بار در ایران تکرار خواهد شد.
فریدریک اتو، دانشمند آب‌وهوا در موسسه گرانتهام در کالج امپریال لندن، می‌گوید تا زمانی که به سوزاندن سوخت‌های فسیلی ادامه دهیم یا مجوزهای جدیدی برای اکتشاف میدان‌های نفت و گاز صادر کنیم، این وضع بدتر خواهد شد.
گروه اسناد آبوهوای جهانی کنسرسیومی (مشارکت انتفاعی) از دانشمندان حوزه آب‌وهوا و اقلیم است که آبوهوای غیرعادی در سراسر جهان را مطالعه می‌کند و نتایج یافته‌هایش در مورد نقش تغییرات آب‌وهوا در رخدادهای طبیعی را منتشر می‌کند. روش‌های تحقیق این دانشمندان را، پس از انتشار، دیگر سازمان‌ها و اشخاص بررسی و بازبینی می‌کنند. بنا بر گزارش ان‌بی‌سی نیوز، نتایج این تحقیق خاص درباره آبوهوای ایران و سوریه و عراق مانند دیگر پژوهش‌های آکادمیک معمولی نبوده است. در هر صورت، یافته‌های این گروه پس از انتشار اولیه مورد بررسی دقیق کارشناسان قرار گرفت.
کارشناسان حوزه‌های گوناگون علمی بحران خشکسالی و بی‌آبی را بزرگ‌ترین تهدید علیه موجودیت سرزمینی ایران در دهه‌های آتی دانسته‌اند. اکنون گزارش‌ها حکایت از این دارد که باران پاییزی نیز در سال جاری تغییری در اوضاع کنونی نخواهد داد. وب‌سایت تجارت نیوز در ایران روز ۲۲ مهر در گزارشی به موضوع بحران آب در ایران پرداخت و نوشت که درصد پرشدگی برخی از سدها ماه‌ها است که از ۱۰ درصد بیشتر نشده و گاه به صفر نیز رسیده است.
بررسی گزارش دفتر اطلاعات و داده‌های آب ایران نشان می‌دهد که در حال حاضر، درصد پرشدگی ۳۹ سد کمتر از ۵۰ درصد است. همچنین، درصد پرشدگی سد رودبال داراب در استان فارس صفر درصد و سدهای دوستی و طرق در استان خراسان رضوی نیز به ترتیب ۷ درصد و ۸ درصد است؛ آماری که اوضاع وخیم سدهای ایران را آشکارا نشان می‌دهد.
