سازمان بین‌المللی مهاجرت گفته است از آغاز سال میلادی تا کنون، ۹۹۶ تن از شهروندان افغانستان که در کشورهای اروپایی پناهجو بوده‌اند به کشورشان برگشته‌اند، یا اینکه به زور اخراج شده‌اند.
در اعلامیه رسمی این سازمان آمده است که از میان این تعداد پناهجو ۴۲۴ تن از آنان به خواست خویش برگشته‌اند، اما در حدود ۵۷۲ تن دیگر بدون آنکه با سازمان بین‌المللی مهاجرت هماهنگی صورت گیرد، از طرف کشورهای اروپایی به زور اخراج شده‌اند.
این آمارها، از طرف نهادهای مسئول منتشر شده است، اما اینکه چه تعداد از پناهجویان افغان، سالانه از کشورهای خارجی اخراج شده و یا اینکه به خواست خویش به افغانستان بازگشته‌اند، دقیقاً معلوم نیست.
باید یاد آور شد، شهروندانی که به خواست و اراده خویش به افغانستان برگشته‌اند دلایل و گفتنی‌های خود را دارند.
حمیدالله جوان مرد، که سه ماه پیش از کشور آلمان برگشته است، به خبرنگار ایندیپندنت فارسی گفت: «معلوم است که چرا شهروندان افغانستان با تحمل صدها مشکل به کشورهای اروپایی میروند؛ میروند که در آنجا کار کنند و زندگی آرام داشته باشند، اما متاسفانه پس از آمدن موجی از مهاجرین به کشورهای اروپایی، دیگر کاری وجود ندارد. من دو سال تمام در کمپ استراحت بودم، همیشه به این فکر بودم که چه وقت قبول می‌شوم، امروز یا فردا. سرانجام تصمیم گرفتم به کشور خود برگردم و می‌دانم تصمیم خوبی گرفتم».
پدر جوان مرد گفت: «دو سال تمام، ماهانه صد یا دویست دلار برای پسرم می‌فرستادیم، چون درآنجا هم بیکار بود و به پول نیاز داشت. توصیه من به جوانان این است که نروید و افغانستان خود را آباد کنید».
مجتبی مسلمیار که اکنون در آلمان به سر میبرد، میگوید: «از همه کسانی‌که در اینجا هستند، بپرسید چرا کشورتان را ترک کردید؟ همه به شما پاسخ می‌دهند، فقر، جنگ و ناامنی ما را مجبور کرد که کشور خود را ترک کنیم. من هم جزء همین‌ها هستم؛ اگر در کشور ما کار باشد، بساط جنگ برچیده شود، دوباره به وطن برمی گردم چون واقعا اینجا خسته شدیم».
آلمان، ایران و پاکستان از جمله کشورهایی هستند که بیشترین پناهجویان افغان را دارند و هرساله تعدادی زیادی از این پناهجویان بدون آنکه با سازمانهای مسئول و وزارت مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان، صحبت شود، به زور اخراج میشوند.
میرویس شاهین که یک سال پیش از ایران اخراج شده است، گفت: «من هفت سال میشد که در ایران بودم و دریک کارخانه قالی‌شویی کار میکردم، اما روزی در بازار توسط چند سپاهی ایرانی به جرم اینکه شناسنامه ندارم، دستگیر و پس از چند روز از کشور اخراج شدم، بدون اینکه از من پرسیده شود، پول و یا فامیلی در افغانستان دارم یا خیر؟ من را به زور اخراج کردند».
نورالله شمس، یک ماه پیش از کشور ترکیه اخراج شده است. او میگوید: «برای کار به ترکیه رفته بودم. گاهی کار پیدا میشد و گاهی نه، اما روزی در بازار توسط نیروهای نظامی ترکیه دستگیر و به زور به افغانستان فرستاده شدم. من تنها نبودم بیشتر از صدها افغان دیگر نیز بودند که به زور اخراج شده‌اند، کسی هم نیست که بپرسد چرا».
وزارت مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان گفته بود کشور یونان و ترکیه وعده کرده‌اند که پس از این پناهجویان افغان را به زور اخراج نمیکنند، اما این وعده‌ای است که روی کاغذ و به شکل شعار باقی مانده است.
با این همه مشکلات و چالش‌هایی که برسر راه پناهجویان هست، سالانه تعدادی زیادی از شهروندان افغانستان، به دلیل بیکاری، ناامنی، فقر و صدها مشکل اجتماعی دیگر، از راه‌های غیرقانونی به سوی کشورهای اروپایی میروند و با اینکه بارها حکومت افغانستان تلاش کرده است از این گونه سفرها جلوگیری کند، اما موفق نشده است.
