دومین بار در کمتر از دوهفته، لاشه بیش از ۱۵ تن گربه‌ماهی در ساحل جاسک مشاهده شد. این پرسش مطرح است که کدام فرضیه دوباره قوت می‌گیرد؟ آلودگی نفتی یا غرق شدن دوباره کشتی صیادان؟ 

در آبان ماه ۹۹، به دستور فرماندار جاسک، از آلودگی نفتی‌ ساحلی برای بررسی نمونه‌برداری شده بود که اکنون جنازه‌های گربه ماهی‌ها در آن پیدا شده‌اند. در آن تاریخ در ساحل محله مقسا در شهر جاسک به صورت متمرکز، و در اطراف ساحل مذکور به شکل پراکنده، گلوله‌های نفتی موسوم به تاربال مشاهده شده بود. 

روز چهارشنبه، مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان در مورد حادثه مزبور گفت که  ۱۲روز پس از مشاهده لاشه تعداد زیادی گربه‌ماهی در ساحل جاسک، اکنون این رویداد دومین بار درماه جاری در وسعت جغرافیایی بیشتر و حجم حدود ۱۵تن تکرار شده است. به گفته این مقام رسمی محیط زیست، کارشناسان محیط زیست استان نمونه‌برداری‌های اولیه را انجام داده‌اند و یک گروه تحقیقاتی مشترک با کارشناسان پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس نیز برای بررسی مسئله تشکیل شده است.  

فرماندار جاسک با بیان این نکته که در ساحل جاسک کهنه در غرب شهر جاسک، تلف شدن گربه‌ماهی‌ها دیده شده است و شاهدان عینی آن را دردناک‌تر از قبل می‌دانند، افزود که طول محوطه مربوط به این فاجعه حدود ۸ تا ۱۰کیلومتر تخمین زده‌ شده است. در حادثه قبلی، طول ساحل انباشته شده از تلفات گربه‌ماهی‌ها ۳ الی ۴ کیلومتر  اعلام شده بود. 

محمدرادمهر، فرماندار شهرستان جاسک، می‌گوید این فاجعه غیرطبیعی به‌نظر می‌رسد. 

اداره‌کل محیط زیست استان هرمزگان با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرده است که  دوروز از مرگ این گربه‌ماهی‌ها گذشته است. 

در این اطلاعیه آمده است: «در سواحل غربی شهرستان جاسک (از سواحل لافیک تا سواحل نگر) لاشه گربه‌ماهیان مشاهده شده است. از مرگ این گربه‌ماهیان که دیروز به ساحل رسیده‌اند، حدود ۲  روز می‌گذرد، لاشه‌ها چندان سالم نیست و دچار فساد شده و تا حدودی متلاشی شده‌اند.» 

رئیس اداره محیط زیست و رئیس اداره شیلات جاسک مشترکا از لاشه گربه‌ماهی‌ها بادید کرده‌اند، ولی  نتیجه خاصی از علت مرگ ماهی‌ها اعلام نشده است. 

تکرار این حادثه  در کمتر از دو هفته، موجی از نگرانی میان حامیان محیط زیست ایجاد کرده است. 

در شب مقسا چه می‌گذرد؟

روز سیزدهم فروردین خبر مشاهده لاشه‌های گونه‌ای از ماهیان در سواحل شهرستان جاسک به عنوان اولین بحران محیط زیست در سال ۱۴۰۰ خبرساز شد. مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان اعلام کرد که تمام لاشه‌ها از گونه گربه‌ماهی بوده‌اند و این حادثه در ساحل مقسا رخ داده است. به گفته احمد احمدی‌نیا، ظاهرا زمان زیادی از مرگ آنها گذشته است. گربه ماهی‌ها به احتمال زیاد شب قبل از پیدا شدن لاشه‌هاشان مرده بودند. 

شاهدان عینی به خبرنگار ایرنا گفته‌اند که از صبح روز سیزدهم فروردین، گربه‌‌ماهی‌های تلف شده در دریا و سواحل جاسک با آب و امواج بالا آمدند و تعداد زیادی  لاشه‌ نیز هنوز در دریا باقی است. 

مدیرکل محیط زیست هرمزگان، میزان لاشه‌ها را ۵ تن اعلام کرد. این در حالی است که  معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی فرمانداری جاسک با اعلام این که در بررسی اولیه تخمین زده می‌شود بیش از ۱۰ تن لاشه گربه‌ماهی در دریا و سواحل این شهرستان یافت شود، گفت به احتمال زیاد آلودگی نفتی یا (غرق شدن کشتی) صیادی، و به احتمال ضعیفی هم بیماری، می‌تواند موجب این تلفات شده باشد.

مدیرکل محیط زیست هرمزگان اما در دو اظهار نظر، دلایل متفاوتی برای مرگ گربه‌ماهی‌ها بیان کرد. این مقام رسمی در ابتدا گفت گربه‌ماهی‌ها به دلیل آلودگی‌های حاصل از مواد نفتی از بین رفته‌اند، و در فاصله ۴۸ ساعت  با رد فرضیه اول، غرق شدن قایق صیادی و به ساحل آمدن صید گربه‌ماهیان را علت آن حادثه عنوان کرد. 

