دولت انگلستان اعلام کرد که در حال راه‌اندازی مطالعه‌ای جدید و برای اولین بار در جهان، در این کشور است تا امکان «ترکیب و تطابق» واکسن‌های مختلف ویروس کرونا را بررسی کند.

این روش درمانی که با استفاده از واکسن‌های مختلف در دو دُز انجام می‌شود، تنها با واکسن‌های مجاز و یک دُز از هر واکسن، امکان‌پذیر است.

چه اطلاعاتی داریم؟

این آزمایش، موسوم به کام-کوو، در ابتدا با ترکیب دُز‌هایی از واکسن‌های آکسفورد/آسترازنکا و فایزر/بایون‌تک آغاز خواهد شد اما به گفته محققان، انواع دیگری هم به این لیست اضافه خواهند شد.

از افراد بالای ۵۰ سال دعوت شده است تا در این تحقیق شرکت کنند و قرار است آزمایش‌ها روی ۸۲۰ نفر انجام ‌شود. آن‌ها در ماه فوریه و از طریق مرکز تحقیقات واکسن کووید-۱۹ سرویس سلامت همگانی انگلیس (ان‌اچ‌اس)، برای این تحقیق به کار گرفته خواهند شد و نتایج اولیه در تابستان در دسترس همگان قرار خواهد گرفت.

این مطالعه در ابتدا با هشت ترکیب مختلف، هر کدام با دُز‌هایی به فاصله‌ ۱۲ هفته یا ۲۸ روز، آغاز می‌شوند.

این مطالعه را کنسرسیوم ارزیابی برنامه ایمن‌سازی ملی (ان‌آی‌اس‌ای‌سی)، در هشت نقطه مختلف انگلیس شامل لندن، آکسفورد، ساوت‌همپتون، برمنگهام، بریستول، ناتینگهام و لیورپول انجام می‌دهد.

موسسه ملی تحقیقات بهداشتی، تحقیق مزبور را در رده‌ موضوعات فوری بهداشت عمومی قرار داده و از طریق نیروهای ویژه واکسیناسیون، هفت میلیون پوند از دولت دریافت کرده است.

آیا مطمئن است؟

«ترکیب و تطابق» واکسن‌ها آن‌قدر که به نظر می‌آید، بیهوده نیست.

سر پاتریک والانس، مشاور علمی ارشد دولت، گفت که این درمان «یک روش کاملا استاندارد برای تقویت سیستم ایمنی بدن» است. وی افزود: «سیستم ایمنی بدن با واکسن اول تحریک و با واکسن دوم تقویت می‌شود. این یک روش جاافتاده برای تنظیم سیستم ایمنی بدن است.»

در کتاب راهنمای سبز سازمان بهداشت عمومی انگلیس درباره واکسیناسیون چنین آمده است که در شرایط استثنایی و مرتبط‌ با مشکلات عرضه، افراد می‌توانند دُز دوم متفاوتی دریافت کنند.

به گفته ندیم زهاوی، وزیر واکسیناسیون، «تا وقتی محققان و تنظیم‌کنندگان از امنیت و تاثیر این رویکرد اطمینان حاصل نکرده‌اند»، ترکیب واکسن‌ها در خارج از این مطالعه توصیه نمی‌شود.

چرا انگلستان روی این موضوع تحقیق می‌کند؟

دانشمندان می‌خواهند بدانند که ترکیب واکسن‌های تایید‌شده‌ کووید-۱۹ چه سطحی از ایمنی را ایجاد می‌کند. آن‌ها در نهایت امیدوارند که این دو دُز مختلف، واکنش بدن در مقابل ویروس سارس-کوو-۲، عامل کووید-۱۹، را تقویت کند.

عرضه‌ واکسن در سال ۲۰۲۱ بدون شک دسته‌دسته خواهد بود؛ به این معنی که امکان دارد بعضی از تولیدکنندگان در دوره‌هایی به دلیل مشکلات تولید، قادر به ارائه دُزهای کافی نباشند. در چنین شرایطی، رویکرد «ترکیب و تطابق» میزان سازش کشور با برنامه واکسیناسیون را بالا می‌برد.  

آن‌ها در ضمن امیدوارند که این دو دُز غیرمشابه در برابر انواع ویروس‌های جهش‌یافته‌ کرونا که در انگلیس، آفریقای جنوبی و برزیل ظاهر شده‌اند نیز، ایمنی بیشتری ایجاد کنند. 

متیو اسنیپ، استاد واکسن‌شناسی در دانشگاه آکسفورد و محقق اصلی این آزمایش، گفت: «اگر نشان دهیم که می‌توان در یک دوره، از این واکسن‌ها به جای همدیگر استفاده کرد، میزان انعطاف‌پذیری در تحویل واکسن به شدت بالا می‌رود و ممکن است در مورد چگونگی افزایش دامنه‌ ایمنی در برابر سویه‌های جدید ویروس به ما سرنخی بدهد.»

پروفسور جوناتان ون-تم، ناظر این مطالعه، گفت: «با توجه به چالش‌های اجتناب‌ناپذیر ایمن‌سازی تعداد زیادی از مردم در برابر ویروس کووید-۱۹ و محدودیت‌های احتمالی عرضه در سطح جهانی، دسترسی به داده‌هایی که بتوانند در صورت لزوم و تایید تنظیم‌کننده دارو، از طرح ایمن‌سازی قابل‌انعطاف‌تری حمایت کنند، قطعا مفید خواهد بود.»

وی همچنین افزود: «حتی امکان دارد پاسخ ایمنی بدن با ترکیب واکسن‌ها افزایش پیدا کند و سطح بالاتر و ماندگارتری از آنتی‌بادی به وجود بیاورد اما تا زمانی که این موضوع در یک آزمایش بالینی ارزیابی نشود، درباره آن آگاهی نخواهیم یافت. این مطالعه درک ما را نسبت به نحوه‌ استفاده از واکسن‌ها برای مقابله با این بیماری ناخوشایند بالا می‌برد.»

ترکیب‌های آزمایش واکسن

دو دُز واکسن آکسفورد/آسترازنکا با ۲۸ روز فاصله
دو دُز واکسن آکسفورد/آسترازنکا با ۱۲ هفته فاصله - به عنوان گروه کنترل
دو دُز واکسن فایزر/بایون‌تک با ۲۸ روز فاصله
دو دُز واکسن فایزر/بایون‌تک با ۱۲ هفته فاصله - به عنوان گروه کنترل
 دُز اول واکسن آکسفورد/آسترازنکا، دُز دوم واکسن فایزر/بایون‌تک، با ۲۸ روز فاصله
دُز اول واکسن آکسفورد/آسترازنکا، دُز دوم واکسن فایزر/بایون‌تک، با ۱۲ هفته فاصله
دُز اول واکسن فایزر/بایون‌تک، دُز دوم واکسن آکسفورد/آسترازنکا، با ۲۸ روز فاصله
دُز اول واکسن فایزر/بایون‌تک، دُز دوم واکسن آکسفورد/آسترازنکا، با ۱۲ هفته فاصله