«از هر ۱۰ دختر ایرانی، دست‌کم یک نفر به بیماری اندومتریوز مبتلا است.» این آمار را علیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در کنگره جراحی‌های کم‌‌تهاجمی زنان و اندومتریوز اعلام کرد و گفت که بین دو تا سه میلیون دختر در ایران بیماری اندومتریوز دارند.

آندومتریوز یک نوع اختلال دردناک در رحم زنان است که در اثر آن، بافتی مشابه بافت داخل رحم خارج از رحم شروع به رشد می‌کند و در پی آن تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ و بافت پوشاننده لگن بیمار درگیر می‌شود. از همین رو است که آندومتریوز را «بیماری لگنی» نیز می‌نامند.

خونریزی شدید و قاعدگی‌های دردناک، درد شدید هنگام رابطه جنسی، سوزش و ناباروری از پیامدهای بیماری آندومتریوزند. این بیماری که انواع مختلفی دارد، به دلایل مختلف بروز می‌کند اما داده‌های پژوهشی از نرخ بالای شیوع بیماری آندومتریوز در ایران خبر می‌دهند. با این حال درباره این موضوع کمتر اطلاع‌رسانی می‌شود؛ زیرا مطالعات اخیر آشکار می‌کند آلودگی هوا در ابتلا به این بیماری و جذب ویتامین دی در درمان آن موثر است.

دختران در ایران به‌خصوص در شهرهای بزرگ، در معرض خطر فزاینده آلودگی هوا قرار دارند. نبود آزادی برای انتخاب نوع پوشش و محروم ماندن از تابش نور آفتاب به پوست نیز زمینه ابتلای درصد بالایی از دختران ایرانی به فقر ویتامین دی را فراهم کرده است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی طی سخنانش در کنگره جراحی‌های زنان و اندومتریوز، تلویحا به این موارد اشاره کرد و گفت که «چالش‌های فرهنگی» مانع اطلاع‌رسانی درباره این بیماری و علائمش شده‌اند.

به گزارش سایت دیده‌بان ایران، علیرضا زالی درباره پیامدهای تشخیص دیرهنگام بیماری هشدار داد و تاکید کرد که ابتلا به اندومتریوز در کیفیت زندگی افراد تاثیرگذار است. به گفته او، بروز علائم تا تشخیص این بیماری ممکن است بین هشت تا ۱۵ سال طول بکشد؛ در حالی‌ که تشخیص دیرهنگام از مهم‌ترین چالش‌های درمان آن است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه گفت که بیماری بسیاری از مبتلایان در زمان مراجعه به سطح پیشرفته‌ رسیده است.

زالی با بیان اینکه میزان آلاینده‌های موجود در هوا با ابتلا به اندومتریوز رابطه مستقیم دارند، توضیح داد که ترکیبات سمی موجود در آلاینده‌ها در بروز بیماری موثرند. او تاکید کرد که این بیماری صرفا در محدوده لگن بروز نمی‌کند و می‌تواند اندام‌های دیگر را نیز درگیر کند.

رئیس دانشگاه شهید بهشتی ضمن اشاره به داده‌های مطالعات اخیر گفت که جذب ویتامین دی می‌تواند درصد ابتلا به این بیماری را کاهش و شانس درمان آن را افزایش دهد.

پیش‌تر علی اکبر دلبندی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، نیز ضمن تایید تاثیر مصرف ویتامین دی در درمان اندومتریوز گفته بود که ۱۵ درصد زنان جوان ایرانی در سنین باروری به اندومتریوز مبتلا می‌شوند. او با اذعان به اینکه شیوع اندومتریوز در ایران بیش از کشورهای توسعه یافته است، گفت که بیش از ۹۰ درصد زنان ایرانی کمبود ویتامین دی دارند؛ حال‌ آنکه این ویتامین برای بدن حیاتی است.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی به داده‌های پژوهشی در این زمینه اشاره کرد و افزود: «ما در دانشگاه علوم پزشکی ایران ترکیب این ویتامین بی‌خطر را روی بیماری اندومتریوز آزمایش‌ کردیم که به نتایج خوبی نیز رسیدیم.»

ویتامین دی یکی از ریزمغذی‌های مهم است که کمبود آن عوارض جسمی زیادی مانند پوکی استخوان و مشکلات اسکلتی در پی دارد. منبع اصلی دریافت ویتامین دی نور آفتاب است که پس از تابش آن به پوست و فرایندهای پس از جذب آن، زیر پوست به ویتامین فعال تبدیل می‌شود اما دختران ایرانی که به دلیل قانون حجاب اجباری از نور آفتاب محروم می‌مانند، به‌ناچار باید مکمل ویتامین دی مصرف کنند.

کمبود این ویتامین می‌تواند به بروز انواع سرطان از جمله سرطان پستان، بیماری‌های خودایمنی، سکته مغزی و‌ بیماری‌های از بدو تولد منجر شود.