آلودگی هوا در شهرهای مختلف ایران طی هفته‌های گذشته به معضلی جدی در ایران تبدیل شده است و با وجود آنکه کارشناسان و مردم دولت را مقصر این آلودگی با سوزاندن مازوت می‌دانستند، مسئولان دولتی این اقدام را تکذیب می‌کردند. دولت همواره زیر بار مازوت‌سوزی در نیروگاه‌ها نرفته بود تا اینکه جسته‌گریخته در شهرهای مختلف این اقدام تایید شد. اکنون تایید شده است که در شهر تبریز نیز برای مصرف سوخت نیروگاه‌ها از مازوت استفاده می‌شود و در نتیجه اصلی‌ترین دلیل آلودگی در این شهر سوزاندن مازوت بوده است.

شهنام اشتری، مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی، میزان مصرف مازوت در این شهر را کم هم نمی‌داند و تاثیر مازوت‌سوزی نیروگاه تبریز در آلودگی هوای این شهر را قابل ملاحظه عنوان کرد. او همچنین اعلام کرد که این امر از پایش‌های ایستگاه‌های سنجش کیفی هوای تبریز اثبات شده است.

به گزارش ایرنا، مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی، همچنین گفت: «فرا رسیدن فصل سرما و استفاده روزافزون گاز در مصارف خانگی باعث کمبود‌هایی در این زمینه می‌شود که همه ساله نیروگاه‌های حرارتی را به ناچار به سمت استفاده از سوخت مازوت سوق می‌دهد.»

او در ادامه ابراز امیدواری کرد با اتخاذ تمهیدات لازم و کافی مدیران نیروگاه حرارتی تبریز هر چه سریع‌تر در ارتباط با تغییر سوخت اقدام کرده و مانع از بروز آلودگی‌های محیطی در کلانشهر تبریز شوند. نیروگاه حرارتی و گازی تبریز در کیلومتر ۱۶ جاده تبریز ـ آذرشهر یکی از نیروگاه‌های مهم ایران با ظرفیت تولید اسمی ۸۰۰ مگاوات برق در سال است که دارای ۲ واحد بخار هر کدام به ظرفیت ۳۶۸ مگاوات با قدرت تولید ۳۵۰ مگاوات، ساخت شرکت برق آلستوم فرانسه است.

این خبر در حالی مطرح شد که این روزها نیز هوای تبریز کماکان برای گروه‌های حساس ناسالم اعلام شده است. عصر روز شنبه اعلام شد که شاخص کیفی هوای تبریز بر اساس ذرات ۲.۵ میکرون برابر ۱۱۳ است که ناسالم برای گروه‌های حساس به شمار می‌رود. در نتیجه هشدار داده شد که افراد مبتلا و دارای سابقه بیماری‌های قلبی، کلیوی و ریوی، زنان باردار و شیرده، سالمندان و کودکان از تردد در معابر و مرکز شهر و فعالیت طولانی و سنگین در خارج از منزل خودداری کنند.

در کمتر از یک ماه گذشته هوای تبریز بیش از ۱۰ روز ناسالم به ثبت رسانده است. بر اساس این گزارش، این نیروگاه گازی تبریز دارای ۲ واحد گازی هر کدام به ظرفیت ۳۲ مگاوات است که در محوطه نیروگاه حرارتی تبریز واقع شده است که از سال ۱۳۵۷ در مدار قرار گرفتند و از سال ۱۳۷۱ گازسوز شدند و در حال حاضر با دو نوع سوخت گازوئیل و گاز طبیعی کار می‌کنند.

اما این فقط کلان‌شهرها نیستند که با آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند. این روزها سفر به شمال کشور به‌عنوان یک راه فرار برای آلودگی شهرهایی مانند تهران دانسته می‌شود. اما مدیر کل حفاظت محیط‌زیست مازندران می‌گوید که بر خلاف باور عمومی این استان نیز با مشکل آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کند. او نیز عنوان کرده است که مازوت عامل اصلی این آلودگی بوده و کیفیت مازوت مصرفی در نیروگاه برق نکا بسیار پایین است.

عطاالله کاویان، مدیر کل حفاظت محیط‌زیست مازندران، روز شنبه اعلام کرد که مصرف سوخت مازوت یک دستورالعمل ملی است و همه استان‌ها به ناچار باید این سوخت را بسوزانند. او با اشاره به اینکه این آلودگی به نکا خلاصه نمی‌شود گفت: «با توجه به اثرات مخرب ناشی از مصرف مازوت، گسترش آلودگی هوا از شهرستان نکا تا محمود‌آباد نگران‌کننده شده است. بر اساس مطالعه ارزیابی مازوت‌سوزی نیروگاه نکا، آلودگی هوا در مناطقی از مرکز و غرب مازندران بسیار جدی است.»

با وجود اینکه به گفته این مسئول محیط زیست مازوت‌سوزی با دستورالعمل دولت و به صورت سراسری در تمام استان‌ها صورت گرفته است، اما در طی هفته‌های گذشته دولت پی‌درپی مازوت‌سوزی را تکذیب می‌کرد. کاویان همچنین به وجود سه ایستگاه سنجش آلودگی هوا در شهرستان‌های نکا، چالوس و آمل اشاره کرد و افزود: «اکنون علاوه بر تاثیر منفی کیفیت مازوت‌سوزی در نکا و آلودگی هوا در منطقه، ریزگرد ناشی از فعالیت‌های معدنی در محور هراز و سوادکوه نیز چالش دیگر آب و هوایی استان است.»

او همچنین هشدار داد که طبق آمار، روز‌های پر خطر آلودگی هوای استان در حال افزایش است. پیش از این، مصطفی رجبی‌مشهدی سخنگوی صنعت برق، اعلام کرده بود که در حال حاضر ۱۲ نیروگاه از ۱۴۰ نیروگاه از سوخت مازوت استفاده می‌کنند. ضمن آنکه برخی از نیروگاه‌ها به صورت ترکیبی از گاز و گازوییل استفاده می‌کنند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز چندی پیش از مازوت‌سوزی دفاع کرده و مدعی شده بود که در بسیاری از کشورهای دنیا این اتفاق امری رایج است. علی سلاجقه  ۲۹ آذر ۱۴۰۲ سوزاندن مازوت را اتفاقی مرسوم در تمام دنیا دانست و گفت که وقتی نتوانیم سوخت مناسب تامین کنیم، باید به سمت سوخت‌های جایگزین برویم. پیش از این نیز، مازوت‌سوزی در استان مرکزی تایید شده بود و مسئولان این استان از مردم استانشان بابت مازوت‌سوزی عذرخواهی کرده بودند. اکنون بر اساس گفته این چند مسئول جمهوری اسلامی تردیدی در دست داشتن آگاهانه دولت در آلودگی هوا نمی‌توان داشت. ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین منابع گازی جهان اکنون به علت کمبود گاز مجبور به مازوت‌سوزی و بازی با جان شهروندانش شده است و روزانه ۷۱ نفر را به دام مرگ می‌فرستد.