هر کارمند جدید آمازون باید با ۱۴ اصل رهبری آشنا شود که جف بزوس اصرار دارد موفقیت شرکت حول آن شکل گرفته است.

اصل شماره یک «وسواس در مشتری‌مداری» است. این تعهدی به جلب رضایت مشتری به هر قیمت ممکن است. اصل شماره ۱۰ «صرفه‌جویی» است. این تعهدی به «تولید بیشتر با امکانات کمتر» است.

برای سال‌ها از کارمندان آمازون درخواست می‌شد  که روی یک میز ساده مانند همان میزی که بزوس هنگام تأسیس آمازون در گاراژ خانه‌اش در سال ۱۹۹۵ کار می‌کرد، کار کنند.

وی در سال ۲۰۱۸ به باشگاه اقتصادی واشنگتن دی سی گفت: «یادآوری این برای شما سخت است، اما روزی بود که من خودم  بسته‌ها را به اداره پست می‌رساندم و در آرزوی این بودم که روزی بتوانیم یک لیفتراک بخریم.»

«من دوست دارم با کارهای بزرگ طوری رفتار کنم که گویی کوچک‌اند. آمازون حتی اگر یک شرکت بزرگ باشد، من می‌خواهم که قلب و روح یک شرکت کوچک را داشته باشد.»

شرکتی که بزوس در آن سال‌های آغازین با وام ۳۰۰ هزار دلاری او از والدینش تاسیس کرد، دیگر آن شرکت کوچک دیروز نیست. سه شنبه گذشته، بزوس ۵۷ ساله اعلام کرد که از سمت مدیرعاملی آمازون کناره‌گیری خواهد کرد، و اندی جاسی که در حال حاضر ریاست بخش خدمات دیتا‌سنتر این غول آنلاین و خرده فروشی را بر عهده دارد، جایگزین او خواهد شد. ارزش آمازون اینک معادل ۱.۷ تریلیون دلار تخمین زده می‌شود. سهام آن از نظر قیمت در جایگاه سوم بازار سهام قرار دارد.

بزوس در نامه‌ای به کارمندانش گفت: «این سفر حدود ۲۷ سال پیش آغاز شد. آمازون فقط یک ایده بود و هیچ نامی نداشت. سوالی که در آن زمان بیشتر از من پرسیده می‌شد این بود که «اینترنت چیست؟» خوشبختانه‌، مدتهاست که دیگر این سوال از من پرسیده نمی‌شود.»

«امروز، ما ۱.۳ میلیون نفر آدم با استعداد و فداکار را در استخدام داریم، به صدها میلیون مشتری و مشاغل خدمت‌رسانی می‌کنیم و به عنوان یکی از موفق‌ترین شرکت‌ها در جهان شناخته می‌شویم.»

بزوس احتمالا این حق را دارد که کمی خودستایی کند. در اوایل این ماه، فوربس تخمین زد که او ثروتمندترین مرد جهان است. این موقعیتی بود که برای مدت کوتاه ایلان ماسک آن را تصاحب کرد، تا اینکه بزوس آن را بازپس گرفت. ارزش ثروت آقای بزوس ۱۸۵.۷ میلیارد دلار است.

گفته می‌شود که دارایی همسر سابق آقای بزوس، مک‌کنزی اسکات  که با او شرکت را تاسیس کرد، پس از جدایی این زوج در سال ۲۰۱۹ در حدود ۵۷.۵ میلیارد دلار است.

اسکات که سومین زن ثروتمند جهان است، در شکوه و جلالی که آمازون کسب کرده است، سهیم است. این زوج از نیویورک به سیاتل نقل مکان کردند تا تجارت خرده فروشی آنلاین خود را در جایی تاسیس کنند که غنی از استعدادهای انسانی است.

گزارش شده است که در آن سفر اسکات پشت فرمان بود، در حالی که بزوس برنامه کسب و کار را برای آمازون می‌نوشت.

صعود به جایگاه ثروتمندترین مرد جهان، در راس یکی از قدرتمندترین و بانفوذترین شرکت‌ها، بدون حادثه و بحث و جدال نبوده است.

بزوس به چیزهای زیادی متهم شده است. از عدم پرداخت حقوق کافی به کارمندان انبارهای خود گرفته تا طرح اجتناب از مالیات که در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ که موجب پرداخت صفر دلار مالیات بر درآمد فدرال شد. او حتی به مداخله در سیاست‌های محلی در سیاتل متهم شده است. 

شورای شهر سیاتل می‌خواست مالیاتی بر بزرگترین کارفرمایان وضع کند تا با عواید آن مشکل بی‌خانمانی را حل کند. آمازون در میان چندین شرکت بزرگ دیگر شورای شهر را تحت فشار قرار داد و از نامزدهای مخالف این اقدام در انتخابات محلی حمایت کرد.

