اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۴ با چالش‌ها و دشواری‌های بسیاری روبرو است بنابراین، دولت‌ها و بانک‌ مرکزی‌ها باید با احتیاط و دوراندیشی با این چالش‌ها مقابله کنند.

اقتصاد جهانی در چند ماه اخیر تحولاتی مثبت و در عین‌حال پر چالش را شاهد بوده است، با این حال به‌ نظر می‌رسد در سال ۲۰۲۴ با چالش‌های جدید و پیچیده‌ای مواجه باشد؛ زیرا اگرچه خبرها درباره کاهش نرخ تورم جهانی به طور کلی دلگرم‌کننده است، این وضعیت را باید در چارچوب نشانه‌هایی که بیانگر کاهش نرخ رشد بازار کار است، در نظر گرفت.

بانک‌ مرکزی‌های بزرگ که از سخت‌ترین مرحله رکود در چهار دهه گذشته بیرون آمده‌اند، اکنون به دلیل درگیری‌ها و تنش‌های ژئوپلیتیک، با چالش کنترل تورم در محدوده هدف تعیین‌شده مواجه‌اند.

چالش‌های سیاسی در بحبوحه آشفتگی‌های جهان

همه کشورهای جهان در آستانه حرکت به سمت اتخاذ تصمیم‌های اقتصادی دشوار قرار دارند و شکی نیست که این امر برای ۷۰ کشور از جمله ایالات متحده که در حال نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات است، دشوارتر است. نبود فشار بازار ممکن است اقدام مالی قاطع را تا پس از انتخابات به تعویق بیندازد؛ اتفاقی که می‌تواند به سطح بالاتری از حمایت‌گرایی در تجارت، سیاست‌های سبز بیشتر، تصمیم‌گیری‌های مهم در عرصه مهاجرت و واکنش‌های جسورانه به یک دوره پرتنش ژئوپلیتیکی منجر شود.

آشفتگی جهانی که به دلیل مسائلی مانند روابط چین و ایالات متحده و وضعیت بی‌ثبات در خاورمیانه تشدید شد، فقدان قطعیت در بازارهای مالی را افزایش می‌دهد. چالش‌ فوری برای بانک‌ مرکزی‌ها تعیین تاریخ و میزان کاهش نرخ بهره است. البته دستیابی به تعادل مناسب در این زمینه هم از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ زیرا عجله یا تاخیر در تصمیم‌گیری چه از نظر تورم و چه از لحاظ تصور غالب در جامعه، می‌تواند عواقب سختی در پی داشته باشد.

پویایی بازار

باید یادآور شد که در آستانه سال ۲۰۲۴، انتظارات بازار با تغییراتی که بانک مرکزی ایالات متحده (فدرال رزرو) تعیین کرده، یعنی کنترل تورم که بر بازار کار یا میزان تولید ناخالص داخلی تاثیر منفی ندارد، مطابقت دارد. بدین ترتیب، می‌توان گفت که در سال ۲۰۲۴، کاهش نرخ تورم و انتظارات رشد اندک را شاهد خواهیم بود. با این حال، به‌رغم نگرانی‌های مربوط به رشد ضعیف اقتصاد بازار کشورهای توسعه‌یافته و عملکرد ضعیف در اروپا، پویایی عمومی به‌ویژه در ایالات متحده انعطاف‌پذیر به نظر می‌رسد.

همچنین با وجود ادامه گفت‌وگو درباره تسهیل احتمالی شرایط مالی به دلیل رشد ارزش سهام و اوراق قرضه و کاهش ارزش دلار، سیاست‌های پولی همچنان محدود‌کننده‌اند. به دلیل کاهش قابل‌توجه در رشد وام‌های بانکی، این محدودیت را می‌توان در داده‌های مالی به‌ویژه در اروپا عملا مشاهده کرد.

اگرچه اختلاف‌ها در حال کاهش است، اعتبارات با کیفیت پایین به دلیل بازدهی بالاتر دولت، با هزینه‌های وام بیشتری مواجه می‌شوند. پویایی‌های فعلی بازار نشان می‌دهند که چشم‌انداز سیاست پولی علی‌رغم برخی شاخص‌های مثبت، بیانگر محدودیت‌ها و چالش‌های بالقوه به‌ویژه در بازارهای وام و اعتباری است.

جریان‌های اقتصادی متقابل 

در حالی که جهان در انتظار کاهش قابل‌توجه رشد اقتصادی در ماه‌های آینده است و همه روزه چالش‌های بیشتری سر از افق برمی‌آورند، رکود جهانی هنوز قریب‌الوقوع به نظر نمی‌رسد. با توجه به افزایش شمار شرکت‌های ورشکسته به‌ویژه در بخش‌های مرتبط با نرخ‌های بهره متغیر، تاثیرگذاری سیاست‌های پولی سخت‌تر بر وام‌های بانکی آغاز شده است. از سوی دیگر، نرخ دستمزد واقعی که نشان می‌دهد کندی رشد اقتصادی ممکن است به فاجعه تبدیل نشود و قابل‌کنترل باشد، به مصرف‌کننده جهانی حس امیدواری به آینده می‌دهد.

با این حال، مسیر ریسک‌ها تغییر کرده و کاهش‌های موردانتظار در نرخ‌های بهره بانک‌ مرکزی‌های بزرگ جهان در ژوئن ۲۰۲۴، با فقدان قطعیت‌های خاص خود همراه است.

سال مهم و تاثیرگذار

چنین به‌نظر می‌رسد که جهان در سال ۲۰۲۴ با چالش‌های اقتصادی و تصمیم‌هایی راهبردی متعددی مواجه است. بنابراین دولت‌ها و بانک‌ مرکزی‌ها باید با در نظر گرفتن تاثیر متقابل تعامل پویا بین رویدادهای ژئوپلیتیک، سیاست‌های پولی و رفتار مصرف‌کننده در مواجهه با چالش‌های یادشده، محتاطانه عمل کنند.

هرچند ممکن است پیش‌بینی‌های اقتصادی جهانی پیچیده باشند، تصمیم‌گیری آگاهانه می‌تواند این فرصت را فراهم کند تا کشورهای جهان برای ایجاد یک محیط مالی قوی و مستحکم در سال‌های آینده، با تمامی جریان‌های متقاطع همگام باشند.

برگرفته از روزنامه الشرق‌الاوسط