جدا از تفاوت‌های شخصیتی و روش‌های حکومتی جو بایدن، رئیس جمهوری جدید آمریکا، و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری قبلی، و بدون توجه به طرفداری از هیچ‌یک از این دو ابرمرد سیاسی جهان، واقعیتی را باید پذیرفت و آن این که هر دو فرد به قول‌‌های قبل از انتخابات خود عمل کردند و در این مورد بخصوص نمی‌توان به هیچ‌یک ایراد گرفت: ترامپ قشر مهاجران به آمریکا را، به‌ویژه از مکزیک و آمریکای مرکزی، خطرناک، مجرم و قاچاقچی مواد مخدر می‌نامید و قول به اخراج و جلوگیری از ورود آنها می‌داد، جو بایدن اما آن قشر را مردمانی شریف می‌نامد و جویای زندگی سالم برای خانواده خود و اشتغال در اموری که «آمریکایی‌ها» اشتیاق چندانی به آن مشاغل نداشته‌اند. ترامپ در چهار سال حکومت خود شدیدترین قوانین ضد مهاجرت به آمریکا را پیاده کرد و مرزهای آن کشور را به روی ورود خارجیان مهاجر و پناهجو بست. با گماردن افراد بی‌تجربه و صلاحیت (اما  وفادار به خود) به مقامات حساس و با فشارهای غیرقانونی، باعث اضطراب و تشویش در افراد و دادگاه‌ها می‌شد و پس از گذشت چندین ماه و احکام دادگاهی، مجبور به عقب‌نشینی می‌شد اما در آن مدت به خواسته خود دست می‌یافت. 

جو بایدن دارای شخصیتی مقابل ترامپ است. او از اولین ساعات پذیرش رسمی مسئولیت ریاست جمهوری خود و با امضای ۱۷ حکم اجرایی، بسیاری از دستورهای ترامپ را لغو کرد. استفاده از توییتر را کنار گذاشت و برای تماس یا صحبت با ملت، دوربین تلویزیونی را موثرتر دانست. منع ورود افراد از کشورهای مسلمان را نیز لغو کرد و به پناهجویان اجازه داد تا در داخل آمریکا به پرونده‌های آنان رسیدگی شود. 

در مسیر اجرای یکی از مهمترین قول‌های خود، روز پنجشنبه، ۱۸ فوریه ۲۰۲۱، لایحه تابعیت ۲۰۲۱ را جهت قانونی کردن وضعیت بیش از ۱۱ میلیون تن از ساکنان غیرقانونی  آمریکا را به مجلس نمایندگان تسلیم کرد. در صورت تصویب لایحه مذکور در مجلس نمایندگان و سنای آمریکا، قرار است امکان کسب تابعیت آمریکایی در اختیار آن افراد قرار گیرد. سناتور «باب منندز» از ایالت نیوجرسی و یکی از طراحان اصلی این لایحه، هنگام ارائه آن اظهار داشت: «در انتخابات نوامبر، ۸۰ میلیون نفر علیه ترامپ و ایدئولوژی او رای دادند. آن‌ها خواهان برگشت منطق، شفقت، لیاقت و کارآیی در دولت شدند و یکی از خواسته‌های آنان، رسیدگی و اصلاح قانون مهاجرت (در آمریکا) بود.» 