کاشاما ساوانت، عضو شورای شهر سیاتل، این هفته درباره پیشنهادی برای مقابله با مخالفت مقامات با وضع این مالیات گفت: «با توجه به شکاف خیره‌کننده بین طبقه میلیاردر و افراد کارگر، کاملاً حیرت‌انگیز است که یک قانونگذار ایالتی بخواهد شرکت‌های بزرگ را از مالیات تصاعدی حفاظت کند.»

ساوانت، یکی از اعضای حزب سوسیالیست تحت نام «خانواده‌های کارگر»، اضافه کرد: «آنچه ما بدان احتیاج دارم ایجاد مسکن اجتماعی و خلق مشاغل سبز است، نه ایجاد پناهگاه مالیاتی برای مشاغل بزرگ.»

آمازون همچنین به دلیل درخواست ایجاد معافیت مالیاتی از شهرها و ایالت‌ها مورد انتقاد قرار گرفت. دفتر مرکزی دوم این شرکت می‌توانست در شهر نیویورک واقع شده باشد، اگر مخالفت سازمان‌یافته با هدایت الکساندریا اوکازیو کورتز و امثال او با اعطای معافیت مالیاتی  به آمازون نمی بود.

جنجال‌های دیگری نیز گریبانگیر آقای بزوس بوده است. در سال ۲۰۱۹، بزوس که در روستای مدینه در شرق سیاتل زندگی می‌کند، ادعا کرد که مجله نشنال اینکوایرر که عکس‌های خصوصی آقای بزوس را که وی برای دوست دخترش لورن سانچز ارسال کرده بود، منتشر کرد، قبل از آن از او باج‌خواهی کرده بود.

کارآگاهان خصوصی که بزوس استخدام کرده بود، نهایتاً به این نتیجه رسیدند که افرادی در عربستان در پشت هک تلفن هوشمند وی بوده‌اند. این اتهامی است که مقامات سعودی آن را انکار می‌کنند. فرض بر این است که این هک به نوعی به مالکیت بزوس بر واشنگتن پست مرتبط است که یادداشت‌های جمال خاشقچی، از منتقدان مقامات سعودی، را منتشر می کرد.

بزوس در ۲۷ سال مدیرعاملی خود، آمازون را به سمت تجارت و فناوری در حوزه‌های بیشتری سوق داده است، از تولید فیلم گرفته تا مراقبت‌های بهداشتی‌، اکتشافات فضایی و هر نوع تجارت الکترونیکی دیگر. حدس او این است که آینده بشریت ممکن است در مریخ باشد.

در اینجا روی زمین، بزوس و آمازون یکی از مشهورترین ذی‌نفعان بیماری همه‌گیر کرونا بوده‌ند. با افزایش تقاضا برای خریدهای آنلاین و گسترش قرنطینه‌ها، آمازون ده‌ها هزار کارمند جدید استخدام کرد. آمازون روز سه شنبه سومین رکورد متوالی سود و فروش سه‌ماهه خود را برای اولین بار بالای ۱۰۰ میلیارد دلار اعلام کرد.

چنین تسلطی منجر به زیر ذره‌بین قرار گرفتن هر چه بیشتر آمازون و سایر غول‌های فن‌اوری شده است. یک گزارش کمیته قضایی مجلس نمایندگان در ماه اکتبر خواستار تجزیه آمازون و شرکت‌های مشابه شد و برای حفظ رقابت پیشنهاد وضع محدودیت‌هایی را برای ممانعت آنها از خرید دیگر شرکت‌ها مطرح کرد.

حامیان بزوس خاطرنشان می‌كنند كه او میلیاردها دلار به اهداف خیرخواهانه کمک كرده و ده‌ها شركت از جمله آمازون را وادار كرده است كه تعهد كنند تا سال ۲۰۴۰ به انتشار خالص گازهای گلخانه‌ای پایان خواهند داد.

در نامه‌اش به کارمندان آمازون، آقای بزوس اعلام کرد که قصد دارد بر روی محصولات و طرح‌های جدید در آمازون تمرکز کند.

برایان اولساوسکی، از مدیران آمازون، در تماس با خبرنگاران گفت: «جف شرکت را ترک نمی‌کند. این بیشتر یک تغییر ساختار و بازتخصیص آدم‌ها به مسئولیت‌ها است.»

بزوس که اغلب به عنوان «بزرگ‌ترین بدعت‌‌گذار در کسب‌وکار» توصیف شده است ، ایمیل خود را برای «هموطنان آمازونی» خود، با یکی دیگر از پندهای مورد علاقه‌اش به پایان رساند.

«یادتان باشد که سرگردان باشید. بگذارید کنجکاوی قطب‌نمای شما باشد. همیشه روز اول است.»

در تنظیم این گزارش از گزارش‌های تکمیلی دیگر خبرگزاری‌ها استفاده شده است.