نه سال پیش، به مناسبت نودمین سالگرد تولد شاهزاده فیلیپ، ایندیپندنت یک فهرست طولانی و شاید حتی جامع، از برخی از «گاف»‌های شاهزاده فیلیپ تحت عنوان «۹۰ گاف در ۹۰ سال» منتشر کرد.

برای روزنامه‌ای که معمولاً سعی می‌کند اخبار خانواده سلطنتی را به صورت حداکثری پوشش ندهد، از برخی جهات اقبال از آن مقاله کمی ناخوشایند بود، زیرا که تا مدت زمانی بسیار طولانی، احتمالاً سال‌ها‌، آن مقاله پرخواننده‌ترین مقاله وب سایت ایندیپندنت باقی ماند. اشتراک‌گذاری و اظهار نظر درباره آن مقاله نیز برای خود رکوردی بود.

صادقانه بگویم، در آن مقاله برای هر کسی، نکته‌ای هست که جالب به نظر آید. آن مجموعه‌ گاف‌ها در کنار هم، چهره‌ای جالب توجه از یک مرد چندبعدی را از زمان‌های دور به تصویر می‌کشد.

نمی‌توان آن فهرست گاف‌ها را خواند و بعد لبخند نزد و با حیرت از خود نپرسید؛ یعنی می‌شود کسی این حرف را زده باشد؟ می‌شود حتی فکر زدن این حرف به ذهن کسی خطور کرده باشد؟ یکی از مثال‌ها این است: شاهزاده فیلیپ در ۱۹۶۹ در اجرای کمدی رویال ورایتی، به تام جونز گفت: «با چه چیزی غرغره می‌کنی، سنگریزه؟»

او درباره دختر خودش، شاهدخت آن، گفته بود: «اگر کسی یونجه نخورد و باد معده یونجه ندهد، او علاقه‌ای (به معاشرت با طرف) ندارد.»

ساعاتی پس از مرگ شاهزاده فیلیپ، سوگنامه‌هایی که از مدت‌ها پیش برای او نوشته شده بود، در رسانه‌ها خوانده شد. در صدر فهرست فضایل او، تعهد آشکار و پایان‌ناپذیر وی به محیط زیست بود. اما متأسفانه هرگز به این اشاره نشد که او وقتی در سال ۱۹۵۷ تمساحی را در گامبیا به ضرب گلوله کشت، گفت: «تمساح بزرگی نیست. اما بالاخره جان کند و کشتنش زحمت زیادی طلبید.»

من یک بار او را بدون قرار از نزدیک دیدم. وقتی ۱۸ ساله بودم، او و ملکه آمدند تا کلاس جدیدی را در دانشگاه من افتتاح کنند. به وضوح می‌توانم منظره آن خدمتکار مرد را به خاطر بیاورم که با تلاش فراوان برای حفظ تعادل، یک لیوان آبجو را بر روی یک سینی نقره بر روی‌ شانه‌اش در طول حیاط کمبریج حمل می‌کرد، چرا که دوک شراب‌ اعلا را رد کرده بود و برای صرف ناهار آبجو درخواست کرده بود، و خدمتکار مجبور شده بود برود و از خوابگاه دانشجویان یک لیوان آبجو بیاورد.

بعد از آن، دوک یک لیوان آبجو دیگر هم همراه کمیته دانشجویی نوشید، و سپس، وقتی بازدید پایان گرفت، در حالی که شاید بیش از حد مجاز برای رانندگی الکل در بدنش بود، پشت فرمان لندرور نشست، در حالی که ملکه در صندلی کناری راننده نشسته بود.

من همیشه احساس کرده‌ام که تصویر آن روز، خلاصه شخصیت این مرد است.

طی روزها و هفته‌های آینده‌، ملت نظاره‌گر تلویزیون، خواهد فهمید که زمان واقعاً بیش از اندازه زیادی برای گفتن حرف‌هایی تکراری درباره چیزهای غیرمهم زندگی دوک، صرف شده است.

او در ناز و نعمت زاده شد. به او فرصت‌های بی‌نظیری داده شد تا از امتیاز خانوادگی برای انجام کار خیر استفاده کند و در بیشتر موارد هم چنین کرد. اما در کنار این کارنامه، یک تمایل آلن-پارتیدی به گفتن چیزهایی داشت که قرار بود سرگرم‌کننده باشد و در بعضی موارد هم سرگرم‌کننده بود، اما با این حال، اغلب مواقع آدم‌ها را به جای آن که فرا کشد، با مشت به زمین می‌کوبید.

و این، واقعاً، کارنامه او است. گفته می‌شود که وی سلطنت را مدرنیزه کرد، و نیروی محرک اصلاحات مختلف در نهاد پادشاهی بود که آن را به یک نهاد قابل توجیه در دنیای مدرن تبدیل کند. شاید درست باشد. اما کارهای بسیار بیشتری هنوز مانده که انجام شود که با درگذشت او، فوریت بیشتری نیز می‌یابد.

به نظر می‌رسد که به درخواست خود دوک، هیچ مراسم خاکسپاری رسمی و تعطیلاتی در کار نخواهد بود. تصور می‌شود که خود دوک مخالف این می‌بود که به مناسبت مرگ یک پیرمرد ۹۹ ساله، تماشای فینال برنامه تلویزیونی مسترشف از برنامه‌های بی‌بی‌سی حذف شود.

رک و پوست کنده، این کار دیوانگی است. فقط هفت درصد از جمعیت جهان هنوز تحت سلطنت زندگی می‌کنند. بشریت، به طور کلی، به این دیدگاه قاطع رسیده است که پول و قدرت و مقام و احترام، باید پاداش‌هایی اکتسابی باشند، نه آن که فرد با این حق از رحم مادر زاده شود.

در بریتانیا، عمر طولانی ملکه و همسرش این سوال را پیچیده می‌کند. برای بیشتر عموم مردم، احترام و تحسین نسبت به آن‌ها مسلماً به همان اندازه که به آن‌ها به ارث رسیده، کسب نیز شده است.

این که ملكه به همراه دیوید آتنبورو در راس نظرسنجی‌ها معتمدترین و تحسین‌شده‌ترین فرد در بریتانیا است، اساساً به این دلیل است كه او در نزدیک به یک قرن زندگی عمومی هرگز درباره هیچ چیزی اظهارنظر نكرده است. مسلماً نمی‌توان همین حرف را برای شوهرش زد. و برای پسرش، حتی کمتر.

بله، شاهزاده فیلیپ یک دایناسور بود. اما همان‌طور که خانواده‌اش ممکن است به زودی کشف کنند، وظیفه آن‌ها این است که پارک ژوراسیک را بدون او ادامه دهند. موفق باشید. کار دشواری است.