ماموریت دشوار نخست‌وزیر جدید پاکستان

این دومین دوره نخست‌وزیری شهباز شریف است؛ از زمان استقلال پاکستان در سال ۱۹۴۷ تاکنون، هیچ نخست‌وزیری در پاکستان یک دوره پنج ساله کامل را به پایان نرسانده است

شهباز شریف در جریان کنفرانس خبری در شهر لاهور- Arif ALI/AFP

پارلمان پاکستان یکشنبه ۱۳ اسفند (سوم مارس) شهباز شریف را به عنوان نخست‌وزیر جدید این کشور انتخاب کرد. شهباز شریف ۷۲ ساله، برادر کوچک نوازشریف، نخست‌وزیر پیشین پاکستان است که قبلا سه دوره نخست‌وزیر پاکستان بود. 

در انتخابات هشتم فوریه پاکستان، نامزدهای موردحمایت عمران‌خان، رهبر حزب تحریک انصاف پاکستان و نخست‌وزیر پیشین پاکستان که اینک در زندان به سر می‌برد، بیشترین کرسی‌ها را به دست‌ آوردند، اما رقبای سیاسی عمران‌ خان با هم ائتلاف کردند و شهباز شریف را به‌عنوان نامزد مشترک برای مسند نخست‌وزیری معرفی کردند.  

بر اساس اعلام نتایج انتخابات پاکستان، نامزدهای وابسته به حزب تحریک انصاف پاکستان ۹۳ کرسی از ۲۶۵ کرسی پارلمان را به دست آورده‌اند، اما شمار این کرسی‌ها برای تشکیل دولت کافی نیست. حزب مسلم لیگ وابسته به نوازشریف هم با کسب ۷۵ کرسی پارلمان در رده دوم و حزب مردم پاکستان به رهبری بلاول بوتو زرداری با کسب ۵۴ کرسی در پارلمان در رده سوم قرار دارد.  

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

شهباز شریف، پس از آنکه پارلمان در سال ۲۰۲۲ دولت عمران‌خان را منحل کرد، نخست‌وزیر دولت موقت پاکستان شد.  

عمران‌خان، رهبر حزب تحریک انصاف، پس از برکناری از مسند نخست‌وزیری، در چندین پرونده قضایی محکوم شد. او اکنون دوران حبسش را در زندان می‌گذراند و از فعالیت سیاسی محروم شده است.  

رهبران احزاب رقیب عمران‌خان در کنفرانسی اعلام کردند که برای معرفی آصف علی زرداری، رئیس‌جمهوری پیشین پاکستان از حزب مردم به‌عنوان نامزد مشترک برای مسند ریاست‌جمهوری به توافق رسیده‌اند. زرداری، همسر بی‌نظیر بوتو، نخست‎‌وزیر پیشین پاکستان و پدر بلاول بوتو زرداری، وزیر خارجه پیشین پاکستان است. او بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ هم رئیس‌جمهوری پاکستان بود. 

شهباز شریف قبل از نخست‌وزیری، به‌عنوان یک مدیر شناخته می‌شد و سه بار در مسند وزیر ارشد پنجاب، بزرگ‌ترین ایالت پاکستان، کار کرده بود. او عمران‌خان را عامل سقوط اقتصاد پاکستان می‌داند و به اصلاحات اقتصادی به منظور جلب توجه صندوق بین‌المللی پول تاکید می‌کند. بزرگ‌ترین دستاورد شهباز شریف در دوره کوتاه تصدی‌ به عنوان نخست‌وزیر هم دریافت کمک مالی از صندوق بین‌المللی پول بوده است که اقتصاد پاکستان را از رکود کامل نجات داد. این قرارداد کمک پس از آن امضا شد که شریف در ماه ژوئن ۲۰۲۳ با کریستالینا جورجیوا، رئیس صندوق بین‌المللی پول، تماس گرفت. 

شهباز شریف در مسند نخست‌وزیری روزهای دشواری در پیش خواهد داشت. پاکستان همچنان درگیر بحران اقتصادی است. تورم در این کشور حدود ۲۰ درصد است و رشد اقتصادی هم حدود دو درصد کاهش یافته است؛ البته نرخ تورم ماه فوریه در مقایسه با سال قبل کمی کاهش یافته و به ۲۳.۱ درصد رسیده است. او باید روابط حسنه‌اش با ارتش پاکستان را هم حفظ کند زیرا از زمان استقلال پاکستان تاکنون، ارتش و سازمان استخبارات این کشور قدرت زیادی دارند.  

تحلیلگران می‌گویند از نظر ژنرال‌ها، شهباز شریف از برادر بزرگ‌ترش که در هر سه دوره نخست‌وزیری با ارتش اختلاف پیدا کرده بود، «قابل قبول‌تر و سازگارتر» است.  

ارتش پاکستان دخالت در سیاست را رد می‌کند، اما در گذشته سه بار مستقیما دولت‌های غیرنظامی پاکستان را ساقط کرده  و از زمان استقلال پاکستان در سال ۱۹۴۷ تاکنون هیچ نخست‌وزیری در پاکستان نتوانسته است یک دوره پنج ساله کامل را به پایان برساند. تصمیم‌های دفاعی و کلیدی سیاست خارجی پاکستان هم بیشتر با نظر ارتش این کشور اتخاذ می‌شود و شهباز شریف برای ایجاد توازن در روابط پاکستان با ایالات متحده آمریکا و چین راه دشواری در پیش خواهد داشت.  

از طرفی پاکستان با تهدید گروه‌های تروریستی همچون شاخه خراسان دولت اسلامی (داعش)، تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) و گروه‌های متحد آن و «ارتش آزادی‌بخش بلوچستان» مواجه است. این گروه‌ها در یک‌ سال و نیم گذشته مسئولیت حملاتی مرگبار در این کشور را بر عهده گرفته‌اند.  

روابط پاکستان با رژیم طالبان هم بر سر چگونگی مبارزه با تی‌تی‌پی در افغانستان پرتنش شده است. اسلام‌آباد مدعی است که تی‌تی‌پی در قلمرو افغانستان پناهگاهی امن دارد و از طالبان می‌خواهد علیه تی‌تی‌پی اقدام کنند، اما طالبان درخواست برخورد نظامی با این گروه را رد کرده‌اند.