بنا به داده‌های یک پژوهش جدید، احتمال دارد یک نوع جهش‌یافته انگل یا پارازیت عامل بیماری مالاریا که در مقابل دارو مقاوم است، در آفریقا در حال گسترش باشد. 

این مطالعات که گزارش آن در مجله پزشکی «لانست» منتشر شده برای نخستین بار کشف کرده است که انگل «پلاسمودیوم فالسیپاروم» در کشور رواندا که عامل بیماری مالاریا در کودکان است، در مقابل دارو و درمان مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد.

در حال حاضر درمان با داروهای مبتنی بر «آرتیمیسینین» (اِی‌سی‌تی) موثرترین و معمول‌ترین درمان برای مالاریای عارض شده توسط «پلاسمودیوم فالسیپاروم» است.

این درمان با ترکیب «آرتیمیسینین» برای پاک کردن بدن بیمار از انگل‌ها ظرف سه روز و یک نوع دیگر دارو برای پاک نگاهداشتن بدن از باقی‌مانده انگل‌هاست.

اگر انگل‌ها پس از سه روز درمان ترکیبی (که همچنین به مرحله بعدی پاکسازی انگل موسوم است) همچنان در بدن باقی مانده باشند، این فرض مطرح می‌شود که آنها در مقابل دارو مقاوم شده‌اند. 

این پژوهش در سه نقطه از رواندا (ماساکا، روکارا و بوگاراما) روی ۲۲۴ کودک شش ماهه تا پنج ساله انجام شده که با آلودگی به «پلاسمودیوم فالسیپاروم» تحت درمان قرار گرفته بوده‌اند.

بر اساس این مطالعات نتیجه گیری کرده‌اند که نوع جهش‌یافته انگل موسوم به «پی‌اف‌کی ۱۳ آر ۵۶۱ اچ» با تاخیر در درمان و پاکسازی بدن از انگل نقش داشته است.

بنا به فهرست‌بندی سازمان بهداشت جهانی در مورد بیماری‌‌های نیمه مقاوم در مقابل دارو، انگل مالاریا سه روز پس از درمان همچنان در حدود ۱۶ درصد (۵۱.۸) بیماران در ماساکا و ۱۵ درصد (۸۲.۱۲) در روکارا دربدن بیمار باقی مانده بوده است.

هرچند تاثیر داروهای موجود همچنان بالاست اما مولفان این گزارش به منظور ردیابی میزان گسترش جهش‌ها خواهان نظارت‌های پزشکی بیشتری در رواندا و کشورهای همسایه‌اش شده‌اند.

این پژوهش همچنین نتیجه‌گیری کرده که تعداد جهش‌های انگل نسبت به مطالعات پیشین افزایش یافته و موجب این نگرانی شده که ممکن است این روند گسترش بیشتری یابد.

دکتر آلین اویمانا، از مرکز بیوشیمی رواندا، کیگالی، می‌گوید: «جهش‌ها می‌توانند بدون مقدمه صورت گیرند و پژوهش‌های پیشین به موارد پراکنده‌ای اشاره کرده که (انگل) در مقابل درمان مقاوم بوده است. اما پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد که این موارد پراکنده رو به افزایش و از آن مهمتر با پیامدهای درمانگاهی (پاکسازی مرحله بعدی پارازیت) مرتبط است».

دکتر نائومی لوکی، مولف دیگر این گزارش و مشاور رئیس جمهور آمریکا در برنامه «ابتکار مالاریا» وابسته به مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، می‌افزاید: «مطالعات ما نشان داد که درمان بیماری مالاریا در رواندا همچنان تا ۹۴ درصد موثر است اما پژوهش‌ها و نظارت‌های بیشتری (برای ردیابی این روند) لازم است».  

در حال حاضر حدود ۲۲۹ میلیون نفر در جهان به بیماری مالاریا مبتلا هستند، تنها در سال ۲۰۱۹، تعداد ۴۰۹ هزار نفر از عوارض آن جان سپردند که ۲۷۴ هزار نفر آنها (۶۷ درصد) کودکان زیر پنج سال بوده‌اند.

بیش از ۹۰ درصد موارد ابتلا و مرگ‌های ناشی ازمالاریا در آفریقا رخ می‌دهد که این نگرانی را در میان کارشناسان به وجود آورده که احتمال دارد انگل مالاریا در سراسر آفریقا در مقابل درمان مقاوم شود.