مدیرکل شیلات هرمزگان نیز با اعلام آن خبر،  ادعای غرق شدن شناور صیادی را تأیید کرد و علت مشاهده لاشه‌های گربه‌ماهیان در سواحل جاسک  را صید عنوان کرد و گفت هیچگونه نگرانی زیست محیطی وجود ندارد. 

سه روز پس از حادثه، در روز شانزدهم فروردین «حییب مسیح تازیانی» مدیرکل محیط زیست هرمزگان، در مورد تخمین تعداد گربه‌ماهی‌های تلف شده به ایلنا گفت، طول ساحل ۳ الی ۴ کیلومتر است و چون ماهی‌ها در ساحل پخش شده‌اند، هر کس یک تخمین متفاوت زده است؛ از پنج تن تا بیست تن، در حالی که بیش از ۵ تن نمی‌توان در قایق حمل کرد. 

به گفته او، شش ماه قبل از این حادثه نیز بر اثر اتفاق مشابهی در همین ساحل، تعداد زیادی لاشه گربه‌ماهی، هرچند به مقدار خیلی کمتر از حادثه روز سیزدهم فروردین، در اثر دورریز صیادی دیده شده بوده است. به گفته این مقام رسمی، صیادها در طول سال با توجه به شرایط، نوع صیادی خودشان را تغییر می‌دهند و همین امر گاهی باعث دورریزی بعضی ماهی‌ها می‌شود. به گفته مدیرکل محیط زیست هرمزگان، گربه ماهی‌های تلف شده اخیر برای تبدیل به پودر ماهی در ساحل جمع‌آوری شده بودند. 

اما مشاهده مجدد گربه‌ماهیان در ساحل در بیست و چهارم فروردین ماه، به یک نگرانی جدی در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ای تبدیل شده است. این پرسش مطرح است که آیا باز هم صیادان اضافه بر نیاز به صید این ماهی اقدام کرده‌اند و به دلیل آن که گربه‌ماهی برایشان فاقد ارزش افزوده است، مازاد آن را از تورها خالی می‌کنند، یا مشکل از آلودگی محیط زیستی و معضل نه چندان تازه آلودگی‌های نفتی در سواحل جنوبی ایران است؟ 

۲۸ آبان ماه ۹۹، محمد رادمهر، فرماندار شهرستان جاسک، اعلام کرد که آلودگی نفتی ساحل مقسا در جاسک  با تکنیک‌های ویژه‌ای جمع‌آوری و نمونه‌برداری  شده است و بررسی‌های بیشتر جهت مشخص شدن دلیل آلودگی نیز انجام شده است.

به گزارش مانا، شبکه اطلاع‌رسانی مستقل جامعه دریایی، فرماندار شهرستان جاسک در مورد وجود برخی گلوله‌های نفتی در  ساحل مقسا در مرکز شهر جاسک اطلاع‌رسانی کرده و گفته بود: «در خصوص رویت برخی آلودگی‌های نفتی در ساحل جاسک توسط برخی اهالی و  همیاران محلی  محیط زیست و اطلاع‌رسانی آن از طریق رسانه‌ها، بلافاصله کارشناسان محیط زیست اقدام به پایش و بررسی ساحل منطقه کردند.» 

به گفته این مقام دولتی و محلی، در بازدیدها مشخص شد که در ساحل محله مقسا در شهر جاسک به صورت متمرکز، و در اطراف ساحل مذکور به طور پراکنده، گلوله‌های نفتی موسوم به تاربال مشاهده می‌شود.

فرماندار جاسک اضافه کرده بود که طبق بررسی کارشناسان تخصصی محیط زیست، این تاربال‌ها ناشی از وقوع آلودگی نفتی در دریا است که اکوسیستم دریا چندین روز بعد از وقوع آلودگی،  آن‌ها را به صورت گلوله‌های قیر مانند از خود دفع می‌کند.

به گفته محمد رادمهر، گلوله‌های نفتی مذکور توسط محیط زیست و اداره بندر و دریانوردی شهرستان جمع‌آوری و ساحل پاکسازی شده  بود. اکنون و در پی مشاهده دو مورد مرگ نابهنگام تعداد زیادی گربه‌ماهی در همین سواحل، بررسی فرضیه آلودگی نفتی و مسمومیت و مرگ این گونه خاص از آبزیان در جاسک، اولویت و اهمیت بیشتری می‌یابد. 

به گفته فرماندار جاسک، با توجه به این که آب‌های آن منطقه محل تردد نفتکش‌های کشورهای مختلف است، احتمال تخلیه مواد نفتی از سوی شناورها در آب‌های دور از ساحل وجود دارد و نمونه‌برداری‌های لازم توسط ماداره حیط زیست جبرایهت بررسی بیشتر، انجام شده است.

جاسک یکی از شهرهای استان هرمزگان در جنوب ایران است که در کنار کرانه‌های دریای مکران قرار دارد. حجم ذخایر گربه‌ماهی در آبهای جاسک زیاد است. صید این گونه ماهی بیشتر برای تهیه پودر ماهی و نیز صادرات صورت می‌گیرد و مصرف خوراک انسانی در کشور ندارد. 

گربه‌‌ماهی از گونه‌های مهم جانوری در دنیا به شمار می‌رود و به دلیل زیست در نقاط مختلف دنیا، تنوع چشمگیری هم دارند. گربه‌ماهی‌ها بیشتر در رودخانه‌های گلی و لجنی و سواحل گرمسیری و آب‌های معتدل یافت می‌شوند.