با وجود حمایت عمومی بین‌المللی از موضع مصر در رد طرح اسرائيل برای کوچاندن فلسطینی‌ها به سینا، مصر همچنان از احتمال اجرایی شدن این سناریو ابراز نگرانی می‌کند.

سامح شکری، وزیر امور خارجه مصر، روز دوشنبه (۲۷ نوامبر)، با اشاره به اینکه تدابیر اسرائیل وضعیت را به سمتی سوق می‌دهد که به انتقال فلسطینی‌ها منجر شود، کشورهایی را که با مهاجرت اجباری فلسطینی‌های آشکارا ابراز مخالفت کرده‌اند، متهم کرد که «برای جلوگیری از وقوع این بحران اقدا‌های لازم را انجام نداده‌اند».

سامح شکری در نشست‌ هشتمین مجمع منطقه‌ای اتحادیه مدیترانه که با حضور کمیته وزیران امور خارجه کشورهای عربی و اسلامی در شهر بارسلون برگزار شد، بر لزوم اتخاذ موضع قاطع در برابر سیاست‌های اسرائيل تاکید کرد و افزود که اسرائيل با «ایجاد شرایط جدیدی که غزه را غیرقابل زندگی می‌کند»، به دنبال کوچاندن اجباری ساکنان نوار غزه است.

با آغاز جنگ در اکتبر گذشته، ارتش اسرائیل از ساکنان شمال نوار غزه خواست به سمت جنوب در نزدیکی مرز مصر بروند اما پس از برقراری آتش‌بس موقت در روزهای اخیر، به بسیاری از آوارگان اجازه نداد به خانه‌هایشان بازگردند.

رسانه‌های اسرائيلی روز ۱۳ اکتبر، سندی منتسب به وزارت اطلاعات اسرائيل را منتشر کردند. این سند انتقال ساکنان غیرنظامی به شمال سینا را پیشنهاد می‌کرد و مدعی بود که اجرای این طرح «بهترین گزینه برای تامین امنیت پایدار اسرائيل است».

در همین راستا، صلاح حلیمه، دستیار سابق وزیر امور خارجه مصر، به الشرق‌الاوسط گفت: «مصر در موارد متعدد هرگونه تلاش برای کوچاندن اجباری فلسطینیان به خاک مصر را رد کرده و از آغاز این بحران برای مقابله با طرح‌های اسرائیل برای اخراج اجباری فلسطینی‌ها تلاش‌های بسیار و آشکاری انجام داده است.»

او خاطرنشان کرد که مصر با اتخاذ مواضع قاطعانه و ثابت در برابر کوچاندن اجباری فلسطینی‌ها، چه از نوار غزه و چه از کرانه باختری و پایان دادن به تلاش‌های اسرائیل برای برهم زدن وضعیت جمعیتی در سرزمین‌های فلسطین با هدف الحاق اراضی بیشتر به قلمرو اسرائيل، در جلب حمایت بین‌المللی از این مسئله موفق شد.

دکتر احمد ابوالوفا، استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه قاهره، در صحبتی با الشرق‌الاوسط گفت: «علاوه بر توسل به فشار از طریق سازمان‌های بین‌المللی مختلف برای حمایت از موضع مصر در رد اخراج اجباری فلسطینی‌ها، مصر ممکن است این موضوع را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع کند و خواستار صدور قطعنامه‌ای طبق فصل هفتم منشور ملل متحد شود که برای کشورها الزام‌آور باشد تا برای جلوگیری از روند اخراج اجباری فلسطینیان در برابر اسرائيل اقدام‌های  نظامی و غیرنظامی لازم را اتخاذ کنند.»

با این حال از نظر ابوالوفا، صدور چنین قطعنامه‌ای حتی اگر به اقدام‌های غیرنظامی مرتبط با قطع روابط تجاری با اسرائيل و سایر تدابیر غیرنظامی محدود باشد، کار آسانی نیست؛ زیرا با توجه به پیامدهای خطرناک آن برای تل‌آویو، اعضای دائم شورای امنیت ممکن است با استفاده از حق وتو مانع صدور این قطعنامه شوند. اما دستیار سابق وزیر خارجه مصر با اشاره به این موضوع که پنج کشور ابرقدرت از موضع مصر در رد کوچاندن اجباری فلسطینیان حمایت می‌کنند، مخالف این دیدگاه است.

صلاح حلیمه ارزیابی‌اش را بر اساس بیانیه‌های رسمی صادرشده از سوی رهبران کشورهای عضو شورای امنیت استوار می‌داند که نشان می‌دهد کشورهای یادشده از موضع مصر در رد اخراج اجباری فلسطینیان حمایت می‌کنند. بنابراین این امر باعث می‌شود که استفاده از حق وتو در برابر تصمیمی که کاملا با قوانین بین‌المللی و مواضع اعلام‌شده این کشورها مطابقت دارد، شرم‌آور باشد.

از سوی دیگر، دکتر حمید فارس، کارشناس روابط بین‌الملل، معتقد است که تلاش‌های مصر با هماهنگی اتحادیه اروپا و ایالات متحده که کشورهای عربی و اسلامی نیز در آن نقش مهمی داشتند، در جلب حمایت بین‌المللی در رد طرح اخراج اجباری فلسطینی‌ها موافق بود. همین بود که به جای موضوع اخراج اجباری ساکنان نوار غزه صحبت از لزوم ارائه کمک‌های بیشتر به نوار غزه و باز کردن کریدورها برای رساندن این کمک‌ها مطرح شد.

حمید فارس معتقد است که امتناع قاطعانه مصر از کوچاندن مردم غزه (به سینا) باعث می‌شود مصر به منظور حفظ حاکمیت و امنیت ملی‌اش همه گزینه‌ها را روی میز قرار دهد.

برگرفته از روزنامه الشرق‌الاوسط