اسپیس‌ایکس در صدر فهرست ترامپ برای ساخت سپر موشکی «گنبد طلایی»

اسپیس‌ایکس پیشنهاد کرد که دولت آمریکا به‌جای مالکیت مستقیم روی این سامانه و فناوری، بابت دسترسی به آن هزینه اشتراک پرداخت کند

ایلان ماسک در کنار دونالد ترامپ، ژانویه ۲۰۲۵‌ــ رویترز

شش منبع آگاه به خبرگزاری رویترز اطلاع داند که شرکت اسپیس‌ایکس در همکاری با دو استارتاپ دیگر در حال پیشبرد طرح ساخت سپر دفاع موشکی «گنبد طلایی» است.

این منابع گفته‌اند که گروه تحت رهبری اسپیس‌ایکس، در حال ارائه پیشنهادی به پنتاگون بر مبنای یک «مدل اشتراکی» برای سامانه دفاع موشکی است. طبق گزارش رویترز، اسپیس‌ایکس پیشنهاد داده است که مجموعه‌ای متشکل از ۴۰۰ تا بیش از هزار ماهواره دفاع موشکی را در مدار قرار دهد.

ایلان ماسک و اسپیس‌ایکس، شرکت موشک‌سازی و ماهواره‌ای او به همراه شرکت نرم‌افزاری پالانتیر و سازنده پهباد اندوریل، به عنوان پیشتازان کسب بخشی کلیدی از پروژه سپر دفاع موشکی گنبد طلایی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا مطرح شده‌اند.

این پروژه که توجه زیادی را از سوی استارتاپ‌های فعال در حوزه دفاعی جلب کرده، در دستور کار کاخ سفید و پنتاگون قرار گرفته است. در فرمان اجرایی ۲۷ ژانویه، ترامپ حمله موشکی را «بزرگ‌ترین تهدید فاجعه‌آمیز پیش‌روی ایالات متحده» توصیف کرده بود.

هر سه شرکت یادشده از سوی کارآفرینانی تاسیس شده‌اند که از حامیان سرسخت سیاسی ترامپ بوده‌اند. ایلان ماسک بیش از ۲۵۹ میلیون دلار برای حمایت از انتخاب مجدد ترامپ کمک مالی کرده و اکنون به‌عنوان مشاور ویژه رئیس‌جمهور، مامور کاهش هزینه‌های دولتی در وزارت تازه‌تاسیس بهینه‌سازی دولت شده است.

با وجود نشانه‌های مثبت در پنتاگون و تمایل نسبت به گروه اسپیس‌ایکس، برخی منابع در گفت‌وگو با رویترز تاکید کرده‌اند که فرایند تصمیم‌گیری در خصوص پروژه گنبد طلایی در مراحل ابتدایی قرار دارد و ساختار نهایی و شرکت‌های انتخاب‌شده برای اجرای آن ممکن است در ماه‌های آینده دچار تغییرات اساسی شود.

طبق گفته این منابع، در هفته‌های اخیر این سه شرکت با مقامات عالی‌رتبه دولت ترامپ و پنتاگون دیدار داشته و طرح خود را ارائه کرده‌اند؛ طرحی که بر اساس آن ۴۰۰ تا بیش از هزار ماهواره در مدار قرار می‌گیرند تا موشک‌ها را شناسایی و حرکت آن‌ها را ردیابی کنند.

سه منبع گفته‌اند که علاوه بر این، ناوگانی جداگانه متشکل از ۲۰۰ ماهواره مجهز به موشک یا لیزر نیز طراحی شده که وظیفه نابودی موشک‌های دشمن را برعهده خواهند داشت. با این حال به گفته منابع، گروه اسپیس‌ایکس در بخش تسلیحاتی این ماهواره‌ها نقشی نخواهد داشت.

یکی از منابع مطلع در این خصوص گفت: «این مذاکرات با روند معمول خریدهای دفاعی متفاوت است. فضای موجود به گونه‌ای است که تیم امنیت ملی و دفاعی آمریکا باید به دلیل نقش ایلان ماسک در دولت، با حساسیت و احترام بیشتری با او برخورد کند.»

