شاه‌محمد شهاب، بازرگان افغان مقیم ترکیه و حامی مالی طالبان، از نزدیک به یک ماه پیش به اتهام کلاه‌برداری در آن کشور زندانی است. منابع مطلع در ترکیه به ایندیپندنت فارسی گفتند که شهاب در پنج سال اخیر سرگرم تجارت در زمینه املاک و مستغلات بود و با جعل اسناد زمینه به دست آوردن گذرنامه و شهروندی ترکیه را برای متقاضیان افغان فراهم میکرد.
یکی از این منابع در استانبول گفت که اخیرا دولت ترکیه گذرنامه‌های ترکیه‌ای دو هزار و ۸۰۰ نفر از افغان‌ها را، که از راه خرید ملک و با تسهیلات سازمان تجاری شاه‌محمد شهاب به دست آمده بود، باطل کرد. ترکیه در سال‌های اخیر به‌دلیل ارائه شهروندی و گذرنامه در بدل (به جای) سرمایه‌گذاری، به یکی از مقصدهای محبوب افغان‌ها، ایرانی‌ها و شهروندان شماری دیگر از کشورهای آسیایی بدل شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
دولت ترکیه شرط ارائه شهروندی این کشور را از سپتامبر ۲۰۱۸ تا ژوئن ۲۰۲۲، مبلغ ۲۵۰ هزار دلار تعیین کرده بود و پس از آن این مبلغ به ۴۰۰ هزار دلار افزایش یافت. این منابع گفتند که شاه‌محمد شهاب با دریافت پول از متقاضیان شهروندی ترکیه، برای آنان اسنادی تهیه میکرد که نشان می‌داد خانه‌هایی به مبلغ ۲۵۰ هزار و ۴۰۰ هزار دلار خریده‌اند، اما درواقع خانه‌ها ارزان‌تر از مبلغی بودند که دولت ترکیه آن را شرط دریافت شهروندی اعلام کرده بود.
پس از سال ۲۰۱۴، با گسترش جنگ و افزایش ناامنی و بی‌ثباتی در افغانستان، هزاران نفر از شهروندان افغانستان برای مهاجرت به ترکیه و به دست آوردن شهروندی این کشور اقدام کردند. در این میان بازرگانان افغان مقیم ترکیه در زمینه ارائه خدمات برای خرید ملک ده‌ها شرکت ایجاد کردند. شاه‌محمد شهاب پیش از اقامت در ترکیه، مدتی در کویت زندگی میکرد که در آنجا نیز، پس از متهم شدن به کلاه‌برداری، تحت تعقیب پلیس قرار گرفت و متواری شد. منابع مطلع گفتند که شهاب دست‌کم از سال ۲۰۱۰، که طالبان مناطقی را در بخش‌های مختلف افغانستان تصرف کردند، به این گروه کمک مالی می‌کند.
پذیرایی اعضای طالبان از شاه‌محمد شهاب در فرودگاه کابل، دسامبر ۲۰۲۱- GDI Afghanistan313/Youtube
شاه‌محمد شهاب در سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ در برنامه‌های زنده‌ای که مبین و سعید خوستی، از اعضای طالبان، در رسانه‌های اجتماعی برگزار می‌کردند حضور می‌یافت و از موضع این گروه حمایت میکرد. در ماه ژوئن ۲۰۲۰، شهاب با انتشار عکسی در فیسبوک نوشت که در ترکیه یک خودرو ضد گلوله خریده است.
پس از فروپاشی دولت پیشین افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت، شهاب در دسامبر ۲۰۲۱ از ترکیه به کابل بازگشت و با استقبال گسترده طالبان مواجه شد.
در ویدیوهایی که اعضای طالبان منتشر کردند، ردیفی طولانی از خودروها دیده می‌شود که به استقبال شاه‌محمد شهاب به فرودگاه کابل می‌روند. سعید خوستی از مشاوران سراج‌الدین حقانی، رهبر شبکه حقانی و وزیر داخله (کشور) طالبان، مبین که خود را «ستر ژنرال مبین خان» معرفی می‌کند و شماری دیگر از اعضای ارشد طالبان، از شاه‌محمد شهاب در فرودگاه کابل پذیرایی کردند.
مبین در جریان پذیرایی از شهاب در فرودگاه کابل، در گفت‌وگو با یک یوتیوبر، گفت که شهاب «در روزهای سخت از مجاهدین، مدارس و یتیمان» حمایت مالی کرده و همیشه در کنار طالبان بوده است.
دولت ترکیه هنوز درمورد بازداشت و زندانی شدن این بازرگان افغان اطلاعاتی منتشر نکرده است، اما منابع مطلع گفتند که او علاوه بر اینکه متهم به جعل اسناد و کلاه‌برداری است، در زمینه پول‌شویی برای مقام‌های طالبان و تلاش برای گرفتن گذرنامه ترکیه به اعضای این گروه نیز متهم است.
یکی از منابع افزود که ژنرال مبین، که مدتی سخن‌گوی پلیس طالبان در کابل بود، در نوامبر ۲۰۲۳ به ترکیه سفر کرده و یک هفته در خانه شاه‌محمد شهاب اقامت داشته است. به گفته این منبع، مبین و شماری دیگر از اعضای طالبان سعی کرده‌اند با همکاری شهاب در ترکیه خانه بخرند، اما این روند با بازداشت و زندانی شدن شهاب متوقف شده است. در سه سال گذشته، در کنار سفرهای رسمی مقام‌های طالبان به ترکیه، شماری از فرماندهان و اعضای این گروه به هدف معالجه، تفریح و سرمایه‌گذاری نیز به ترکیه سفر کرده‌اند. بیشتر فرماندهان و اعضای ارشد طالبان نیز در این مدت گذرنامه دیپلماتیک دریافت کرده و با استفاده از امتیازهای این گذرنامه به کشورهای مختلف ازجمله ترکیه سفر کرده‌اند.
به‌دلیل سفرهای متعدد اعضای طالبان به ترکیه، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، در ۲۹ مه سال جاری، توافقنامه معافیت روادید برای دارندگان گذرنامه دیپلماتیک افغانستان را لغو کرد.
