همزمان با اوج گرمای تابستان در ایران، گزارش‌ها و ویدیوهای ارسال‌شده برای ایندیپندنت فارسی نشان می‌دهد که زمان قطعی روزانه برق در برخی نقاط ایران مانند مازندران، اصفهان، سیستان و بلوچستان و برخی از محله‌های جنوبی پایتخت، به شش ساعت در روز رسیده است و مردم در اوج گرما با بی‌برقی و گرمای طاقت‌فرسا مواجه‌اند.

در این میان علاوه بر بی‌توجهی دائمی مدیران ارشد جمهوری اسلامی به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های انرژی، فعالیت مزارع رمزارز و استخراج غیرقانونی بیت‌کوین نیز یکی از دلایل این خاموشی‌ها عنوان می‌شود. به گفته مدیرعامل توانیر، با قطع اینترنت ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل، فعالیت این ماینرها متوقف شد و مصرف برق به طور مشهودی کاهش یافت.

مصطفی رجبی مشهدی اعلام کرد که با قطع اینترنت، مصرف برق ایران تا ۲۴۰۰ مگاوات کاهش یافته بود؛ رقمی که نشان می‌دهد این میزان برق صرفا به مزارع غیرقانونی استخراج رمزارز اختصاص دارد و گزارش‌ها درباره نقش نهادهای امنیتی نظام ایران و سپاه پاسداران در راه‌اندازی و بهره‌برداری از بزرگ‌ترین مزارع بیت‌کوین ایران را تقویت می‌کند.

بنابر گفته مسئولان دولتی، شدت ناترازی تولید و مصرف برق اکنون به حدود ۱۴ هزار مگاوات افزایش یافته است. در همین حال ادعای مقام‌های دولتی مبنی بر کنترل مصرف در برخی استان‌ها نیز با واقعیت‌های میدانی در تناقض است. اگرچه تهران با کاهش ۱۶ درصدی مصرف برق در دوره جنگ ۱۲ روزه مواجه شد، استان‌هایی مانند مازندران با افزایش ۱۱ درصدی مصرف برق مواجه شدند که قاعدتا به مهاجرت چندروزه ساکنان تهران به شمال ایران مرتبط است.

همچنین آمارهای رسمی نشان می‌دهند رشد یک میلیون مشترک جدید برق در سال و نصب کولرهای گازی در مناطق گرم ایران، تنها حدود ۱۵۰۰ مگاوات به مصرف برق افزوده است که بازهم کمتر از میزان مصرف مزارع بیت‌کوین است و نشان می‌دهد میزان مصرف شهروندان ایرانی در قطعی‌های اخیر برق تاثیری نداشته است.

با این حال، مدیران دولتی، به جای مقابله با ماینرهای غیرقانونی یا افزایش توان تولید، از مردم ایران می‌خواهند کولرهای خانگی را روی دمای ۲۵ درجه تنظیم و در ساعات اوج مصرف نیز وسایل برقی را خاموش کنند. در سه دهه حاکمیت، با چشم‌پوشی بر سرمایه‌گذاری در صنایع حیاتی برق و گاز، درآمدهای نفتی ایران به سیاست‌های موشکی، هسته‌ای و حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی منطقه‌ای نظیر حزب‌الله، حوثی‌ها، حماس و حکومت بشار اسد در سوریه اختصاص یافت.

عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو در دولت مسعود پزشکیان، در میانه این بحران از مبارزه با ماینرهای حکومتی یا درمورد دلیل بی‌توجهی چند دهه‌ای به توسعه زیرساخت‌ها سخنی نگفت و مدعی شد «دشمن صهیونیستی» باعث کمبود سوخت نیروگاه‌ها شده است. او گفت که «مردم باید خودشان برق تولید کنند و از ذخیره‌ساز خانگی استفاده کنند». امری که گویای آن است که از نگاه مدیران دولتی مسئولیت تامین زیرساخت‌ها هم به دوش مردم است.

توانیر ایران می‌گوید خسارت واردشده به صنعت برق در جنگ ۱۲ روزه حدود دو هزار میلیارد تومان بوده و از ۵۰ حادثه ناشی از جنگ ۲۵ مورد در تهران رخ داده است، اما هیچ برنامه مشخصی برای جبران این خسارت یا مقابله با تکرار چنین بحران‌هایی ارائه نشده است.

منتقدان بر این باورند که در نظام جمهوری اسلامی ایران، برق به‌جای آنکه منبع توسعه ملی باشد، ابزاری برای سودجویی نهادی و استمرار بقای گروهی خاص است. مزارع بیت‌کوین که در پشت دیوارهای بلند نهادهای امنیتی کار می‌کنند، نشانه آشکار تبدیل زیرساخت عمومی به ابزار فساد و بهره‌کشی‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد تنها در یک مورد، هزینه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی در سه دهه اخیر ۲۰ برابر بودجه مورد نیاز برای نوسازی کامل زیرساخت‌های انرژی در ایران بوده است.