به گفته کارشناسی که داروهای ضد ویروس آنفلوآنزا را روی بیماران مبتلا به کووید‌ـ ۱۹ آزمایش می‌کند، این‌گونه داروها «گزینه خوبی» برای درمان افرادی است که دوره ابتلا به کووید را در خانه سپری می‌کنند.

داروی موسوم به «فاویپیراویر» که از سال ۲۰۱۴ برای درمان آنفلوآنزا در ژاپن مجوز داشته است، هم‌اکنون نشان داده این توانایی را دارد که میزان لطمه به ریه بیماران مبتلا به ویروس کرونا را در بیمارستان کاهش داده و دوره خروج ویروس از بدن را کوتاه‌تر کند.

اما دو پروژه آزمایشی در بریتانیا، یکی در گلاسگو و دیگری در لندن، در جریان تحقیق در این باره است که آیا این دارو – اگر در مراحل نخست بیماری استفاده شود – می‌تواند از بستری شدن فرد در بیمارستان نیز جلوگیری کند یا نه.

دولت وعده داده که تحقیق‌ها پیرامون ایجاد و تولید دارویی جدید را که بتواند به آسانی در خانه استفاده شده و از سرایت ویروس و نیز مدت بیماری بکاهد، «تسریع» کند. 

یک نیروی ضربتی جدید که الگوی آن تیم مسئول واکسیناسیون کرونا در بریتانیاست، بر این پروژه نظارت دارد. هدف، ارائه دو راه درمان موثر به شکل قرص تا پائیز سال جاری (۲۰۲۱) است. 

«فاویپیراویر» یکی از گزینه‌های اصلی این داروهاست که در حال حاضر در اسکاتلند زیر نظر دکتر جنت اسکات، استاد بیماری‌های واگیردار در دانشگاه گلاسگو، روی ۳۰۲ بیمار آزمایش می‌شود. 

پروژه او مدت‌ها پیش از همه‌گیری کرونا آغاز شده و برای درمان «تب لاسا» بود، اما این تحقیقات در آغاز سال ۲۰۲۰ روی کووید‌- ۱۹ متمرکز شد.

دکتر اسکات اظهار امیدواری کرده است که تحقیقاتش بتواند در درمان خانگی بیماران مبتلا به کووید موثر باشد. 

او به ایندیپندنت گفت: «بیشتر داروهای ضد ویروس هنگامی موثرتر عمل می‌کنند که ویروس در مرحله ازدیاد بوده و هنوز بدن را در چنگال خود نگرفته و سیستم ایمنی آن را به جریان نینداخته باشد. به همین دلیل مصرف آن در اوایل دوره بیماری بهتر از مراحل بعدی آن است.»

دکتر اسکات گفت به اعتقاد او در صورت اثبات کارکرد فاویپیراویر، افرادی که در مقابل ویروس کرونا آسیب‌پذیرترند از جمله سالمندان و مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای، بیشتر از سایرین از آن برخوردار خواهند شد.

او افزود: «هدف ایده‌آل ما افراد مستعد به ابتلا به نوع حاد بیماری است. اگر ۱۸ ساله باشید و کووید بگیرید احتمال آن که عوارضش در شما ملایم باشد بیشتر است – هرچند نمی‌توانم این را در مورد کووید بلندمدت بگویم. اما اگر ۷۵ ساله باشید و کمی سرفه کنید و مشخص شود به کووید مبتلا شده‌اید، این احتمال وجود دارد که تبدیل به رویدادی مهم برای شما شود. اینها افرادی هستند که از مصرف یک قرص در مراحل نخست بیماری حقیقتا بهره‌مند خواهند شد.»

به دنبال وعده دولت برای اعطای بودجه بیشتر به تولید درمان‌های ضد ویروس، دکتر اسکات امیدوار است بتواند آزمایش‌های کنونی‌اش را گسترش داده و نتیجه را در اسرع وقت ارائه دهد.

او گفت: «اگر برای این آزمایش‌ها داوطلب پیدا کنیم، نتیجه آن به سرعت روشن خواهد شد. یافتن راهی برای دیدار با بیماران و گماردن تیم‌های پرستاران برای کار روی این پروژه یک چالش بوده است. امیدوارم اعلامیه دولت اوضاع را قدری تغییر دهد و ما بتوانیم آزمایش‌هایمان را تسریع کنیم.» 

دکتر اسکات گفت که فاویپیراویر تنها نوع دارویی به صورت قرص‌های قابل مصرف در خانه است که نشان داده ممکن است در درمان کووید-۱۹ موثر باشد.

دیگر داروهای درمان احتمالی کووید از جمله پادتن‌های سلولی «مونوکلونال» باید از راه سرم‌های وریدی تزریق شوند. داروی دیگری موسوم به «بودِسوُنید» را که گفته می‌شود دوره بیماری افرادی را که نیاز به بستری شدن در بیمارستان ندارند، تا سه روز کوتاه‌تر می‌کند را باید از طریق دستگاه‌های مخصوص استنشاق کرد.  

دکتر اسکات می‌گوید: «آیا ما واقعا از داروهای تزریق وریدی برای درمان عوارض ملایم بیماری استفاده خواهیم کرد؟ آنچه به آن نیازمندیم قرصی است که مردم بتوانند به محض بروز علائم، از داروخانه خریداری کرده و در خانه مصرف کنند. این دارو عوارض چندانی نداشته و می‌توان آن را بلافاصله مصرف کرد.»

او افزود با توجه به سابقه مصرف فاویپیراویر در ژاپن داده‌های بسیاری در مورد ایمنی آن وجود دارد. این دارو عوارض جانبی چندانی ندارد. 

دکتر اسکات افزود: «ما به دارویی نیازمندیم که آنچنان بی‌خطر و بدون عوارض جانبی باشد که حتی اگر در صورت عدم ابتلا به کووید مصرف شده باشد، مشکلی به وجود نیاورد و فاویپیراویر کاندیدای خوبی برای آن است. اما این دارو باید همچنین موثر هم باشد. آنچه نمی‌دانیم و نتیجه آن هنوز از آزمایشات بالینی‌مان روشن نشده این است که آیا این دارو موثر هم هست یا نه.»

نتیجه مطالعات محدودی که سال گذشته در این باره روی بیماران بستری در بیمارستانی در چین انجام شد، دلگرم‌کننده است. این دارو نشان داد که می‌تواند در کاهش میزان لطمات به ریه‌ها و تسریع خارج کردن ویروس از بدن موثر باشد. دکتر اسکات می‌گوید این نتایج «شالوده ادامه تحقیقات خود ماست». 

در تضاد با دیگر روش‌های درمان ویروس کرونا که عوارض شدید بیماری را در نوع حاد آن کاهش می‌دهد، فاویپیراویر از ازدیاد ویروس پس از ورود به سلول‌های بدن جلوگیری می‌کند.

این دارو به ویروس سارس کوو ۲ که ویروسی مبتنی بر «آر‌ان‌اِی» است اطلاعات غلط ژنتیکی می‌دهد که به معنای آن است که ویروس دیگر نمی‌تواند تکثیر و در بدن منتشر شود. هرچه این روند زودتر انجام شود، احتمال ابتلا به عفونت شدید نیز کمتر خواهد شد.