پس از فروپاشی حکومت نخست طالبان در اواخر ۲۰۰۱ در پی حمله نظامی آمریکا و نیروهای ائتلاف بین‌المللی، میلیاردها دلار پول مالیات‌دهندگان آمریکایی برای برپایی دولت جمهوری در افغانستان، تشکیل زیرساخت‌های دموکراسی، تاسیس مدرسه و بیمارستان‌ و بازسازی افغانستان ویران‌شده در جنگ‌های داخلی، به این کشور سرازیر شد، اما پس از خروج آمریکا از افغانستان در سال ۲۰۲۱، مشخص شد که این پول‌ها فقط اقلیت کوچکی از قدرتمندان و پیمانکاران را ثروتمند کرده‌اند.

بر اساس تحقیق موسسه واتسون در دانشگاه براون ایالات متحده، آمریکا بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱، در مجموع ۲.۳۱۳ تریلیون دلار در افغانستان هزینه کرد؛ این مبلغ چند برابر بودجه‌ای است که در طرح مارشال برای بازسازی ۱۶ کشور اروپایی پس از جنگ جهانی دوم هزینه شد. بر اساس اطلاعات موزه دیپلماسی آمریکا، ایالات متحده بین سال‌های ۱۹۴۸ تا ۱۹۵۱ مبلغ ۱۳.۳ میلیارد دلار‌ــ تقریبا معادل ۱۵۰ میلیارد دلار امروزــ به ۱۶ کشور اروپایی برای بازسازی این کشورها پس از جنگ کمک کرد.

علی‌رغم آنچه انتظار می‌رفت، حضور آمریکا در افغانستان و سرازیر شدن کمک‌های تریلیون دلاری به این کشور نه تنها به ملت‌سازی و ایجاد دولت باثبات و ترویج دموکراسی در آن کشور منتهی نشد، بلکه پیمانکاران محلی را به خلافکارانی قدرتمند تبدیل کرد که پس از خروج آمریکا از افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت، در ویلاهای میلیون دلاری‌شان در کشورهای مختلف به‌ویژه امارات متحده عربی زندگی می‌کنند.

پروژه گزارش‌دهی جرائم سازمان یافته و فساد اداری که یک نهاد پژوهشی است و در آمستردام، واشینگتن دی‌سی و سارایوو دفتر دارد، روز سه‌شنبه، ۲۵ اردیبهشت گزارشی منتشر کرد و از ماهیت خانه‌های میلیون دلاری پیمانکاران پیشین نیروهای آمریکایی در افغانستان پرده برداشت. در این گزارش از رشید پوپل، میررحمان رحمانی، سیداسماعیل امیری و اجمل رحمانی به عنوان افرادی یاد شده‌ که از پروژه‌های نفتی، امنیتی و قراردادهای فسادآلود در افغانستان میلیون‌ها دلار به جیب زدند و در امارات متحده عربی ملک خریدند.

یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که میررحمان رحمانی، رئیس پارلمان سابق افغانستان، و پسرش، اجمل میلیون‌ها دلار بابت خرید ملک در دبی هزینه کرده‌اند. رحمانی‌ها در پاسخ‌ به ایمیل‌های حاوی به سوالات پروژه گزارش‌دهی جرائم سازمان یافته و فساد اداری، اتهام سودجویی و فساد در قراردادهای تامین سوخت برای نیروهای آمریکایی را که وزارت خزانه‌داری آمریکا مطرح کرده‌ است، رد کردند.

بر اساس این گزارش، دارایی‌های آن‌ها در امارات متحده عربی، شامل چندین خانه و ویلا و همچنین دو آپارتمان بلند است.

وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا دسامبر ۲۰۲۳ در بیانیه‌ای اعلام کرد که میررحمان رحمانی، رئیس مجلس در حکومت پیشین افغانستان، و پسرش، اجمل رحمانی، که او نیز نماینده مجلس بود، به دلیل ارتکاب «فساد فراملی» به فهرست افراد تحت تحریم‌ این وزارتخانه افزوده شده‌اند. بنا بر اعلام وزارت خزانه‌داری ایالات متحده، رحمانی‌ها از طریق شرکت‌هایی که در افغانستان تاسیس کرده بودند، فسادهای مالی پیچیده‌ای مرتکب شدند و از قراردادهایشان با دولت آمریکا که برای حمایت از نیروهای نظامی حکومت پیشین افغانستان تنظیم و منعقد می‌شد، میلیون‌ها دلار اختلاس کردند.

در افشاگری جدید درباره ثروت و املاک رئیس مجلس پیشین افغانستان و پسرش آمده‌ است که ‌آنان در منطقه گلف سیتی دبی، دو آپارتمان بلند و دو ویلای بزرگ با زمین تنیس و استخر، به ارزش ۱۵ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار خریده‌اند. بر اساس این گزارش، آن‌ها از طریق اجاره املاکشان در دبی، هرسال حدود دو میلیون دلار درآمد دارند و اجمل رحمانی در آلمان نیز املاک و مستغلاتی به ارزش ۲۱۲ میلیون دلار خریده است.

