ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، روز دوشنبه هشتم آبان در نشست مطبوعاتی با خبرنگاران، به درگیری حماس و اسرائیل پرداخت و اعلام کرد که ایران آمادگی دارد کمک‌ها برای مردم غزه را «در سریع‌ترین زمان ممکن» به مصر ارسال کند.

کنعانی در مورد درخواست برخی کشورها از ایران برای کمک به آزادی شهروندانی که حماس‌ آن‌ها را به گروگان گرفته است، گفت: «از روزهای ابتدای این تحولات، مقام‌های برخی کشورها در مورد آزادی شهروندانشان گفت‌وگوهایی با ایران داشتند. آن‌ها تاکید کردند که شهروندانشان جزو رژیم صهیونیستی نیستند و بخشی از نزاع نبوده‌اند. ایران هم در گفت‌وگو با مقام‌های حماس این خواسته را مطرح کرد و در این ارتباط قول مثبت دریافت کردیم.»

به گزارش خبرگزاری‌های داخل ایران، سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در مورد نقش تهران در عملیات طوفان الاقصی و اظهارات اخیر مقام‌های آمریکایی خطاب به جمهوری اسلامی که تاکید کرده‌اند ایران بس کند، گفت: «من نیز خطاب به آن‌ها می‌گویم بس کنید!»

اظهارات کنعانی پس از آن است که کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهوری ایالات متحده، در مصاحبه‌ با برنامه «۶۰ دقیقه» شبکه ام‌بی‌سی، در پاسخ به سوال مجری برنامه که با توجه به جنگ اسرائیل و حماس و گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی از او پرسید برای جمهوری اسلامی چه پیامی دارد، گفت: «نکن!». 

جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، هم پیش‌تر در واکنش به پرسشی مشابه گفته بود: «نکن! نکن! نکن! نکن!»

برخی این را هشدار بایدن خطاب به جمهوری اسلامی توصیف کردند و بعضی گفتند که رئیس‌جمهوری آمریکا از هشدار صریح و روشن به جمهوری اسلامی ایران خودداری می‌کند و به مماشات ادامه می‌دهد. 

پس از این اظهارنظر بایدن، کاخ سفید اعلام کرد که بایدن برای خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، پیام مستقیم فرستاده است؛ اما محتوای این پیام را اعلام نکرد و روشن نیست که آیا این پیام همین «نکن» گفتن‌های بایدن بوده یا پیام دیگری به تهران مخابره شده است.

مقام‌های تهران به این خبر واکنش نشان ندادند.

سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در بخش دیگری از اظهاراتش، از پیشنهاد ایران مبنی بر برگزاری رفراندوم در فلسطین خبر داد و گفت: «راهکار سیاسی ما برگزاری رفراندوم با مشارکت همه ساکنان حقیقی فلسطین اعم از مسیحیان، یهودیان و مسلمانان است تا آن‌ها بتوانند از طریق رفراندوم با نظارت سازمان ملل سرنوشتشان را رقم بزنند.»

او با بیان اینکه «منطقه می‌تواند آبستن تحولات و بحران‌های پیش‌بینی‌نشده‌ای باشد»، تهدید کرد: «این یک موضوع نگران‌کننده است که ایران بارها در ارتباط با آن هشدار داده است. تاریخ ۷۵ ساله این رژیم (اسرائيل) نشان داده که تهدیدی علیه کشورهای منطقه است. کشورها و ملت‌های منطقه هم در مقابل این خطر بالقوه و بالفعل دست‌بسته نخواهند بود و واکنش نشان خواهند داد.»

کنعانی در پاسخ به سوال دیگری درباره سفر اخیر علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه، به روسیه و دیدارهایش با مقام‌های این کشور و همچنین یکی از رهبران سیاسی حماس گفت: «این سفر از قبل برنامه‌ریزی‌ شده بود و بنا به دعوت طرف روسی و در چارچوب مشورت‌های سیاسی مستمر بین دو کشور انجام شد. در عین حال با توجه به حضور و سفر نماینده سیاسی حماس در مسکو، بین آقای باقری و این مقام حماس نیز گفت‌وگویی صورت گرفت.»

اسرائیل در واکنش به دعوت روسیه از مقام‌های حماس به مسکو در هفته گذشته و هم‌زمانی آن با حضور مقام‌های جمهوری اسلامی، سفیر روسیه را فرا خواند. تل‌آویو دعوت حماس به روسیه را «مشروعیت بخشیدن به تروریسم علیه اسرائیلی‌ها» نامید اما روسیه ادعا کرد که با هدف «حفظ ارتباط با دو طرف درگیر جنگ» میزبان رهبران حماس بوده است.

حماس روز شنبه خبر داد که به دنبال موقعیت‌یابی هشت اسرائیلی‌‌روس‌تبار است که پس از حمله هفتم اکتبر به اسرائیل، گروگان گرفته شدند.

کنعانی در پاسخ به سوال دیگری درباره خبر برخی رسانه‌ها مبنی بر لغو مذاکره ایران و آمریکا در عمان تصریح کرد: «موضوع مذاکرات در چارچوب تعریف‌شده به‌ویژه ابتکار سلطان عمان از نظر ما باز و مفتوح است. شرایط جاری و اهمیت موضوع فلسطین و تاثیری که ایجاد کرد، ممکن است در اولویت‌ها جابه‌جایی ایجاد کرده باشد. این تحولات می‌تواند در برخی از موضوع‌ها تاثیرگذار باشد و تقدم یا تاخری ایجاد کند.»

او در ادامه مدعی شد: «ایران به اصل مذاکره برای بازگشت مسئولانه، متعهدانه و تمام‌عیار همه طرف‌ها از جمله آمریکا به توافق پایبند است و اگر شرایط اقتضا کند، این مسیر را همچون سابق دنبال می‌کند اما ممکن است در نتیجه برخی تحولات شتاب یا کندی در آن ایجاد شود.»

اظهارات وزیر امور خارجه ایران درباره آمادگی برای بازگشت به مذاکره با آمریکا در حالی است که در دو هفته گذشته، گروه‌های شبه‌نظامی تحت‌حمایت جمهوری اسلامی ایران در منطقه به پایگاه‌ها و نیروهای آمریکایی مستقر در عراق و سوریه حمله کرده‌اند. در مواردی نیز آمریکا به مقر نیروهای شبه‌نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی در شرق سوریه حمله کرده است.

در همین حال، دکتر رضا تقی‌زاده، تحلیلگر مسائل سیاسی، در گفت‌وگو با ایندیپندنت فارسی، پیام مستقیم جو بایدن به علی خامنه‌ای را اتمام حجت آمریکا و هشدار جدی به سران جمهوری اسلامی برای دخالت نکردن در جنگ حماس و اسرائیل دانست. تقی‌زاده با اشاره به تغییر توازن قوا در خاورمیانه پس از حمله ۱۵ مهر حماس به اسرائیل گفت: «پیام آمریکا روشن است؛ اگر جبهه دیگری مقابل اسرائیل ایجاد شود با ارتش آمریکا مواجه خواهد شد.»

این تحلیلگر مسائل سیاسی سفر امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، به نیویورک را نیز یک نمایش تبلیغاتی خواند و گفت که سخنان او درباره آمادگی تهران برای ورود به مذاکرات آزادی گروگان‌های دربند حماس و رای مثبت به قطعنامه آتش‌بس مجمع عمومی نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی تلاش می‌کند از جنگ میان حماس و اسرائیل بهره‌برداری کند.