دانشمندان نوعی سلول جدید کبدی کشف کردند که در ترمیم این عضو نقشی کلیدی دارد. هنگام التیام زخم کبد این «سلولهای پیشرو» بافت سالم را به درون زخمها میکشند، و اینگونه سبب میشوند که شکاف پر شود و امکان بازتولید سلولها فراهم گردد.
محققان نتایج این تحقیق را در نسخه ماه مه نشریه «طبیعت» منتشر کردند و گفتهاند یافتههای تازه میتواند به کشف درمانهای جدید برای بیماریهای کبدی بینجامد.
دکتر نیل هندرسون اهل اسکاتلند از پژوهشگران ارشد این طرح، گفت: «فناوری پیشرفته به ما فرصت داده است که برای اولین بار ترمیم کبد را با وضوح و دقت بالا بررسی کنیم. بدین ترتیب شناسایی سلولهایی که در ترمیم کبد حیاتیاند تسهیل شده است. امیدواریم که این نتایج ابداع درمانهای تازه و بسیار ضروری برای بیماران کبد را تسریع کند.»
کبد به حذف سموم بدن کمک میکند و با تولید صفرا باعث دفع مواد زائد ناشی از هضم میشود. کبد که داروها را نیز متابولیزه میکند، توانایی بسیاری در ترمیم خود پس از آسیبهایی دارد که مثلا درپی عفونتهای ویروسی نظیر هپاتیت، یا استفاده از مواد مخدر و الکل ایجاد میشوند. اما کبد گاه چنان آسیب میبیند که بهسرعت التیام نمییابد و همین به نارسایی حاد کبدی میانجامد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گزارس لایوساینس، سالانه بیش از ۲ هزار آمریکایی گرفتار نارسایی حاد کبدی میشوند، و اکنون بسیاری در سراسر جهان با این عارضه دستبهگریباناند. این بیماری ممکن است طی ۴۸ ساعت بروز کند و علائمی نظیر زردی پوست، خونریزی شدید، تورم مغز و اختلال عملکرد چند عضو بدن دارد.
برخی نارساییهای حاد کبدی را میتوان، با توجه به علل آنها، با دارو بهبود بخشید. اما تنها راه درمان موارد حاد پیوند کبد است. از این رو نویسندگان این پژوهش تاکید دارند که روشهای درمانی تازهای نیاز است تا بتوان توانایی طبیعی کبد در ترمیم خود را ارتقا داد.
پژوهشگران کبد شماری از مبتلایان به این بیماری را که به دنبال پیوند کبد بودهاند مطالعه کردهاند. در این مطالعه مشخص شد که گرچه بسیاری از سلولهای کبد بیمار هنوز قابلیت تکثیر و نوسازی داشتهاند، اما کبد بیمار همچنان علائم آسیب جدی از خود بروز میداده است. درنتیجه پژوهشگران به این فکر افتادهاند که ممکن است ترمیم کبد به چیزی بیش از ساخت سلول تازه و جایگزینکردن سلولهای آسیبدیده نیاز داشته باشد.
بنابراین پژوهشگران به توالییابی ژنهای هر سلول کبدی پرداختند، سپس ژنهای بیمار را با ژنهای سالم مقایسه کردند. این کار به آنها امکان داد تا «طرحی جامع» از فرایند احیا و ترمیم کبد ترسیم کنند. این طرح نشان میداد کدام سلولها در فرایند ترمیم و احیا فعال بودهاند، و این امر «سلولهای پیشرو» جدید را نیز دربر میگرفت.
این پژوهشگران امیدوارند با تحقیق و بررسی بیشتر در این زمینه راههای جدیدی برای درمان آسیبهای کبدی کشف کنند و بدین ترتیب مبتلایان به این بیماری را نجات دهند.