در حال حاضر میلیون‌ها آمریکایی حداقل یک دوز واکسن کووید-۱۹ موجود در سراسر این کشور را دریافت کرده‌اند، اما هنوز در مورد میزان تاثیر این واکسن در افراد واکسینه شده، سوالاتی وجود دارد.

هر کدام از واکسن‌های موجود که تزریق شود، مدتی طول می‌کشد تا سیستم ایمنی بدن برای مقابله با بیماری به طور کامل تقویت شود. فاصله بین دریافت دو دوز واکسن فایزر، سه هفته و فاصله آن در مورد واکسن مدرنا، سه تا چهار هفته است.

دوز اول هر یک از واکسن‌ها تا حدی برای گیرنده آن مصونیت ایجاد می‌کند اما توصیه می‌شود برای اثربخشی کامل واکسن، دوز دوم در فاصله زمانی پیشنهادی دریافت شود.

بر اساس داده‌های بالینی، واکسن فایزر، دو هفته پس از ترزیق دوز دوم، تا ۹۵ درصد در پیشگیری از بیماری موثر است. واکسن مدرنا، دو هفته پس از تزریق دوز دوم، تا ۹۴ درصد از ابتلا به بیماری کووید-۱۹ جلوگیری می‌کند.

واکسن تک دوزی جانسون‌ اند‌ جانسون ۶۶ تا ۷۲ درصد مانع  از ابتلا به بیماری می‌شود. سازمان غذا و دارو (اف‌دی‌ای) به دلیل چند مورد لختگی خون به ایالت‌های آمریکا توصیه کرده است که استفاده از آن را متوقف کنند.

آیا بعد از تزریق واکسن هم امکان ابتلا به کووید-۱۹ وجود دارد؟  

بر اساس داده‌های بالینی، هیچ یک از سه واکسن، در برابر این بیماری، صد درصد مصونیت ایجاد نمی‌کنند؛ بنابراین احتمال ابتلا و بروز علائم بیماری کووید-۱۹، هر چند کم، همچنان وجود دارد.

دکتر آنتونی فاوچی، مدیر موسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی، در جلسه توجیهی روز ۲۶ مارس در کاخ سفید گفت: «وقتی شما ده‌ها و ده‌ها و ده‌ها میلیون نفر را واکسینه می‌کنید، قطعا با تعدادی موارد عفونت مواجه می‌شوید. از یک نظر‌هایی، این اصلا تعجب‌آور نیست.» 

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (سی‌دی‌سی) گزارشی منتشر کرد که نشان داد تا دو هفته پس از دریافت دوز دوم واکسن‌های دو-دوزی فایزر و مدرنا، در بدن افراد مصونیت ایجاد می‌شود؛ بنابراین اکثریت دریافت‌کنندگان واکسن به ویروس مبتلا نخواهند شد و آن را به دیگران منتقل نخواهند کرد.

این مطالعه که روز دوم آوریل منتشر شد، روی دو هزار و ۴۷۹ نفر از افراد واکسینه شده انجام گرفت و محققان، ابتلای مجدد تنها سه نفر را، که واکسن کامل دریافت کرده بودند، تائید کردند.

اگر هنوز امکان ابتلا به کووید-۱۹ وجود دارد، پس چرا واکسن بزنیم؟

واکسن‌ها صد درصد از ابتلا به بیماری کووید-۱۹ جلوگیری نمی‌کنند اما از بیماری شدید منجر به بستری شدن در بیمارستان یا مرگ پیشگیری می‌کنند.

به گفته متخصصان بهداشت، ابتلا به ویروس کووید-۱۹ در افرادی که واکسن زده‌اند، احتمالا بدون علامت یا با علائم خفیف خواهد بود. این امر نشان‌دهنده واکنش‌های اثرگذاری است که آنتی‌بادی در بدن ایجاد می‌کند.

برای مثال، در آزمایش بالینی واکسن جانسون اند جانسون مشخص شد که این واکسن تا ۸۵ درصد در پیشگیری از ابتلا به نوع شدید بیماری کووید-۱۹موثر است و هیچ کدام از افرادی که واکسن را دریافت کرده بودند، در بیمارستان بستری نشدند و یا در اثر ابتلا به ویروس جدید، از دنیا نرفتند.