اسناد فاش‌شده نشان می‌دهد که دیگر پیمانکاران افغان هم که به فساد متهم‌اند، در دبی املاک و مستغلات خریداری کرده‌اند. از جمله رشید پوپل (برادر احمد راتب پوپل، بنیان‌گذار گروه تجارتی وطن) که در تحقیقات کنگره آمریکا در سال ۲۰۱۰ مشخص شد شرکت امنیتی خصوصی او از پول حاصل از قراردادهایش با نیروهای آمریکایی به جنگجویان طالبان رشوه می‌داد، نیز در دبی املاک و مستغلات دارد.

راشد پوپل و برادرش احمد راتب پوپل که در دور نخست حاکمیت طالبان (۲۰۰۱-۱۹۹۶) با آن‌ها کار می‌کردند، در سال ۲۰۰۹، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های امنیتی خصوصی افغانستان به نام «شرکت وطن» را تاسیس کردند.

برادران پوپل اهل قندهارند و در آمریکا تحصیل کرده‌اند. احمد راتب پوپل از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۷به جرم قاچاق هرویین در آمریکا زندانی بود. او پس از آزادی از زندان به افغانستان بازگشت و مترجم دیپلمات‌های طالبان شد.

 

احمد راتب پوپل با نواری روی چشم در کنار عبدالسلام ضعیف و سهیل شاهین در دور نخست حاکمیت طالبان-رسانه‌های اجتماعی

 

شرکت وطن با استخدام صدها نیروی مسلح، امنیت را در مسیر عبور کاروان‌ خودروهای نظامی و نفتکش‌ متعلق به نیروهای آمریکایی و دیگر کشورهای عضو ائتلاف بین‌المللی را در مسیر شاهراه کابل‌‌ــ‌قندهار تامین می‌کرد. طالبان با حملات مداوم به این کاروان‌ها، از شرکت‌های امنیتی به‌ویژه شرکت وطن رشوه می‌گرفتند.

بر اساس یک گزارش‌ که سال ۲۰۰۹ منتشر شد، شرکت وطن در ازای ارائه خدمات امنیتی به نیروهای آمریکایی سالانه ۳۶۰ میلیون دلار از آمریکا دریافت می‌کرد. فاکس نیوز در سال ۲۰۱۷ در گزارشی، از احمد راتب پول و راشد پول به عنوان «گانگسترهای افغانستان» نام برد که با سرقت میلیون‌ها دلار پول مالیات‌دهندگان آمریکایی، به ثروتی هنگفت دست یافته‌اند.

رویترز هم سال ۲۰۱۹ در گزارشی نوشت که احمد راتب پوپل، با تاسیس شرکت نفت و گاز وطن با مشارکت شرکت ملی نفت چین (China National Petroleum Corporation) قرارداد بزرگ استخراج نفت حوزه آمودریا در شمال افغانستان را برنده شده است. رویترز از احمد راتب پوپل که ۱۰ سال در آمریکا به جرم قاچاق هرویین زندانی بود و سپس با طالبان کار کرد، به عنوان «مرد نفت افغانستان» نام برده که از این طریق میلیون‌ها دلار به دست آورده‌ است.

یکی دیگر از پیمانکاران سابق نیروهای آمریکایی در افغانستان، سیداسماعیل امیری، ساکن کالیفرنیا، است که به دلیل نقش داشتن در طرح کلاهبرداری بیش از ۱۰۰ میلیون دلاری از دولت افغانستان به ۱۵ ماه حبس محکوم شد. امیری نیز در محله میدوز دبی ویلایی به ارزش یک میلیون و ۶۰۰ هزار دلار دارد.

استفان اورنشتاین، مالک شرکت سوپریم گروپ که برای تامین غذا و آب نظامیان آمریکایی در افغانستان قرارداد داشت و به دلیل اختلاس و فساد در این روند به پرداخت ۴۳۴ میلیون دلار جریمه محکوم شد، نیز در دبی ویلایی به ارزش ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دلار دارد.

بازرس ویژه آمریکا در امور بازسازی افغانستان (سی‌گار) پیش‌تر در گزارش‌هایی از فساد گسترده و حیف‌ومیل شدن پول‌های آمریکا در افغانستان پرده برداشته بود.

بر اساس گزارش پروژه گزارش‌دهی جرائم سازمان یافته و فساد اداری، بیشترین پول‌های دزدیده‌شده از افغانستان در خارج این کشور و بیشتر در بخش املاک و مستغلات سرمایه‌گذاری شده‌‌اند.