در چند سال گذشته تقاضا برای سفر با راهنمایان زن به شدت افزایش یافته است. در این زمینه انتقادات زیادی وجود دارد که می‌توان علیه صنعت گردشگری مطرح کرد. همان داستان قدیمی است: اگرچه حداقل ۶۰ درصد کسانی که در صنعت گردشگری کار می‌کنند زنان هستند، آنها به ندرت به سمت‌های رهبری و مدیریت راه می‌یابند. زنانی که راهنمای تور هستند همانند گرد طلا نایابند و اتاق های تصمیم‌گیری مملو از مردان است.

اما در پشت همه اینها، یک راز شرم‌آور وجود دارد که آن را به خوبی پنهان کرده‌ایم: گردشگری و مسافرت به عنوان یک صنعت در سراسر جهان یکی از بهترین فرصتها را برای ریشه‌کن کردن نابرابری جنسیتی و ایجاد یک فضای کار انعطاف‌پذیر و الهام بخش بدون نیاز به آموزش - که بیشتر زنان به آن دسترسی ندارند - فراهم می‌کند. اما همه چیز به این بستگی دارد که تصمیم بگیریم از این فرصت استفاده کنیم.

با وجود این، در چند سال گذشته تقاضا برای تعطیلات به رهبری زنان به شدت افزایش یافته است و این فرصت‌های بیشتری فراهم کرده تا زنان در نقش‌های غیرسنتی مانند راهنمای سفر کار کنند.

ما در شرکت «ریسپانسیبل تراول» در یک سال گذشته شاهد افزایش ۵۸ درصدی علاقه مردم به سفرهایی بوده‌ایم که در آنها راهنمای سفر زن بوده است. این سفرهای تفریحی واقعا متنوع هستند: برخی از اولین راهنمایان زن در مراکش خدمات مسافرتی ما را که توسط شرکت «اینترپید تراول» برگزار می‌شوند رهبری می‌کنند؛ و زیست‌شناس دریایی، لیزا استاینر، راهنمای تورهای تماشای نهنگ ما در مجمع‌الجزایر آزور است.

بخشی از این افزایش محبوبیت به خاطر وجود علاقه بیشتر است؛ بخشی دیگر به این خاطر است که ما آگاهانه تصمیم گرفته‌ایم که از برگزاری تورهای مسافرتی به رهبری زنان حمایت کنیم.

اما چرا؟ این تورهای مسافرتی برای زنانی که آنها را برگزار می‌کنند و مسافرانی که در آنها شرکت می‌کنند چه ارزشی دارند؟

جس بروکس، پایه‌گذار شرکت خدمات مسافرتی و بنگاه اجتماعی «ایترنال لندسکیپس» است که مسافران را با مغولستان آشنا می‌کند. او از همان ابتدا، تنها راهنمایان زن را استخدام کرده است.

دلیل این کار بروکس برای او مشخص است: سابقا مردان راهنمای تور در مغولستان بوده‌اند. او می‌گوید: «وقتی این همه راهنمای مرد داریم چرا در مقابل فرصتی فراهم نکنیم که راهنمایان زن باشند؟»

ساده به نظر می‌رسد؛ اما اینگونه نیست. در بسیاری از کشورها، استخدام زنان چندان آسان نیست. گاهی به دلیل هنجارهای فرهنگی سختگیرانه، غیرممکن است.

در اغلب موارد مردان تحصیلات بهتری دارند. به عنوان مثال در هند، ۶۰ درصد زنان باسوادند در حالی که ۸۰ درصد مردان سواد دارند. مردها تجربه کاری بیشتری دارند، فرصت‌های بیشتری برای یادگیری زبان دارند و از آزادی مالی بیشتری برخوردارند. همچنین احتمال اینکه مردان از عهده مسئولیت‌های منزل و مراقبت از فرزندان برآیند کمتر است.

اما برای اینکه یک راهنمای سفر یا مهمانخانه‌دار خوب باشید لازم نیست که تحصیلات مدرسه را تمام کرده باشید. بیشتر اوقات، زنان تنها با لحن و صدای خود می توانند بینش جدیدی در مورد زندگی در یک جای خاص به ما بدهند.

به خاطر این دلایل، بروکس زنان مغولستانی را که فرصت‌های چندانی ندارند استخدام می‌کند. او زنان مختلفی را در شهر اولانباتور، پایتخت مغولستان و خانواده‌های رمه‌دار روستایی انتخاب و فرصت‌های آموزشی و کاری برای آنها فراهم می‌کند - و آنها در عوض به شیوه‌ای صادقانه و بی غل و غش مغولستان را به مسافران نشان می‌دهند و معرفی می‌کنند.

