طرح شناور شدن قیمت بلیت سالن‌های سینما با نگرانی از کاهش تماشاگران برای اهالی سینما همراه شده است.

سخنگوی انجمن سینماداران در روزهای اخیر اعلام کرده است که طرح افزایش قیمت‌ها برای دو روز پایانی هفته اجرایی می‌شود. در این طرح قرار است بلیت سینما روزهای پنجشنبه و جمعه در ساعات پرطرفدار تا قیمت ۸۰هزار تومان افزایش یابد.

سینماداران مدعی‌اند برای ایجاد تناسب، قیمت بلیت روزهای دوشنبه و سه‌شنبه نیم‌بها و برای روزهای شنبه، یکشنبه و چهارشنبه قیمت‌ها به روال پیشین خواهد بود. افزایش هزینه‌های نگهداری سالن‌های سینما و تداوم شکست بیشتر فیلم‌ها در گیشه سبب شده است سینماداران تلاش کنند با این طرح‌ بخشی از زیان سال‌های اخیر را که باعث تعطیلی چند سالن قدیمی شد جبران کنند.

مخالفان این طرح معتقدند آمارها نشان می‌دهد که بیشترین میزان فروش در روزهای پایانی هفته است که خانواده‌ها راهی سالن سینما می‌شوند و این طرح روزهای شلوغ سینما را با خطر ریزش مخاطب مواجه می‌کند.

باوجودآنکه آمارها حاکی از افزایش فروش سینما در سال ۱۴۰۲ به نسبت دو سال گذشته است و دولت از این آمار به‌عنوان دستاورد خود یاد می‌کند، نباید فراموش کرد میزان فروش نه به‌صورت متناسب که تنها با استقبال مردم از سه فیلم کمدی سال رخ‌ داده است و باقی فیلم‌ها فاصله‌ای معنادار با صدر جدول فروش دارند.

با درنظرگرفتن این نکته که چیدمان فیلم‌ها بر اساس جدول اکران (نمایش‌) صورت می‌گیرد، افزایش آمار کلی‌ فروش سینما نیز توان بیرون‌کشیدن سالن‌های در آستانه ورشکستگی از بحران را ندارد.

فیلم فسیل که رکورددار فروش در سال ۱۴۰۲ است، به‌تنهایی نزدیک به یک‌سوم از سهم فروش سینمای ایران تا پایان پاییز ۱۴۰۲ را به خود اختصاص داده است.

«فسیل» با نزدیک به  شش‌میلیون و ۹۳۹ هزار نفر تماشاگر و ۲۹۸ میلیارد و ۷۲۴ میلیون تومان فروش، «هتل» با چهار میلیون و ۵۲۸ هزار نفر تماشاگر و ۱۹۶ میلیارد تومان فروش و «شهرهرت» با یک میلیون و ۸۰۴ هزار نفر تماشاگر و ۷۶ میلیارد و ۹۲۴ میلیون تومان فروش، نیمی از نزدیک به ۲۰ میلیون تماشاگر سال ۱۴۰۲ را داشته‌اند.

اما سازمان سینمایی برای‌آنکه زیان ناشی از شکست دیگر فیلم‌ها در گیشه باعث نشود که ادعایش مبنی بر رونق دوباره سینما به خطر بیفتد، در اقدامی عجیب برخلاف مصوبه شورای صنفی نمایش، با پایان‌ مدت اکران فیلم فسیل در تهران، بار دیگر این فیلم را به سالن‌های سینما بازگرداند تا اعتراض باقی تهیه‌کننده‌ها را در پی داشته باشد.

اما این اقدام با استقبال سینماداران مواجه شد. این گروه معتقدند کاهش میزان فروش از آغاز دوران کرونا و بی‌رونقی سالن‌ها در سال ۱۴۰۱، شرایط را از وضعیت معمول خارج کرده است و سینماداران باید بتوانند از فرصت فعلی و استقبال خانواده‌ها از چند فیلم کمدی سال بهره ببرند.

