مقام‌های اطلاعاتی آمریکا هشدار دادند که روسیه با کمک حکومت ایران مشغول ساخت یک کارخانه تولید پهپاد است که می‌تواند پس از اتمام، تاثیر چشمگیری بر جنگ در اوکراین داشته باشد.

به گزارش شبکه سی‌ان‌ان، تحلیلگران اداره اطلاعات دفاع آمریکا (بخشی از وزارت دفاع) روز جمعه در گزارشی به گروه کوچکی از خبرنگاران گفتند که این کارخانه به روسیه زرادخانه وسیع پهپادی اعطا خواهد کرد. به گفته این تحلیلگران، ساخت این کارخانه تا اوایل سال آینده به اتمام می‌رسد و از آن پس پهپادهای جدید تاثیری چشمگیر بر جنگ اوکراین خواهند گذاشت. آمریکا در ماه آوریل، تصاویری ماهواره‌ای منتشر کرد که این کارخانه را درون منطقه اقتصادی ویژه «آلابوگا» در هزار کیلومتری شرق مسکو نشان می‌داد. تحلیل‌گران حالا می‌گویند حکومت ایران مرتبا به این کارخانه تجهیزات می‌رساند و مشارکتی فعال در ساخت آن دارد.

به باور پنتاگون، ایران تا به‌حال بیش از ۴۰۰ پهپاد شاهد ۱۳۱ و ۱۳۶ و مهاجر به روسیه داده است. اما مسکو از تمام آن‌ها در جنگ استفاده کرده است و ذخایرش در این زمینه ته کشیده‌اند.

یک مقام ارشد سازمان اطلاعات دفاع گفت که روسیه اساسا از این پهپادها برای حمله به زیرساخت‌های حیاتی اوکراین و زیر فشار قرار دادن پدافند هوایی اوکراین استفاده می‌‌کند. پیش از این، سی‌ان‌ان و برخی دیگر از رسانه‌ها خبر دادند که ایران از دریای خزر برای رساندن پهپاد، گلوله و خمپاره به روسیه استفاده می‌کند. این کار اغلب با شناورهایی انجام می‌شود که رادارشان را خاموش کرده‌اند.

آمریکا چند مورد از پهپادهای ساقط‌شده در اوکراین را تحلیل کرده و مقام‌های این کشور می‌گویند که «شواهد غیرقابل‌انکار» نشان می‌دهد که این پهپادها ساخت ایران‌اند. تحلیلگران پنتاگون در گزارش روز جمعه خود، به خبرنگاران لاشه‌های پیداشده در اوکراین را نشان دادند و آن‌ را با لاشه پهپادهای ساخت ایران که سال گذشته در عراق پیدا شدند، مقایسه کردند. از یکی از این لاشه‌ها تنها بال‌ها و موتور آن باقی مانده بود، اما اندازه و شکل آن نشان می‌داد که پهپاد شاهد ۱۳۱ ایران است که مشابهش در عراق هم پیدا شده است. تحلیلگران در ضمن پهپادهای شاهد ۱۰۱ پیداشده در عراق را نشان دادند که از شاهد ۱۳۱ کوچک‌تر و سبک‌ترند و دانش کم‌تری در مورد آن‌ها وجود دارد. هنوز معلوم نیست جمهوری اسلامی این پهپادها را هم به روسیه داده باشد یا نه اما احتمال این امر وجود دارد. به‌خصوص به این علت که آن‌ها کوچک‌ترند و ارسالشان آسان‌تر است.

جمهوری اسلامی خود نیز ارائه پهپاد به روسیه را تایید کرده اما مدعی است که این کار پیش از جنگ انجام شده و با هدف استفاده جنگی نبوده است. حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در ماه نوامبر اعتراف کرد که ایران به روسیه پهپاد داده در حالی که چند هفته پیش از آن گفته بود ایران برای استفاده از جنگ در اوکراین به روسیه سلاح نداده و نخواهد داد.

یک مقام ارشد پنتاگون روز جمعه به خبرنگاران گفت که آمریکا از آوریل ۲۰۲۲، یعنی حدود دو ماه پس از آغاز جنگ، متوجه افزایش رابطه نظامی ایران و روسیه شده است. در ژوئیه ۲۰۲۲ بود که کاخ سفید اولین بار اعلام کرد که ایران مشغول تسلیح پهپادی روسیه است.

آمریکا چند ماه پیش از احتمال تبادل موشک بالیستیک بین ایران و روسیه نیز صحبت کرده بود، اما تحلیلگران حالا می‌گویند این برنامه به نظر می‌رسد فعلا متوقف شده است. وب‌سایت «امواج» روز دوشنبه در گزارشی از احتمال لغو برنامه جمهوری اسلامی برای خرید هواپیمای جنگی از روسیه خبر داد. محمدرضا آشتیانی، وزیر دفاع جمهوری اسلامی، چند روز پیش در گفت‌وگو با خبرنگاران تلویحا گفته بود که برنامه جمهوری اسلامی برای خرید هواپیماهای سوخو ۳۵ از روسیه متوقف شده است. دفاع روسیه از مواضع امارات متحده عربی در رابطه با سه جزیره ایرانی در خلیج فارس اخیرا باعث اختلاف‌هایی بین تهران و مسکو شده بود که باعث شد امیرعبداللهیان در بعضی صحبت‌های خود اعلام کند که تهران خواهان توقف جنگ است و از حق تمامیت ارضی اوکراین پشتیبانی می‌کند.

ایران همچنان به شدت نیازمند به‌روزرسانی ناوگان هوایی جنگی خود است. بنیان نیروی هوایی ایران بیشتر جت‌های ساخت آمریکا هستند که در زمان حکومت محمدرضا شاه پهلوی خریداری شده بود و همچنین برخی هواپیماهای ساخت شوروی که در دوران ریاست‌جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی ابتیاع شدند.