شما از راهنمایان تور می‌آموزید؛ آنها از شما می‌آموزند. این مفیدترین و قدرتمندترین شیوه گردشگری است: گفتمانی دوطرفه که درک افراد دو سرزمین از همدیگر را بیشتر می‌کند.

یکی دیگر از این شرکتها «ویلج وی» است، یک شرکت مسافرتی که از جوامع روستایی در مناطق هیمالایا حمایت می‌کند. این روستاها از لحاظ سنتی به ارزشهای شدیدا محافظه‌کارانه‌ای پایبند هستند. اما، ویلج وی زنانی را استخدام کرده که اولین راهنمایان زن در این منطقه هستند.

چرا؟ دلیل او: آنها معتقدند باید زنان بتوانند که آرزوی راهنمای سفر شدن را در سر بپرورانند. دلیل دوم: آنها معتقدند آشنایی با هیمالایا و درک آن از نگاه یک زن برای مسافران نوعی امتیاز و افتخار است. سال هاست که داستان‌های هیمالایا از دید مردان نقل می‌شود، اما این تنها نیمی از حقیقت را برای شما بازگو می‌کند.​

ویلج ویز در مدت ده سال به شیوه‌ای مفید و مؤثر به زنان کمک کرده تا کار کنند و شاهد این بوده که چگونه راهنمایان تور به نان‌آوران خانواده‌ و رهبران جوامع خود تبدیل شده‌اند. این زنان به دوستان، دختران و خواهران خود نشان می‌دهند که آنها نیز می‌توانند چنین کاری بکنند. با وارد کردن زنان به نیروی کار، پتانسیلی واقعی ایجاد می‌شود تا همه این جوامع از فقر نجات یابند. این زنان با یادگیری زبان انگلیسی و رسیدن به خودباوری، شانس خود را برای یافتن کار و استخدام شدن افزایش می‌دهند؛ خواه در صنعت گردشگری باشد یا در بخش‌های دیگر.​

در مناطق نزدیکتر، در اروپا، شانتل کیریاکوپولو بویوینک، شرکت تور حیات وحش «نچرال گریس» را تأسیس کرد. تقریبا نصف راهنمایان حرفه‌ای او زن هستند. این در حوزه‌ای که در آن خیلی کم می‌شنویم زنان از شایستگی‌ها و موفقیت‌هایشان بگویند، غیرعادی است.

شانتل، به یک دلیل آنها را استخدام کرده است: آنها تعدادی از شایسته‌ترین راهنمایان در این حوزه هستند. یکی از آنها دیمیترا کریستیدی است، زیست‌شناسی که با خیریه حیات وحش «کالیستو» در زمینه حمایت از حیات خرس ها و گرگ ها همکاری می‌کند. آنی آنتوناتو، ملوان، مربی غواصی اسکوبا و راهنمای جزیره‌گردی است که می‌تواند یک شاهین الئونورا را در حال پرواز سریع شناسایی کند؛ و ماریا پاناگیوتوپولو، یک پرنده‌شناس آراسته و متخصص بوم‌شناسی تکاملی است. کاترینا گوئولا، نیز یکی از آنهاست که علاقه شدیدی به یافتن گل‌های وحشی و عکاسی از آنها دارد.

وجود نام آنها در کتابهای کیریاکوپولو-بویوینک، سندی برای این حقیقت است که وقتی موانع انتخاب شغل برای شما برداشته می‌شود و به شما فرصت فعالیت در صنعت گردشگری داده می‌شود، اتفاق بزرگی می‌افتد.

برای من، افزایش اخیر در علاقه مردم به خدمات مسافرتی با مدیریت زنان، همانند به مبارزه طلبیدن صنعت گردشگری است. مسافران تدریجا دارند به ارزش و اهمیت راهنمایان تور و کارآفرینان زن پی می‌برند و می‌خواهند با آنها به سفر بروند. همه ما باید از طریق حمایت از آن دسته برنامه‌های مسافرتی که به زنان قدرت می‌بخشند به این تقاضای موجود پاسخ دهیم. این خود فرصت‌های بیشتری را برای زنان در سراسر جهان فراهم خواهد کرد.

کاترین رابرتس، نویسنده حوزه گردشگری در شرکت ریسپانسیبل تراول است.