واقعا سفری تاریخی‌ بود. امری عادی نیست که رئیس‌جمهوری قدرتمندترین کشور جهان بار دیگر عربستان سعودی را به‌عنوان نخستین مقصد از سفرهای خارجی انتخاب کند (به‌جز واتیکان که سفر اضطراری به‌دلیل درگذشت پاپ انجام شد)، امری عادی نیست. در حالی که جهان از اوکراین تا هند و پاکستان در التهاب است، او می‌توانست سفرش را از همسایه‌اش، مثلا کانادا، آغاز کند. اما باز هم عربستان سعودی را انتخاب کرد.

من شخصا مسئول پوشش خبری این سفر از سوی شبکه «الحدث» بودم، از داخل مرکز رسانه‌ای در ریاض، جایی که خبرنگاران برای پوشش این رویداد گردهم آمده بودند. با تعداد زیادی از خبرنگاران درباره دیدگاهشان در مورد این سفر گفت‌وگو کردم. صحبت‌ها بیشتر کلی بود و حول تحلیل‌هایی از لحظه آغاز نشست می‌چرخید. اما دیگر نیازی به تحلیل نبود؛ همه چیز روشن بود. صحنه، از استقبال گرفته تا جلسات و هیئت بزرگ همراه ترامپ، که از ثروتمندترین افراد جهان و به دنبال سرمایه‌گذاری در بازار سعودی بودند، باشکوه بود؛ بازاری که توانسته است آن‌ها را به سیاست و چشم‌انداز شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، جذب کند.

در این مقاله قصد ورود به جزئیات اقتصادی و سیاسی را نداریم، اما تصمیم به لغو تحریم‌های سوریه تصمیمی «بزرگ» بود. حرکات دست و واکنش چهره ولیعهد سعودی همه گویای صداقت بود و نشان‌دهنده نگرانی و دلسوزی این رهبر برای ملت‌های منطقه، همچون دلسوزی‌اش برای مردم سعودی، بود. موضوع کوچکی نیست که از ترامپ چنین درخواستی کند و رئیس‌جمهوری آمریکا پاسخ دهد: «این تصمیم را برای رضایت ولیعهد سعودی گرفتم».

این سفر در رسانه‌های سعودی با جزئیات کامل پوشش داده شد؛ از دو شبکه العربیه و الحدث گرفته که دو روز کامل را به آن اختصاص دادند تا مقالات و تیترهای مطبوعاتی.

روزنامه شرق الاوسط این اجلاس را علاوه بر اینکه بخشی از نشست منطقه‌ای-آمریکایی دانست، گامی در «ترسیم نقشه‌ای برای ثبات منطقه» توصیف کرد، و به توافق رهبران حاضر برای حمایت از سوریه، تاکید رئیس‌جمهوری آمریکا بر امید به آینده‌ای «امن و با‌عزت» برای فلسطینیان در غزه، و نیز حمایت از مذاکرات جاری با ایران اشاره کرد. این روزنامه همچنین به تاکید اجلاس روی متغیرهای اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری و نیز وضعیت امنیتی و سیاسی منطقه‌ای پرداخت و برنامه‌ریزی برای گسترش همکاری میان بخش خصوصی عربستان سعودی و آمریکا را نیز برجسته کرد.

روزنامه «عکاظ» ریاض را «مرکز دایره‌های توازن و ثبات جهانی» توصیف کرد. عکاظ در یادداشتی نوشت: «در لحظه‌ای تاریخی که منطقه دستخوش تحولات سریع ژئوپلیتیکی و اقتصادی است، دیپلماسی سعودی همچنان با حکمت، آرامش و نگاه به منافع کلان عربی، عملکردی متعادل و پایدار از خود نشان می‌دهد.» این روزنامه در ادامه افزود با سفر ترامپ به ریاض، جایگاه محوری عربستان سعودی به‌عنوان کشوری که به‌خوبی می‌تواند پیچیدگی‌ها را مدیریت و ضرب‌آهنگ منطقه را بدون شعار یا حرکت‌های نمایشی بازتنظیم کند، به‌روشنی نمایان شد.

به نوشته اغلب روزنامه‌های سعودی، سفر ترامپ بی‌مقدمه نبود، بلکه عربستان سعودی با نگاهی عمیق به لزوم ثبات منطقه چنین موضعی اتخاذ کرده است. این کشور به‌خوبی می‌داند که ثبات کشورهای منطقه و عربی انتخابی نیست بلکه ضرورتی برای بقا است. امروز، دیپلماسی سعودی چنین می‌نویسد که ریاض مرکز دایره‌هایی است که توازن و ثبات جهانی پیرامون آن شکل می‌گیرد.

این دیدگاه بر پایه داده‌هایی استوار است که نشان می‌دهند نتایج تمامی دیدارهایی که در ریاض انجام شده است، فقط به سطح دوجانبه سعودی-آمریکایی محدود نمی‌شود، بلکه تمام منطقه را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ به‌گونه‌ای که آثار آن بر تمامی مسائل سیاسی، اقتصادی و امنیتی جهان عرب قابل مشاهده خواهد بود.

نوال الجبر، سردبیر روزنامه «الریاض»، سفر ترامپ را «نقطه عطفی» توصیف کرد که زمان‌بندی آن با توجه به چالش‌های فرامرزی فعلی جهان، بسیار قابل تامل است.

عبدالرحمن الراشد نیز در یادداشتی پرسید که چرا رئیس‌جمهوری آمریکا سیاستش را تغییر داد؟ به گفته راشد، ترامپ قانع شده بود که بهتر است رژیم جدید را بابت تحریم‌هایی که متوجه رژیم سابق بوده مجازات نکند و مردم سوریه را به‌دلیل «احتمال‌های آینده» تنبیه نکند. واقعیت این است که ادامه تحریم‌ها و محدودیت‌ها، به‌معنای تکه‌تکه شدن سوریه بود.

هیچ‌کس در اهمیت این سفر تردیدی ندارد. اقدامی که ترامپ با لغو تحریم‌های سوریه انجام داد و تاکید کرد که این کار را برای رضایت ولیعهد سعودی انجام داده است نشان می‌دهد که عربستان سعودی فقط یک کشور نیست، بلکه دغدغه‌های منطقه و ملت‌هایش را دارد. با پیشرفت عربستان سعودی، کشورهای منطقه از سوریه گرفته تا لبنان، یمن، عراق، سودان و شمال آفریقا نیز شکوفا می‌شوند.