مقامات آمریکا و اسرائیل توافق کردهاند که تیم مشترکی برای به اشتراکگذاری اطلاعات درباره برنامه هستهای ایران ایجاد کنند. وبسایت «آکسیوس» روز چهارشنبه گزارش داد که این از جمله نتایج اولین جلسه مذاکرات استراتژیک بین دو کشور است.
از اولین اقدامات دولت جو بایدن از زمان روی کار آمدن، ایجاد ساز و کاری منظم برای ارتباط استراتژیک بین واشنگتن و تلآویو بوده است. هیاتهای آمریکا و اسرائیل به رهبری مشاورین امنیت ملی دو کشور، جیک سالیوان و مئیر بن شابات، هفته گذشته در روز ۱۱ مارس اولین جلسه خود را به صورت مجازی برگزاری کردند. ایران و برنامه هستهای این کشور موضوع اصلی این جلسه بودند. مقامات ارشد سازمان سیا، پنتاگون، شورای امنیت ملی و وزرات خارجه از طرف آمریکاییها حضور داشتند و مقامات موساد، سازمان اطلاعات ارتش (امان)، کمیته انرژی هستهای و وزارتخانههای خارجه و دفاع از طرف اسرائیل.
وبسایت «آکسیوس» در گفتگو با سه مامور ارشد اسرائیلی پرده از برخی جزئیات این جلسه برداشته است. این سه مقام به باراک راوید، خبرنگار باسابقه اسرائیلی، گفتند که هدف اولیه اسرائیل در این جلسات همفکری با دولت بایدن راجع به فعالیتهای اطلاعاتی درباره ایران بوده است. این مقامها در ضمن تاکید کردند که از دور اول مذاکرات با دولت بایدن راضی بودند.
یکی از این مقامها به «آکسیوس» گفت: «ما از نظر فعالیت اطلاعاتی دیدگاه مشترکی داریم. مسائل ظریفی بینمان هست اما در مجموع نگاه مشابهی به دادههای موجود داریم.»
این مقام گفت جلسه با آمریکاییها «بسیار مثبت» بود اما افزود که این «تازه آغاز روند است» و کل ماجرا «مثل ترن هوایی بالا و پائین خواهد رفت.»
راوید در گزارش خود نوشت: «دست بر قضا، تصویر اطلاعاتی که دو طرف در جلسه درباره رویدادهای اخیر در برنامه هستهای ایران ارائه کردند تقریبا یکسان بود.»
در گزارش «آکسیوس» آمده است که سالیوان در این جلسه به اسرائیلیها وعده داده که آمریکا هر تصمیمی درباره ایران بگیرد به طور شفاف با آنها مطرح میکند و در مقابل خواهان تصمیمات شفاف از سوی اسرائیلیها است. سالیوان در ضمن گفته آمریکا علیرغم خواست اعلامشده خود برای گفتگوی دیپلماتیک با حکومت ایران از دشواریهای این امر باخبر است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مقامات اسرائیلی در مقابل گفتند از اینکه ایران هنوز به دعوت آمریکا برای گفتگو پاسخ مثبت نداده خرسندند و امیدوارند تحریمهای آمریکا باعث شود ایران پیش از ورود به گفتگو، امتیاز دهد.
این مقامات در ضمن گفتند جلسه دوم گفتگو با آمریکاییها درباره فعالیتهای ایران در منطقه و برنامه موشکی این کشور خواهد بود و چند هفته دیگر برگزار میشود.
پس از روی کار آمدن بایدن نگرانیهایی در زمینه روابط دو کشور وجود داشت چرا که اولا نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، رابطه بسیاری نزدیکی با دونالد ترامپ برقرار کرده بود و ثانیا بسیاری از چهرههای تیم سیاست خارجی بایدن قبلا در دولت باراک اوباما حضور داشتند که رابطه خوبی با دولت وقت اسرائیل نداشت. تشکیل این گروه کاری به نظر تلاشی برای هماهنگ کردن رابطه بین دو کشور از همان ابتدای کار بوده است.
گروه کاری مشابهی در دولت اول اوباما هم وجود داشت اما نفس وجود آن هم محرمانه بود. به اشتراکگذاری اطلاعات درباره ایران از مقاصد اصلی آن گروه کاری بود. اما در جریان اوج گرفتن مذاکرات منتهی به برجام این گروه هم دیگر تشکیل جلسه نداد چرا که اختلاف آمریکا و اسرائیل در این موضوع بسیار گسترده و علنی بود. نتانیاهو حتی به دعوت مخالفین جمهوریخواه اوباما در کنگره آمریکا، علیه برجام سخنرانی کرد.
ترامپ در سال ۲۰۱۸ به خواسته دیرین نتانیاهو برای خروج از برجام جامه عمل پوشانید. آقای ترامپ در موارد متعدد دیگری سیاستهای نزدیک به نتانیاهو را در خاورمیانه اعمال کرد: از جمله به رسمیت شناختن بیتالمقدس (اورشلیم) به عنوان پایتخت اسرائیل، به رسمیت شناختن بلندیهای جولان اشغالی به عنوان بخشی از اسرائیل و نزدیکی با عربستان سعودی و متحدین آن در میان کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس علیه حکومت ایران. ترامپ در ضمن موفق به رقم زدن «توافق ابراهیم» بین اسرائیل و چهار کشور عربی (امارات متحده عربی، بحرین، سودان و مراکش) شد.
در مقابل بایدن بارها گفته که اگر ایران به تبعیت از برجام بازگردد آمریکا نیز به این توافق هستهای بازمیگردد. حکومت ایران اما میگوید آمریکا اول باید تحریمها را لغو کند. در عین حال، ایران به فراتر رفتن از محدودیتهای موجود در برجام ادامه میدهد از جمله با غنی کردن اورانیوم بیش از میزان مجاز و عدم اجازه دسترسی کامل به بازرسان آژانس بینالمللی انرژی هستهای.
روزنامه «تایمز آو اسرائیل» به نقل از یکی از مقاماتِ آشنا با گروه کاری آمریکا و اسرائیل گفت پیشنهاد تشکیل مجدد این گروه از سوی واشنگتن آمده و نتانیاهو پس از مشورت با مقامات ارشد دولت خود با آن توافق کرده است. «آکسیوس» گفت سالیوان مبتکر تشکیل این گروه بوده است.
کاخ سفید پس از برگزاری جلسه گزارش متداولی درباره آن منتشر کرد اما سخنگو و مقامات دولت بایدن هیچگونه صحبتی با رسانهها در مورد آن نداشتهاند.