سفارت آذربایجان در آینده نزدیک در تهران بازگشایی می‌شود. عباس موسوی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در آذربایجان، با اعلام این خبر گفت: «پیشینه تاریخی و روابط فرهنگی و عاطفی مردم دو کشور اجازه نمی‌دهد که مشکلات و سوءتفاهم‌ها ادامه‌دار باشد.»

در بهمن ماه سال گذشته افراد مسلح به سفارت‌خانه جمهوری آ‌ذربایجان در تهران حمله کردند. در پی این اقدام مقام‌های این کشور سفارت‌خانه خود در تهران را تعطیل و کارکنان آن را از ایران خارج کردند. مقام‌های جمهوری اسلامی طی یک سال گذشته مکررا ادعا کرده‌اند که روابط دو کشور در حال بهبود است.

 در تازه‌ترین اظهارنظرها، سفیر جمهوری اسلامی در باکو گفت که دو کشور «با عقل، درایت و تدبیر از مرحله سردی عبور کرده‌اند و در حال بازگشایی صفحه جدیدی از روابط‌ دوجانبه‌اند».

عباس موسوی «دشمنان مشترک» و «برخی کشورها و سرویس‌های امنیتی آن‌ها» را به «اختلاف‌افکنی» بین جمهوری اسلامی و جمهوری آذربایجان متهم کرد و گفت: «همان‌طور که در یک خانواده همه یک جور فکر نمی‌کنند، در میان همسایگان هم ممکن است اختلاف‌نظر وجود داشته باشد.»

به‌نوشته خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، سفیر جمهوری اسلامی در باکو گفت: «همسایگان مانند گوشت و ناخن به هم چسبیده‌اند اما هرازگاهی نیاز داریم چرک و میکروب‌ها را از لای آن‌ها پاک کنیم.»

این مقام جمهوری اسلامی حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در تهران را «غیرقابل‌پیش‌بینی» و «غافلگیر‌کننده» خواند و گفت: «همه شواهد و رفت‌وآمدهای بعدی مقامات قضایی و امنیتی دو کشور و اعتراف فرد ضارب نشان داد این اقدام فردی و با انگیزه‌های شخصی بود.» موسوی در ادامه نیز از «طراحی پروژه‌های بزرگ اقتصادی» بین دو کشور خبر داد و گفت که سیاست همسایگی دولت جدید ایران «جدی و اصولی» است.

ابراهیم رئیسی نیز طی دو سال گذشته به‌تناوب مدعی توسعه روابط با کشورهای منطقه براساس «سیاست همسایه‌محوری» شده است. با این حال، مرور  اخبار روابط خارجی ایران نشان‌دهنده چالش‌های عمیق جمهوری اسلامی با همسایگانش است.

طی بیش از دو سال گذشته، کشورهای عربی خلیج فارس در چندین بیانیه خواستار طرح موضوع جزایر سه‌گانه در مجامع بین‌المللی شدند. کویت حق ایران را در استفاده از میدان گازی آرش به رسمیت نمی‌شناسد. عراق از ایران گاز طبیعی وارد می‌کند و به‌جای آن نفت خام و مازوت به ایران می‌دهد. همین وضعیت کمابیش در شرق و شمال شرق ایران نیز وجود دارد؛ از یک سو طالبان زیر بار تامین حقابه دریاچه هامون از رودخانه هیرمند نمی‌رود و از سوی دیگر دولت پاکستان تحت تاثیر تحریم‌های بین‌المللی پروژه خط لوله مشترک خود با ایران را متوقف کرده است.

در شمال غربی ایران، آلودگی رودخانه ارس در نتیجه انتشار پسماندهای نیروگاه اتمی متسامور ارمنستان به شیوع انواع بیماری‌ها، ازجمله سرطان، در استان‌هایی مانند اردبیل انجامیده است. روسیه حق‌آبه دریای خزر از رودخانه ولگا را تامین نمی‌کند و بنادر شمالی ایران با خطر تعطیلی به‌خاطر پایین رفتن سطح آب دریا  مواجه‌اند. شماری از دولت‌های همسایه نیز پیوسته به نقش جمهوری اسلامی در ایجاد تنش منطقه‌ای اعتراض می‌کنند. این موارد تنها برخی از چالش‌های جمهوری اسلامی در منطقه‌اند.

هرچند مقام‌های جمهوری اسلامی می‌گویند «انگیزه‌های شخصی» درباره حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان وجود داشته است، مقام‌های آذربایجان بر «تروریستی» بودن این اقدام تاکید دارند.

جیحون بایراموف، وزیر امور خارجه آذربایجان، پیش‌تر اعلام کرده بود که این کشور به دو شرط «تکمیل تحقیقات و تصمیم‌گیری درمورد این اقدام تروریستی و برقراری کامل امنیت کارکنان» سفارت‌خانه‌اش در تهران را بازگشایی می‌کند.

در حمله هفتم بهمن‌ماه ۱۴۰۱ به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران یک نفر کشته و دو نفر مجروح شدند. پس از وقوع این حادثه الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان، این حمله را «تروریستی» و «سازمان‌دهی‌شده» خواند.