عادت زلنسکی به انجام ناممکن‌ها همچنان ادامه دارد

مقامات برگزاری انتخابات در اکراین پیش‌بینی کرده‌اند که حزب خادمان مردم متعلق به ولودیمیر زلنسکی رییس جمهور این کشور به اکثریت مطلق در انتخابات سراسری روز یکشنبه دست یابد و بنابراین می‌توان گفت که عادت ولودیمیر زلنسکی به انجام ناممکن‌ها همچنان ادامه دارد.

با شمارش ۷۹.۱۵ درصد آرا، حزب آقای زلنسکی در آستانه‌ی به دست آوردن ۲۵۳ کرسی در مجلس است که با ۲۶۶ رأی لازم برای تشکیل دولت دارای فاصله‌ی اطمینان‌بخشی است.

نتایج پیش‌بینی شده، قوای مجریه و مقننه را در دست این کمدین سابق قرار می‌دهد و برای نخستین بار است که این وضعیت در اکراین نوین رخ می‌دهد. یعنی اکنون آقای زلنسکی اختیار تام ائتلاف خود و هیئت وزیران را در دست دارد و می‌تواند خودش نخست‌وزیر را برگزیند.

تاتیانا اسلیپاچوک مقام ارشد برگزاری انتخابات در اکراین که راجع به این نتایج حساس به خبرنگاران گزارش می‌داد گفت: «به دوران واقعیت‌های جدید خوش آمدید».

نظرسنجی‌ از مردم به هنگام خروج از مراکز رأی‌گیری هم نشان داده بود که این هنرپیشه‌ی سابق دارای عملکرد خوبی بوده است و حداقل خواهد توانست ائتلافی با نیروهای هم‌فکر تشکیل دهد.

زلنسکی که از آگاهان روزگار است، در غروب یکشنبه داشت با حزب جدیدی که سویاتوسلاو واکارچوک موسیقی‌دان رهبری می‌کند و یکی از پنج حزبی است که می‌تواند از حدنصاب ۵ درصد رأی بگذرد و به مجلس راه یابد، پیمان سیاسی پرسروصدایی امضا می‌کرد. اما همین که شمارش آرا آغاز شد مشخص شد که نظام رای‌گیری ترکیبی اوکراین بی‌اندازه به نفع حزب آقای زلنسکی بوده است و حزب وی توانسته در حوزه‌های انتخاباتی تمام احزاب دیگر را پشت سر بگذارد. نامزدهای فهرست ریاست جمهوری در سراسر کشور عملکرد خوبی داشتند و به خصوص در نواحی مرکزی و شرقی عملکرد نیرومندی داشتند.

با توجه به آن که نتایج رأی‌گیری به نفع دولت بود ظاهراً نیازی نبود که آقای زلنسکی به سراغ آقای واکارچوک و ۲۰ نماینده‌ای برود که پیش‌بینی می‌کردند از جناح وی باشند. اما برخی توصیه کردند که رییس‌جمهور تک‌رو همچنان در پی ایجاد ائتلافی از نیروهای مترقی باشد زیرا یک مزیت احتمالی چنین حرکتی می‌تواند این باشد که رییس جمهور به اکثریت دوسوم لازم برای تغییر دادن قانون اساسی نزدیک‌تر شود.

البته در روز دوشنبه دمیترو رازومکوف، رهبر جناح پیروز هم گفت آقای زلنسکی از تک‌روی خوشش نمی‌آید: «با آن دسته از نیروهای سیاسی که دیدگاه و نظرات‌شان در مورد کشور با ما مشترک است همکاری می‌کنیم. اما در حال حاضر نیازی به مذاکره در مورد ائتلاف نیست. نتایجی که به دست آوردیم به هیچ وجه بد نیست».

بیش از سه‌چهارم راه‌یافتگان به مجلس برای نخستین بار است که نماینده مجلس می‌شوند. بسیاری از نهادهای سیاسی که برخی از آن‌ها سرمایه‌گذاری کلانی برای انتخاب مجدد کرده بودند با از هم پاشیدن الگوهای سنتی رأی دادن ناکام شدند.

دنیس کازانسکی وب‌نویس معروف در توییتر خود نوشت: «پول دیگر نمی‌تواند پیروزی را تضمین کند. قلع‌وقمع کاملی بود».

پیروزی بزرگ آقای زلنسکی مشکلاتی هم به بار می‌آورد. برآوردن توقعات دشوار خواهد بود و دشوارتر از آن مهار کردن خودخواهی‌ها و قدرت‌خواهی افسار گسیخته است.

بالاز یارابیک محقق غیرمقیم «موقوفه کارنگی برای صلح بین‌المللی» می‌گوید: «آن چه بیش از هر چیزی مردم‌سالاری در اکراین را سرپا نگه داشته است رقابت الیگارشی بوده است. با پیروز شدن زلنسکی در حال گذار از دولت اسیر الیگارشی به سوی نوع دیگری از دولت هستیم که هنوز نمی‌دانیم چیست».

آقای یاربیک می‌افزاید الگوهای حاضر آماده‌ای برای ساختن دولت در اکراین وجود ندارد، یعنی این رییس جمهور تازه‌کار باید به سراغ راهکاری کاملاً بومی برود.

نکته مثبت این است که از اختیاری تاریخی برخوردار است. نکته‌ی منفی این است که می‌دانیم راه پیوستن به اتحادیه‌ی اروپا بسته است و روشن است که بازگشت جغرافیایی‌سیاسی به روسیه هم شدنی نیست. زلنسکی باید خط خودش را بین این دو قطب پیدا کند.