سفارت جمهوری اسلامی ایران در افغانستان روز پنجشنبه، ۱۷ فروردین (ششم آوریل)، اعلام کرد که حسن مرتضوی، معاون این سفارت با استاندار طالبان در ننگرهار دیدار کرده است.

در بیانیه این سفارت آمده است که مرتضوی در این دیدار بر گسترش روابط تجاری در استان‌های شرقی افغانستان تاکید کرده و از آمادگی برای برقراری پرواز هواپیماهای ایرانی به فرودگاه جلال‌آباد در مرکز استان ننگرهار خبر داده است.

همچنین جمهوری اسلامی ایران مرکزی برای درمان دیابت در ننگرهار ساخته است و معاون سفیر ایران گفته که این مرکز در آینده نزدیک به بهره‌برداری می‌رسد.

حسن مرتضوی بنیان‌گذار لشکر فاطمیون است. این لشکر از شهروندان اهل تشیع افغانستان برای جنگیدن در سوریه به‌منظور حمایت از حکومت بشاراسد، رئیس‌جمهوری سوریه، و تامین منافع جمهوری اسلامی شکل گرفته بود.

مرتضوی از زمان انتصاب به‌عنوان معاون سفیر تلاش کرده است که روابط خود را با مقام‌های طالبان گسترش دهد. او تاکنون با ملایعقوب، وزیر دفاع طالبان، امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، خلیل‌الرحمان حقانی، وزیر مهاجران طالبان، مولوی شمس‌الدین پهلوان، دادستان طالبان، و شماری دیگر از مقام‌های طالبان دیدار کرده است.

حسن مرتضوی در کنار برقراری روابط با طالبان، با حامد کرزی، رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان، و همچنین برخی از دیگر سیاستمداران و نمایندگان اهل تشیع نیز دیدار کرده است.

استان‌های شرقی افغانستان پایگاه سنتی شبکه حقانی است. به نظر می‌رسد که جمهوری اسلامی درتلاش برای برقراری روابط نزدیک با شبکه حقانی به رهبری سراج‌الدین حقانی، سرپرست وزارت داخله (کشور) طالبان، است. این شبکه مسئول خونین‌ترین حملات به نظامیان و غیرنظامیان در حکومت پیشین افغانستان است.

تا پیش از حکومت طالبان، تلاش جمهوری اسلامی ایران برای نفوذ در استان‌های غربی، شمالی و مرکزی و شهر کابل بود، اما با مرور فعالیت‌های اخیر سفارت ایران دیده می‌شود که آن‌ها حالا درجهت نزدیکی با پشتون‌تباران افغانستان تلاش می‌کنند.

جمهوری اسلامی ایران در دوران حکومت پیشین افغانستان با طالبان، به‌ویژه شورای هلمند، روابط نزدیکی برقرار کرده بود. اختر محمد منصور، دومین رهبر طالبان، هنگام برگشت از ایران در ماه مه ۲۰۱۶ در پاکستان کشته شد و پس از آن هم جمهوری اسلامی روابطش با شورای هلمند، به‌ویژه صدر ابراهیم، قیوم ذاکر و داوود مزمل، را ادامه داد. در حکومت طالبان صدر ابراهیم در جایگاه معاون وزیر داخله، قیوم ذاکر به‌عنوان معاون وزیر دفاع، و داوود مزمل در مقام استاندار بلخ، در شمال افغانستان، گمارده شدند. ماه گذشته داوود مزمل در یک حمله انتحاری در دفتر کارش کشته شد و مسئولیت این حمله را داعش برعهده گرفت. حملات این‌چنینی به فرماندهان طالبان باعث نگرانی شدید تهران شده است، زیرا با این حمله‌ها، مهره‌های مورد نظرش در صفوف طالبان کاهش می‌یابد.

جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد کارت‌های متعددی برای بازی در افغانستان در اختیار داشته باشد: لشکر فاطمیون، جامعه تشیع، طالبان و همچنین سیاستمداران و نظامیان پیشین در تبعید در ایران.