بنا بر تحقیقات جدید، فقط داشتن خواب شبانه باکیفیت و کافی برای سلامتی مفید نیست بلکه زمان این خواب هم مزیتهایی دارد.
مطالعهای که روی بزرگسالان بریتانیایی انجام شد، نشان داد افرادی که برنامه منظمی برای خوابیدن و بیدار شدن ندارند، بیشتر در معرض خطر حمله قلبی و سکته مغزیاند.
به گزارش دیلی میل، حتی اگر افراد خواب کافی داشته باشند، نامنظم خوابیدن میتواند خطر ابتلا به بیماریهایی مانند سکته مغزی، نارسایی قلبی و حملات قلبی را بیش از یکچهارم افزایش میدهد.
اختلالات خواب باعث افزایش التهاب در بدن شوند که میتواند به تجمع چربی در شریانها و همچنین به هم خوردن آهنگ (ریتم) شبانهروزی منجر شود که بر فشار خون و سایر عملکردهای قلبیعروقی تاثیر میگذارد.
محققان در پژوهش جدید، دادههای ۷۲ هزار و ۲۶۹ فرد ۴۰ تا ۷۹ ساله را که در مطالعات «بیوبانک بریتانیا» شرکت کرده بودند و سابقه مشکل قلبیعروقی مانند حمله قلبی نداشتند، بررسی کردند. این افراد برای ثبت برنامه خواب، به مدت یک هفته یک ردیاب به خود بستند و سپس کارشناسان با دادن امتیاز، شاخص منظم بودن خواب (Sleep Regularity Index ) را برای هر فرد محاسبه کردند.
این شاخص چهار جنبه شامل تغییرات روزانه در زمان خواب، تغییرات در زمان بیدار شدن، مدت زمان خواب و بیداریهای شبانه را بررسی میکرد و افراد بر اساس این شاخص، امتیاز بین ۰ (بسیار نامنظم) تا ۱۰۰ (الگوی خواب و بیداری کاملا منظم) دریافت میکردند.
آنها سپس به سه گروه تقسیم شدند: گروه «خواب نامنظم» برای افراد با امتیاز کمتر از ۷۱.۶، گروه «خواب نسبتا منظم» با امتیاز بین ۷۱.۶ تا ۸۷.۳ و گروه «خواب منظم» با امتیاز بالاتر از ۸۷.۳. این افراد به مدت هشت سال تحت نظر بودند و محققان در این مدت بررسی کردند چه تعداد از آنها با بیماریهایی مانند حمله قلبی سکته مغزی و نارسایی قلبی مواجه شدند.
نتایج این پژوهش که در مجله «اپیدمیولوژی و سلامت جامعه» (Journal of Epidemiology and Community Health) منتشر شد، نشان داد حتی با در نظر گرفتن عواملی که ممکن بود نتایج را تحت تاثیر قرار دهند، مانند مصرف قهوه و سطح فعالیت بدنی، افرادی که خواب نامنظم داشتند، ۲۶ درصد بیشتر از کسانی که خواب منظم داشتند، در معرض سکته مغزی، نارسایی قلبی یا حمله قلبی بودند. خواب نسبتا نامنظم نیز خطر این مشکلات را ۸ درصد افزایش داد.
پژوهشگران همچنین دریافتند که امتیاز این شاخص یک معیار پیوسته است، به این معنا که هرچه الگوی خواب افراد نامنظمتر باشد، خطر حمله قلبی و سکته مغزی بیشتر میشود و این تغییرات بهصورت تدریجی و مداوم رخ میدهند.
به طور کلی، میزان خواب توصیهشده برای افراد ۱۸ تا ۶۴ سال، ۷ تا ۹ ساعت در شب و برای افراد ۶۵ سال به بالا، ۷ تا ۸ ساعت است.
این مطالعه نشان داد افرادی که خواب منظم داشتند (۶۱ درصد) بیشتر از کسانی که خواب نامنظم داشتند (۴۸ درصد)، به اندازه کافی (طبق میزان توصیهشده) میخوابیدند. با این حال، این موضوع بر سلامتی قلب افراد با خواب نامنظم تاثیری نداشت و آنها حتی اگر به اندازه کافی میخوابیدند، همچنان بیشتر در معرض خطر سکته و حمله قلبی بودند. برعکس، افرادی که خوابشان نسبتا نامنظم بود، اگر خواب کافی داشتند، خطر این مشکلات برایشان کاهش مییافت.
به گفته محققان، به نظر میرسد نقش نظم خواب در کاهش خطر مشکلات قلبیعروقی شدید از مدت زمان خواب مهمتر است.
امیلی مکگرات، پرستار ارشد در بنیاد قلب بریتانیا، میگوید: «هنوز دقیقا مشخص نیست خواب چگونه به سلامت قلب کمک میکند، اما تحقیقات نشان میدهند که اختلال خواب با افزایش سطح پروتئینی به نام سیآرپی مرتبط است. این پروتئین نشانهای از التهاب است که با بیماریهای قلبیعروقی مرتبط است.»
خواب بهطور غیرمستقیم هم بر سلامتی قلب تاثیر میگذارد، زیرا بر سبک زندگی ما هم تاثیر دارد. مطالعات نشان دادهاند که کمخوابی ممکن است بر هورمونهایی که اشتها را کنترل میکنند، اثر بگذارد و میل به غذاهای شیرین را افزایش دهد. این موضوع در طولانیمدت میتواند به افزایش وزن و بالا رفتن خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب منجر شود.
البته برای تایید این یافته به تحقیقات بیشتری نیاز است، اما نتایج اولیه نشان میدهد که بین خواب و سلامتی قلب و عروق ارتباط مهمی وجود دارد.