در میانه درگیری حماس و اسرائیل، گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی موج جدیدی از حملات به مواضع و پایگاه‌های آمریکا در خاورمیانه را آغاز کرده‌اند. کاخ سفید جمهوری اسلامی را به «تسهیل» این حملات متهم می‌کند و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، هشدار داده است که اگر نیروهای آمریکایی در منطقه هدف حمله جمهوری اسلامی و گروه‌های نیابتی‌اش قرار بگیرند، پاسخ آمریکا «سریع و قاطعانه» خواهد بود.

خبرگزاری ان‌پی‌آر در مطلبی به این گروه‌های شبه‌نظامی می‌پردازد که «محور مقاومت» نامیده می‌شوند، اصطلاحی که بیشتر مقام‌های جمهوری اسلامی به کار می‌برند. به نوشته ان‌پی‌آر، محور مقاومت شبکه‌ای متشکل از نیروهای مختلف در منطقه است که همگی تحت حمایت جمهوری اسلامی قرار دارند.

گفته می‌شود این اصطلاح در واکنش به سخنان جورج دبلیو بوش، رئیس‌جمهوری آمریکا، رایج شد که در سال ۲۰۰۲، ایران، عراق و کره شمالی را «محور شرارت» خوانده بود.

«محور مقاومت» به ائتلاف غیررسمی گروه‌های مسلمان شیعه و سنی و دولت‌های یمن، سوریه، لبنان، غزه و عراق اشاره دارد که همگی در سطوحی متفاوت با یکدیگر و با تهران در ارتباطند.

جمهوری اسلامی، از طریق نیروی قدس سپاه پاسداران، این شبکه را برای مقاومت مشترک مقابل قدرت‌های غربی و اسرائیل ایجاد کرده‌ است.

نوع رابطه گروه‌های این محور با تهران یکسان و مشابه نیست. به‌عنوان مثال، حماس و جهاد اسلامی فلسطین هر دو جزو این ائتلاف‌اند اما برخلاف حماس، جهاد اسلامی فلسطین بیشتر بودجه‌اش را از جمهوری اسلامی دریافت می‌کند.

کیم قطاس، عضو موسسه کلمبیا در حوزه سیاست جهان، می‌گوید باید به خاطر داشت که حماس نیروی نیابتی جمهوری اسلامی به شیوه حزب‌الله لبنان نیست.

او در ادامه می‌افزاید: «حزب‌الله به ضمیمه نیروی قدس سپاه پاسداران تبدیل شده است. حماس هویت جداگانه خودش را حفظ می‌کند و سوای ایران، حامیان دیگری نیز دارد.»

به گفته قطاس، اما به‌رغم تفاوت‌ها، منافعشان اغلب همسو است، مانند حمله حماس به اسرائیل.

گزارش‌ها حاکی از آن است که حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله، در بیروت با مقام‌های حماس دیدار کرده است تا در مورد وضعیت خاورمیانه صحبت کنند. در بیانیه پس از این دیدار آمده است هدف آن‌ها دستیابی به «پیروزی واقعی مقاومت در غزه و فلسطین» و توقف «تهاجم خیانت‌آمیز و وحشیانه» اسرائیل علیه «مردم مظلوم و استوار غزه و کرانه باختری» است.

پیش‌تر در سال جاری، نصرالله از «وحدت جبهه‌ها» صحبت کرده بود، که به هماهنگی گروه‌های مختلف‌ تحت حمایت جمهوری اسلامی در مخالفت با اسرائیل اشاره دارد.

پل سالم، مدیر موسسه خاورمیانه در واشنگتن، به ان‌پی‌آر گفت به احتمال زیاد حزب‌الله از برنامه‌ریزی حمله ۷ اکتبر حماس مطلع بود و شاید در  آموزش و برنامه‌ریزی مشارکت کرده باشد، و همه آن‌ها به‌نوعی بخشی از جبهه نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در لبنان، سوریه، یمن، عراق و غزه محسوب می‌شوند.

مهند الحاج علی، عضو ارشد مرکز خاورمیانه بنیاد کارنگی در بیروت، در این زمینه به ان‌پی‌آر گفت «وحدت جبهه‌های» نیروهای نیابتی تحت حمایت جمهوری اسلامی «نوعی ناتو گروه‌های شبه‌نظامی» در منطقه است، که سازمان‌های عضو ائتلاف در صورت تهدید هر یک از اعضا، مداخله و حمایت نظامی می‌کنند.

او در ادامه افزود: «به گمانم برای حزب‌الله دشوار خواهد بود که مداخله نکند، گرچه با توجه به هزینه و پیامدهای درگیری برای لبنان، همچنان چالشی بزرگ است.»