تیم سیاست خارجی دولت جو بایدن هر روز بیشتر به دوران ریاستجمهوری باراک اوباما شباهت پیدا میکند و این خبر خوشایندی برای مقامات تهران است که در انتظار تکرار تجربه توافق با اوباما در دولت بایدن هستند. چهرههایی که بر خلاف همتایان خود در دولت دونالد ترامپ در مقابل نقض حقوق بشر و سرکوب خونین اعتراضهای مردمی در ایران جانب احتیاط و محافظهکاری را میگیرند.
پیش از این نام آنتونی بلینکن، به عنوان وزیر امور خارجه و جیک سالیوان، از چهرههای کلیدی مذاکره با ایران به عنوان مشاور امنیت ملی دولت بایدن مطرح شده بود. جان کری، وزیر امور خارجه اوباما و سوزان رایس نیز در دولت بایدن حضور خواهند داشت.
در تازهترین تحول، منابع مختلف در گفتوگو با پولتیکو تایید کردهاند که بایدن به زودی فهرستی از کاندیداهای خود برای پستهای ارشد در امنیت ملی و سیاست خارجی را اعلام میکند. این فهرست شامل وندی شرمن، به عنوان معاون وزیر خارجه، ویکتوریا نولند به عنوان دستیار وزیر خارجه در امور سیاسی و جون فینر، مشاور معاون امنیت ملی است.
همه این نامها آشنا هستند چرا که آنها در دولت اوباما هم مشغول به کار بودند.
در این بین نام وندی شرمن بیش از بقیه برای ایرانیان آشناست.
شرمن از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵، دستیار وزیر امور خارجه آمریکا و از مذاکرهکنندگان ارشد در پرونده هستهای ایران بود و با به نتیجه رسیدن برجام از سمت خود کنارهگیری کرد.
تصاویر ملاقاتهای صمیمانه شرمن، با عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه در جریان مذاکرات طولانی بارها خبرساز شده بود.
شرمن پس از اجرای برجام خاطرات خود از مذاکرات که بخشی از آن محرمانه و بخش دیگری علنی بود را منتشر کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
شرمن در خاطرات خود از وضعیت بحرانی داخل ایران عبور میکند و در مقابل از روابط دوستانه با مذاکرهکنندگان ایرانی، غذاهای لذیذ ایران و هدایایی که از تیم ایرانی دریافت کرد، سخن میگوید.
صراحت تیم سیاست خارجی دونالد ترامپ در حمایت از اعتراضهای مردمی در ایران یکی از ویژگیهای بارز چهرههایی مانند مایک پومپئو، برایان هوک و الیوت آبرامز است که به نظر نمیرسد تیم سیاست خارجی منتخب بایدن از آن برخوردار باشند. بلینکن یکی از همین مقامات است که در زمان اعتراضها در ایران به ترامپ توصیه کرده بود ساکت بماند، همان اقدامی که باراک اوباما و تیماش در جریان اعتراضهای ۸۸ انجام دادند.
شرمن و همفکران او همچنان بر این باورند که حمایت از آنچه که میانهروی یا اصلاحات در ایران خوانده میشود و دستیابی به توافقهای در سطح به جای حل بنیادین اختلافات به تحقق اهداف آمریکا و تغییر رفتار جمهوری اسلامی کمک میکند. او در یکی از اظهارنظرهای اخیر خود درباره برجام و تغییر دولت در آمریکا میگوید: «تحریمها نه ایران را پای میز مذاکره آورد و نه رفتار منطقهای آن را تغییر داد... برجام تا حدودی از هم گسسته شده و شرایط مانند قبل نیست اما جو بایدن تیمی از متخصصان دارد و شرایط را بررسی خواهد کرد».
شرمن در خاطرات خود شرح میدهد که جان کری در اوایل سال ۲۰۰۰ ظریف را مردی «ترقیخواه و کسی که میشد با او توافق کرد یافت» و در نهایت سالها بعد با او به توافق رسید.
او که اعضای تیم مذاکره کننده هستهای ایران را به اسم کوچک صدا میزند، در بخشی از خاطرات خود تکنیکی اشاره میکند که برای عبور از یک موضوع چالشبرانگیز از آن استفاده کرد. شرمن مینویسد: زمانی که «عباس» یک موضوع دیگر را پیش کشید، اشک من در آمد و در نهایت او از خواسته خود صرفنظر کرد.
شرمن در پایان مذاکرات از «عباس» و «مجید» (مجید تخت روانچی مذاکره کننده سابق هستهای و نماینده کنونی ایران در سازمان ملل) دو تخته فرش هدیه میگیرد و میگوید: «هنوز هم وقتی به یاد غذاهای ایرانی میافتم، دهانم آب میافتد.»