کمتر از یک هفته تا روی کار آمدن دولت جدید در ایالات‌متحده به ریاست‌جمهوری جو بایدن و احتمال مذاکره با ایران برای بازگشت دو طرف به تعهدات خود در توافق هسته‌ای ۱۳۹۴، عربستان سعودی بار دیگر در مورد تهدیدهای ناشی از فعالیت‌های جمهوری اسلامی در منطقه خاورمیانه هشدار داد.

شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه سعودی، روز پنجشنبه در یک نشست خبر مشترک با همتای روس خود در مسکو، با تاکید بر اهمیت مقابله با «مداخلات مداوم» ایران و حملات پی در پی آن به امنیت و ثبات منطقه، هشدار داد که فعالیت‌های جمهوری اسلامی «فقط تخریب و ویرانی را افزایش می‌دهد.»

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا از حزب جمهوری‌خواه، در اردیبهشت ۱۳۹۷با هدف رسیدن به یک توافق جدید که هر دو برنامه هسته‌ای و موشکی بالستیک و همچنین فعالیت‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی را در بگیرد، از توافق وین که از آن با عنوان «برنامه اقدام مشترک» یا «برجام» یاد می‌شود، خارج شد.

عربستان سعودی، که فعالیت‌های ایران را دخالت در امور دیگر کشورها می‌داند، در این مدت تلاش کرد تا واشنگتن در رسیدن به هدف خود موفق شود. این هدف بسیاری از کشورهای منطقه و جهان است و نزدیکی کشورهای عرب مسلمان منطقه با اسراییل را که تا پیش از این روابطی با هم نداشتند، در پی داشته است.

وزیر خارجه سعودی در بخش دیگری از اظهارات امروز خود در نشست خبری مشترک با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، با اشاره به دخالت‌های ایران در کشورهای منطقه، به ویژه یمن و سوریه، گفت که ریاض به دنبال دستیابی به ثبات در منطقه است و تهران باید فلسفه خود را در منطقه تغییر دهد.

شاهزاده بن فرحان با اشاره به تلاش عربستان برای رسیدن به یک راه‌حل سیاسی برای بحران یمن، بر اهمیت حمایت جامعه جهانی از تلاش‌ها برای حفظ امنیت و ثبات آن کشور و جلوگیری از اقداماتی که جمهوری اسلامی با تامین سلاح به شورشیان حوثی برای ایجاد اختلال در این مسیر انجام می‌دهد، تاکید کرد.

اظهارات این مقام بلندپایه سعودی در روسیه، که یکی از طرف‌های برجام و حامی اصلی ایران است، بیان شده است.

ایران و روسیه در جنگ ۱۰ ساله سوریه، از بشار اسد، رئیس رژیم حاکم بر دمشق حمایت کرده‌اند و عربستان و متحدان آن، از جمله آمریکا، حامی مخالفان اسد بوده‌اند. در یمن، ایران از شورشیان شیعه حوثی حمایت می‌کند اما عربستان حامی دولت قانونی یمن است که سازمان ملل آن را به رسمیت می‌شناسد.

جمهوری اسلامی ایران نه تنها تلاش کرده است که نفوذ خود را در یمن و سوریه  بیشتر کند، بلکه در تلاش برای افزایش نفوذ در عراق، لبنان، بحرین و دیگر کشورهای منطقه است تا خود را به‌عنوان یک قدرت مسلمان شیعه، در رقابت با عربستان سعودی، به‌عنوان بزرگترین قدرت مسلمان با جمعیت عمدتا سنی در خاورمیانه، مطرح کند.

روابط تهران و ریاض پس از انقلاب ۵۷ فراز و نشیب‌های زیادی داشته است. جمهوری اسلامی در طول چهار دهه گذشته تلاش کرده است ایدئولوژی اسلام شیعه یا اسلام انقلابی خود را به منطقه و جهان صادر کند؛ تلاشی که دخالت در امور کشورها تلقی شده و واکنش‌های مختلف بین‌المللی را به دنبال داشته است.

به دنبال حمله گروهی از انقلابیون ایرانی به ساختمان سفارت عربستان سعودی در تهران و همچنین حمله همزمان به ساختمان کنسولگری آن کشور در مشهد در اواسط دی ماه ۱۳۹۴، که در اعتراض به اعدام شیخ نمر، رهبر شیعیان عربستان انجام شد، ریاض کلیه روابط خود با تهران را قطع کرد.

با افزایش احتمال مذاکره ایران و ایالات‌متحده برای بازگشت به برجام در دولت جو بایدن، که از اول بهمن‌ماه آغاز به کار خواهد کرد، عربستان سعودی و اسراییل خواهان حضور در مذاکرات برای انعکاس نظرات و نگرانی‌های خود هستند. این دو کشور برجام را برای مهار جاه‌طلبی‌های ایران کافی نمی‌دانند.