این ادعا را فاصله آشکار باقی فیلم‌های اکران‌شده با سه فیلم اول اثبات می‌کند. «ویلای ساحلی» به کارگردانی کیانوش عیاری -که گمان می‌رفت به سبب حواشی فیلم‌های پیشین این کارگردان مورد استقبال قرار بگیرد- تا پایان پاییز با  ۳۹۷هزار نفر تماشاگر حدود ۱۷ میلیارد و ۷۰۳ میلیون تومان فروش داشته است.

«گیجگاه» با ۱۴ میلیارد و ۷۹۲ میلیون تومان فروش، «جوجه‌تیغی» با ۹ میلیارد و ۸۱۷ میلیون تومان فروش، «ورود خروج ممنوع» با شش میلیارد و ۱۰۵ میلیون تومان و «عامه‌پسند» با پنج میلیارد و ۵۸۸ میلیون تومان در رده‌های بعدی قرار دارند.

سخنان محمدمهدی اسماعیلی، وزیر ارشاد دولت رئیسی، در سوم دی‌ماه که وعده رسیدن تعداد تماشاگران سینما تا پایان سال به عدد ۳۰ میلیون نفر را داده بود، منتقدانی دارد که با اشاره به سطح کیفی فیلم‌های پرفروشی که در عمل این رکورد متعلق به آن‌ها است، مدعی‌اند نمی‌توان شرایط کیفی سینمای ایران را قابل‌دفاع دانست.

اما به نظر می‌رسد سازمان سینمایی در حال حاضر به‌دنبال جبران کاهش قابل‌توجه تماشاگران طی بازه زمانی سال ۱۳۹۸ تا پایان ۱۴۰۱ است. در این مقطع زمانی مطابق آمارها میزان تماشاگران تا ۵۰ درصد کاهش یافت.

یکی از دلایلی که جامعه سینمایی کشور نیز درقبال وضعیت کیفی فیلم‌ها سکوت کرده است شاید امید به بهبود وضع سالن‌های سینما باشد. موج تعطیلی سینماها طی چهار سال گذشته باعث نگرانی درباره کاهش تعداد صندلی‌ها شده بود.

سونامی تعطیلی و درخواست تغییر کاربری سینما نه‌تنها در بسیاری از شهرهای کوچک‌تر ایران به‌وفور دیده شد، بلکه گریبان برخی از سالن‌های قدیمی تهران را نیز گرفت.

انجمن سینماداران ایران اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۱ اعلام کرد سینماهای صحرا، پایتخت، پردیس کیان، ماندانا، ایران، عصر جدید، پارس، حافظ، میلاد و کارون در تهران و سینما دریا در آستارا، مهتاب در قزوین، عصر جدید در اراک، مصلی‌نژاد در جهرم، کیهان در درود، ساویز در کرج، گل سرخ در بندر انزلی، پرشین مهرشهر در کرج و طلوع در فومن متقاضیان انحلال یا تغییر کاربری‌اند.

پدیده نمایش آنلاین در سامانه‌های نمایش خانگی، تنگناهای معیشتی در میان طبقه متوسط به‌عنوان اصلی‌ترین مخاطبان سینما و متناسب نبودن کیفیت سینماهای کشور در مقیاس کشوری، عوامل مختلف منجر به دورشدن مخاطبان از سالن‌های سینما شناخته می‌شوند.

با وجود این، به نظر می‌رسد در شرایطی که سال ۱۴۰۲ به پشتوانه سه فیلم کمدی و پرطرفدار، بخشی از کاهش مخاطب جبران شده است، شاید طرح افزایش قیمت بلیت شوکی نابهنگام برای سینمای ایران باشد.

منتقدان طرح می‌گویند مشخص نیست فیلم‌های جشنواره امسال بتوانند در اکران سال بعد استقبال فعلی از فیلم‌های فسیل، هتل و شهرهرت را تکرار کنند و این افزایش قیمت می‌تواند بخش دیگری از خانواده‌های طبقه متوسط را از سالن‌های سینما دور کند، خانواده‌هایی که سینما رفتن یکی از تفریح آن‌ها محسوب می‌شود، اما شرایط اقتصادی این تفریح را هم در سبد معیشت آن‌ها کنار زده است.