علاوه بر این، ثابت شده است که واکسن‌های فایزر و مدرنا تا ۹۰ درصد در برابر ابتلا به بیماری کووید-۱۹ موثر هستند.

نگرانی که در مورد این واکسن‌ها وجود دارد، این است که فرد واکسینه شده هنوز می‌تواند ویروس جدید را به افراد واکسینه نشده منتقل کند و آن‌ها را پیش از دسترسی به واکسن در معرض خطر قرار دهد. اما مطالعات نشان داده‌اند که واکسن‌ها در جلوگیری از انتقال بیماری از افراد واکسینه شده به افراد واکسینه نشده، بسیار موثر هستند.

مصونیت ایجاد شده با واکسن کووید-۱۹ تا چه مدتی دوام دارد؟

مطالعات در مورد مدت زمان مصونیت افراد در برابر بیماری پس از تزریق واکسن کووید-۱۹، هنوز ادامه دارند.

بر اساس آخرین داده‌های شرکت فایزر، مصونیت حاصل از واکسن حداقل شش ماه پس از دریافت دوز دوم دوام پیدا می‌کند. این مطالعه نشان داد که میزان کاهش آنتی‌بادی در بدن پس از شش ماه جزئی است. داده‌های شرکت مدرنا نیز نشان دادند که شرکت‌کنندگان، پس از شش ماه واکسیناسیون کامل، از سطح بالایی از آنتی بادی در سیستم خود برخوردار بودند.

منتقدان از این اطلاعات نتیجه گرفته‌اند که واکسن‌ها تنها شش ماه در برابر ویروس کووید محافظت ایجاد می‌کنند، اما این نتیجه‌گیری نادرست است. با توجه به این‌ که واکسن‌های یاد شده تنها از ماه دسامبر بین گروه‌های وسیعی از مردم توزیع شده‌اند، داده‌های موجود برای تعیین مدت زمان ماندگاری مصونیت در برابر بیماری کافی نیستند. کارشناسان معتقدند که مصونیت می‌تواند ماه‌های بیشتری ادامه داشته باشد.

کارشناسان هنگام برآورد میزان مصونیت در برابر بیماری، سویه‌های جدید کووید-۱۹ را نیز در نظر می‌گیرند. چند سویه با انتقال‌پذیری بسیار بالا در ایالات متحده و سراسر جهان در  گردش است، اما ظاهرا واکسن‌ها برای جلوگیری از این سویه‌ها هم موثرند. 

شرکت‌های دارویی در حال مطالعه روی تقویت‌کننده‌هایی هستند که در صورت افت میزان آنتی‌بادی و اثر واکسن، بتواند میزان آن را در بدن افزایش دهد.

افراد واکسینه شده اجازه چه کار‌هایی را دارند؟ 

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها به افراد واکسینه شده توصیه می‌کند که به ماسک زدن ادامه دهند، در اجتماعات بزرگ شرکت نکنند، از فضاهای با تهویه ضعیف دوری کنند و از دیگران دو متر فاصله بگیرند تا این که تعداد بیشتر و بیشتری، یکی از واکسن‌های موجود را دریافت کنند.

البته این مقررات استثنائاتی هم دارند.

افراد واکسینه شده می‌توانند در خانه و یا در جمع‌های کوچک با دیگر افراد واکسینه شده ماسک نزنند. بر اساس دستورالعمل‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، افراد واکسینه شده همچنین می‌توانند در فضایی خصوصی همراه با خانواده‌ای که واکسینه نشدند، ماسک استفاده نکنند.

افراد واکسینه شده می‌توانند سفر کنند.

طبق دستورالعمل‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، افراد واکسینه شده می‌توانند بدون انجام آزمایش قبل از سفر، سفرهای داخلی و خارجی داشته باشند. ضمنا پس از بازگشت از سفرهای داخلی و خارجی به قرنطینه کردن خود نیاز نخواهند داشت. اما دستور‌العمل‌های سازمان بهداشت فدرال، از جمله در مورد استفاده از ماسک، تغییر نخواهند کرد تا محققان درباره نحوه محافظت واکسن‌ها در برابر ویروس جدید اطلاعات بیشتری به دست آورند.