به‌مدت چندین دهه متوالی، نظم هوانوردی در اروپا دارای سه قطعیت بوده است: بریتانیا بیشترین شمار پروازها را دارد، لندن  مرکز بزرگ‌ترین شبکه پروازهای هوایی به دیگر نقاط اروپا و هیترو، شلوغ‌ترین فرودگاه از نظر تعداد مسافران است.

اما همه‌گیری جهانی کرونا و مواجهه با آن، این سه‌گانه قابل‌اعتماد را از بین برد و با بی‌علاقگی دولت به سرنوشت آنچه در گذشته بهترین بازار هوانوردی جهان از نظر گزینه‌های انتخاب، رقابت، ارزش و ایمنی بود، این تغییر ممکن است دائمی باشد.

این ادعای خود را براساس تحقیقات رالف انکر، سردبیر انکر ریپورت، خبرنامه هواپیمایی، و برنامه‌ریز سابق پروازها در ایزی‌جت‌اند‌گو، مطرح می‌کنم.

او از آوریل تا دسامبر سال ۲۰۲۰ آمار مسافران  بیش از ۴۰۰ فرودگاه را تجزیه‌وتحلیل، و آن را با همان رقم در سال ۲۰۱۹ مقایسه کرده است.

نتیجه‌گیری آقای انکر این است: دو غول هواپیمایی قدرتمند در اروپا وجود دارد و بریتانیا جزو آن‌ها نیست. هر دو کشورهایی‌اند که دو قاره را به هم متصل می‌کنند و در اعماق آسیا گسترش دارند، اما مراکز اصلی پروازهای آن‌ها در اروپا واقع است.

ترکیه به‌وضوح در جایگاه اول است و روسیه پس از آن، در جایگاه دوم قرار دارد. گرچه غیر از مسکو و سن‌پترزبورگ، آمار دیگری از روسیه در دسترس نیست.

اسپانیا، ایتالیا و فرانسه، سه جایگاه بعدی را پر می‌کنند. بریتانیا در مقام ششم و تقریبا هم‌طراز با آلمان قرار دارد.

اگر آمار ماه دسامبر را در سطح شهرها اندازه‌گیری کنیم، لندن به‌طرز شرم‌آوری از استانبول و مسکو عقب است. پایتخت روسیه به‌وضوح در رتبه اول قرار دارد و بزرگ‌ترین شهر ترکیه با فاسله‌ای اندک پس از آن.

اگر آمار را در سطح فرودگاه نگاه کنیم، آثار مخرب همه‌گیری کرونا در بخش هوانوردی در اروپای غربی آشکارتر می‌شود.

فرودگاه جدید استانبول ۶۸ درصد از ترافیک خود را از دست داده است، اما باز هم عملکرد آن از اکثر رقبایش بسیار بهتر بوده است. فرودگاه جدید استانبول (IST) در صدر فرودگاه‌های اروپا است.

دو فرودگاه‌ دوموده‌دوو و شرمتیوو در مسکو نیز به‌طور مشترک در مقام دوم قرار دارند. در غرب اروپا، فرودگاه آمستردام از نظر ترافیک هوایی در مقام چهارم است و پس از آن دوباره استانبول قرار دارد، با فرودگاه صبیحا گوکچن (SAW) که در بخش آسیایی این شهر قرار دارد.

فرودگاه هیتروی لندن در جایگاه ششم قرار دارد و با اختلاف کمی، از شارل‌دوگل پاریس (CDG) جلوتر است. بعد مسکو برای سومین‌بار با فرودگاه ونوکووا در جایگاه هشتم از ۱۰ فرودگاه برتر ظاهر می‌شود. فرودگاه مادرید که دوست دارد خود را به‌عنوان یکی از غول‌های هوانوردی اروپا معرفی کند، در جایگاه بعدی است.

فرودگاه فرانکفورت نیز در ته جدول ۱۰ فرودگاه برتر اروپا جای دارد.

فرودگاه اورلی فرانسه در جایگاه یازدهم و فرودگاه سن پترزبورگ روسیه در جایگاه دوازدهم است.

بارسلون و لیسبون به‌طور مشترک در جایگاه سیزدهم قرار دارند. مقام پانزدهم نیز به فرودگاه سوچی، جواهر دریای سیاه در روسیه، می‌رسد.

شمال غربی اروپا از نظر تجارت هوانوردی به‌شدت از کرونا آسیب دیده است. به نظر می‌رسد دولت بریتانیا بر آن است تا اطمینان بدهد که این وضعیت در ماه‌های آینده نیز ادامه خواهد داشت.

نقشه راه مشهور بوریس جانسون در خروج از قرنطینه‌ همان‌قدر مبتنی‌بر جزئیات است که دفترچه راهنمای یک سالن ماساژ (که فقط می‌گوید نه سونا است و نه اتاق بخار). دقیقا هیچ اطلاعات معناداری درباره زمان و چگونگی بازگشایی حمل‌و‌نقل هوایی داخلی در آن وجود ندارد. دست‌کم ۱۲ هفته بین اعلام نخست‌وزیر و زمانی که اجازه خواهیم داشت برای سفرهای تفریحی مسافرت کنیم، فاصله خواهد بود.

فرصت‌هایی که مسافران از دست داده‌اند، تکان‌دهنده است. اما خسارت واردشده به متخصصانی که هواپیمایی بریتانیا را در صدر هوانوردی اروپا قرار داده بودند، بسیار بدتر است.

طبق تجربه من، وزرای حمل‌ونقل معمولا یک کارنامه سیاسی مختصر و به‌سادگی فراموش‌شدنی برجای می‌گذارند. گرنت شاپس، مرد این کار نیست. او در تاریخ هوانوردی به‌عنوان فردی در یادها خواهد ماند که نابودی عمده یک صنعت در زمان مسئولیتش رخ داد. او نه‌تنها سیاست پرواز ممنوع را ماه‌ها ادامه داده است، بلکه حتی از مسافران بالقوه سفرهای تابستانی نیز خواسته که بلیت خود را رزرو نکنند. البته شاید در استانبول و مسکو با مهربانی بیشتری به او نگاه کنند.