گرچه رئیس جمهوری آمریکا دارای اختیارات فراوانی در امور مهاجرت به آمریکا است، اما برای پیاده کردن چنین لایحه‌ای، دولت بایدن به کمک و همراهی جمهوری‌خواهان در سنا  نیاز دارد. با توجه به موضع قوی ضدمهاجرتی سناتورهای جمهوری‌خواه در سنا در چهار سال گذشته، متقاعد کردن حداقل ۱۰ سناتور جمهوری‌خواه به چرخش ۱۸۰ درجه‌‌ای خود در چنین زمان کوتاهی، کار مشکلی به‌نظر می‌رسد. سناتورهای جمهوری‌خواه زخمی ازمحاکمه  استیضاح ترامپ، به هیچ وجه حاضر به رسیدگی به این لایحه نیستند و در مقابل، حل اپیدمی کوید-۱۹ را در ارجحیت می‌دانند. آخرین باری که چنین لایحه‌ای به تصویب مجلس نمایندگان و سنای آمریکا رسید، در سال ۱۹۸۶ و در زمان ریاست جمهوری رونالد ریگان بود که بیش از ۴ میلیون ساکنان غیرقانونی از «بخشودگی – عفو» قانونی بهره‌مند شدند و اقامت و تابعیت رسمی آمریکا را کسب کردند. تصویب چنین قوانینی احتیاج به حداقل ۶۰ رای در سنای آمریکا  دارد. در حال حاضر ۵۰ دموکرات و ۵۰ جمهوری‌خواه ماهیت این بخش از قوه مقننه را تشکیل می‌دهند.

پیشنهاد بایدن شامل افرادی می‌شود که در مزارع و یا بخش کشاورزی آمریکا مشغول کار هستند، افرادی که در زمان کودکی به آمریکا آورده شده‌اند، و یا کسانی که به علت شرایط اضطراری در کشور خود، اجازه اقامت موقت در آمریکا را دارند. این افراد باید ثابت کنند که قبل از یکم ژانویه ۲۰۲۱ در آمریکا بوده‌اند. با توجه به واقعیت وجود فساد، فقر، تبعیض، نبود آزادی و شکنجه معترضان در کشورهای السالوادر، گواتمالا و هندوراس، دولت بایدن در نظر دارد برای رفع چنین مسایلی که باعث هجوم پناهجویان این سه کشور به آمریکا می‌شود ۴ میلیارد دلار در اختیار آن کشورها قرار دهد. 

بایدن سیاست ترامپ مبنی بر اسکان پناهجویان در مکزیک تا زمان رسیدگی به پرونده‌های آنان را غیرانسانی دانسته است و از روز جمعه، ۱۹ فوریه، روزانه ۲۵ هزار تن از این افراد اجازه ورود به آمریکا و ملحق شدن به خانواده‌های خود در این کشور را خواهند داشت. افرادی نیز که در زمان ترامپ غیر قانونی و بدون رعایت آیین دادرسی حقوقی از آمریکا اخراج شده‌اند، با هزینه دولت آمریکا به کشور برگردانده می‌شوند تا در دادگاه صلاحیت‌داری به پرونده‌های آنان مجددا رسیدگی شود.  برخلاف سیاست دولت ترامپ که حق تقاضای پناهندگی پناهجویان را در داخل آمریکا لغو کرده بود، اکنون چنین افرادی می‌توانند در داخل آمریکا تقاضای پناهندگی خود را به مراجع مربوطه تسلیم کنند. در سال آخر ریاست جمهوری دونالد ترامپ، وی پذیرش پناهنده از کشورهای دیگر را به ۱۵ هزار نفر تقلیل داده بود و در واقع اندکی بیش از هزار نفر اجازه ورود به آمریکا یافته بودند. بایدن میزان پذیرش این بخش از پناهجویان را به ۱۵۰ هزار نفر افزایش داده است. شاید خبر خوب آخر این  گزارش مربوط به افراد دارای کارت سبز باشد که برای همسران خود تقاضای اقامت کرده‌اند. بررسی چنان پرونده‌هایی در دولت قبل، بین ۲ الی ۳ سال طول می‌کشید. اما بایدن با توجه به اصل «با یکدیگر بودن خانواده» دستور رسیدگی به آن پرونده‌ها را طی ۸ تا ۱۲ ماه صادر کرده است. پس از گذشت یک ماه از غیبت دونالد ترامپ، به خوبی احساس می‌شود که دولت و زندگی عادی بار دیگر در راه بازگشت به آمریکا است.