اسپیس‌ایکس و شخص ایلان ماسک از اظهارنظر درباره این‌که آیا در این مذاکرات یا قراردادهای فدرال مداخله دارند یا خیر، خودداری کردند. پنتاگون هم در پاسخ به پرسش‌های رویترز، تنها اعلام کرد که «گزینه‌هایی را مطابق با فرمان اجرایی و دستورالعمل‌های کاخ سفید و در چارچوب جدول زمانی مشخص، به رئیس‌جمهور ارائه خواهد داد.»

سرویس اشتراکی

در ادامه این گزارش آمده است که در اقدامی غیرمعمول، اسپیس‌ایکس پیشنهاد کرده است که نقش خود در پروژه گنبد طلایی را به‌صورت یک سرویس اشتراکی ایفا کند؛ به این معنا که دولت به‌جای مالکیت مستقیم سامانه، بابت دسترسی به این فناوری هزینه پرداخت کند.

دو منبع به رویترز گفته‌اند که این مدل اشتراکی که تاکنون گزارشی درباره آن منتشر نشده بود، می‌تواند برخی از پروتکل‌های خرید پنتاگون را دور بزند و به استقرار سریع‌تر این سامانه کمک کند. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به گفته دو منبع، برخی مقامات پنتاگون در داخل نسبت به تکیه بر این مدل اشتراکی برای بخشی از پروژه گنبد طلایی ابراز نگرانی کرده‌اند، زیرا چنین رویکردی برای برنامه‌ای با این اندازه و اهمیت بی‌سابقه است.

بر اساس اظهارات همین منابع به رویترز، ژنرال مایکل گوتلین از نیروی فضایی آمریکا در حال بررسی این موضوع است که آیا اسپیس‌ایکس باید مالک و اپراتور بخشی از این سامانه باشد یا خیر. سایر گزینه‌ها هم در حال بررسی است؛ از جمله اینکه دولت ایالات متحده مالک و اپراتور سامانه باشد یا تنها مالکیت آن را در اختیار داشته و عملیات را به پیمانکاران واگذار کند.

طبق گفته دو منبع دیگر، ترنس اوشاگنسی، ژنرال بازنشسته نیروی هوایی آمریکا که مشاور ارشد اسپیس‌ایکس در امور دفاعی محسوب می‌شود، در مذاکرات اخیر این شرکت با مقامات بلندپایه دفاعی و اطلاعاتی حضور فعال داشته است.

رویترز نوشت اگر گروه تحت رهبری اسپیس‌ایکس موفق به کسب قرارداد ساخت گنبد طلایی شود، این دستاورد بزرگ‌ترین پیروزی در حوزه پیمانکاری دفاعی برای سیلیکون‌ولی خواهد بود و ضربه‌ای به پیمانکاران سنتی این صنعت به شمار می‌آید.

با این حال انتظار می‌رود پیمانکاران باسابقه‌ای چون نورثروپ گرومن، بوئینگ و آر.تی.ایکس نیز نقش پررنگی در این فرآیند داشته باشند. همچنین شرکت لاکهید مارتین برای جلب نظر مقامات، صفحه ویژه‌ای در وب‌سایت خود راه‌اندازی کرده است.

بر اساس اعلام یکی از مقامات آمریکایی، پنتاگون از بیش از ۱۸۰ شرکت علاقه‌مند به همکاری در توسعه و ساخت سپر دفاع موشکی گنبد طلایی، از جمله استارتاپ‌های دفاعی مانند اورسا میجر، اپایروس و آرمادا پیشنهاد دریافت کرده است. اعضای شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز از سوی چند شرکت در خصوص توانمندی‌های آنان توجیه شده‌اند.

برخی کارشناسان معتقدند هزینه کلی پروژه گنبد طلایی می‌تواند به صدها میلیارد دلار برسد. پنتاگون هم جدول‌های زمانی مختلفی برای ارائه قابلیت‌های این سامانه تعیین کرده که برخی از آن‌ها از اوایل سال ۲۰۲۶ و برخی دیگر پس از سال ۲۰۳۰ عملیاتی خواهند شد.

بر اساس اعلام دو منبع، اسپیس‌ایکس برآورد کرده است که مهندسی اولیه و طراحی لایه نگهداری این ماهواره‌ها، بین ۶ تا ۱۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. در پنج سال گذشته، اسپیس‌ایکس صدها ماهواره جاسوسی عملیاتی و اخیرا چند نمونه اولیه را به مدار فرستاده که می‌توانند برای این پروژه بازطراحی و استفاده مجدد شوند.

بیشتر از جهان