شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران در عراق حالا دیگر شبکه بزرگ و پرجمعیتی‌اند که از منافع جمهوری اسلامی در منطقه محافظت می‌کنند؛ با این همه، ایران قصد دارد در یک تغییر تاکتیکی، حمایت خود را از گروه‌های بزرگ شبه‌نظامیان که کمتر قابل‌اعتمادند بردارد و با گزینش افراد نخبه از میان آن‌ها، گروهی از حامیان را تربیت کنند که کاملا مورد اعتماد و به مواضع جمهوری اسلامی وفادار باشند.
به گزارش رویترز از بغداد، این گروه‌های مخفی در سال گذشته در زمینه حمله پهپادهای بی‌سرنشین، نظارت و تبلیغات آنلاین آموزش دیده‌اند و مستقیم به نیروی قدس سپاه پاسداران ایران وصل‌اند که ماموریت هدایت شبه‌نظامیان را در خارج از کشور بر عهده دارد.
مقام‌های امنیتی عراق و منابع دیپلماتیک غرب تاکنون شبه‌نظامیان را مسئول مستقیم حمله به پایگاه‌های آمریکا در عراق دانسته‌اند.
تغییر تاکتیک نیروی قدس سپاه می‌تواند به این دلیل باشد که ایران قصد دارد برای فرار از فشار بین‌المللی، در ظاهر از مواضع خود عقب‌نشینی کند. از سوی دیگر، مرگ قاسم سلیمانی، مغز متفکر نیروی قدس، در سال گذشته که شبه‌نظامیان شیعه عراق را از نزدیک کنترل می‌کرد قدرت سپاه پاسداران را در منطقه کاهش داده است، چراکه جانشین او اسماعیل قاآنی نه با سیاست داخلی عراق آشنا بود و نه می‌توانست همچون او بر شبه‌نظامیان نفوذ داشته باشد. شبه‌نظامیان شیعه طرفدار ایران در عراق بارها آماج انتقاد مقام‌های عراق و مردم این کشور قرار گرفته‌اند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در سال ۲۰۱۹، در پی انتقاد از نفوذ و دخالت ایران در امور داخلی عراق، تظاهرات گسترده‌ای در این کشور شکل گرفت و معترضان عکس‌های قاسم سلیمانی و علی خامنه‌ای را به آتش کشیدند. از آن پس، قدرت شبه‌نظامیان در عراق کاهش یافت، اگرچه پس از مرگ قاسم سلیمانی دچار اختلاف نیز شده بودند و کنترل آن‌ها از داخل ایران دشوارتر بود.
اما حالا، تغییر تاکتیک جمهوری اسلامی و اعتماد به گروه‌های کوچک‌تر ولی شاخص، منافعی را برای این کشور در پی دارد، چرا که کمتر در معرض نفوذ است و می‌توانند در به‌کارگیری جدیدترین تکنیک‌های مورد استفاده ایران برای حمله به دشمنان، مثل هواپیماهای بی‌سرنشین موثرتر باشند.
در همین زمینه، یکی از مقام‌های امنیتی عراق گفت: «نیروهای جدید مخفیانه کار می‌کنند، به‌طور مستقیم به سپاه پاسداران جمهوری اسلامی مرتبط هستند و از آن‌ها دستور می‌گیرند و عراق در این میان نقشی ندارد.»
این گزارش را برخی مقام‌های رده‌بالای امنیتی عراق، یک مسئول دولتی عراق، یک دیپلمات غربی، یک منبع نظامی غربی و گروه‌های فعال شبه‌نظامیان طرفدار ایران تایید کرده‌اند.
یکی از فرماندهان شبه‌نظامیان طرفدار ایران گفت: «به نظر می‌رسد ایران گروه‌های جدیدی از افراد را تشکیل داده که با دقت بسیار زیادی برای انجام حملات مخفیانه انتخاب شده‌اند ولی نمی‌دانیم چه کسانی‌اند.»
به گزارش مقام‌های امنیتی عراق، در سال ۲۰۲۰حداقل ۲۵۰ هواپیمای جنگنده به لبنان پرواز کرده‌اند، جایی که در آن مشاوران سپاه پاسداران ایران و حزب‌الله لبنان افراد را برای حملات هواپیماهای بی‌سرنشین، شلیک موشک، بمب‌گذاری و تبلیغات آموزش می‌دهند.
مقام‌های امنیتی عراق و منابع غربی می‌گویند گروه‌های جدید در حمله پایگاه هوایی عین‌الاسد فرودگاه بین‌المللی اربیل و عربستان سعودی نقش داشته‌اند.
ایران در میان مسلمانان شیعه در منطقه خاورمیانه قدرت ویژه‌ای دارد و تلاش می‌کند از طریق فشار بر کشور عراق که بیشترین جمعیت شیعیان را در خود جای داده است، نفوذش را در منطقه گسترش دهد.
رقابت ایران با ایالات متحده آمریکا برای نفوذ در عراق پس از سقوط صدام حسین وارد مرحله‌ای جدید شد، اما پس از اینکه جنگجویان دولت اسلامی در سال ۲۰۱۴ به عراق حمله و یک‌سوم خاک این کشور را تصرف کردند، ایران و آمریکا توافق کردند که از طریق کمک به دولت شیعه در مدت سه سال دولت اسلامی را شکست دهند.
پس از این توافق، ایران از گروه‌های بزرگ شبه‌نظامی مانند کتائب حزب‌الله، کتائب سیدالشهدا و عصائب اهل حق حمایت کرد که دولت اسلامی را شکست دهند اما در پشت پرده، هدف اصلی گسترش قدرت و نفوذ ایران در منطقه بود.
حالا به نظر می‌رسد آن‌ها دیگر کارایی لازم را برای جمهوری اسلامی ندارند، به خصوص اینکه پس از مرگ قاسم سلیمانی مقام‌های تهران به برخی شبه‌نظامیان مشکوک شده‌اند.
یکی از آن‌ها با اشاره به اینکه برخی از افراد نیروی قدس بر سر منافع شخصی و قدرت اختلاف‌هایی دارند، گفت: «آن‌ها (ایران) معتقد بودند یکی از همین گروه‌ها درباره قاسم سلیمانی جاسوسی کرده است.»
یکی دیگر از اعضای شبه‌نظامیان طرفدار ایران نیز گفت: «جلسات و روابط میان ما و ایران کاهش یافته است و آن‌ها دیگر از ما برای حضور در ایران دعوت نمی‌کنند.»
مقام‌های امنیتی عراق، یک مقام دولتی و سه فرمانده شبه‌نظامی همه به رویترز گفتند که نیروی قدس سپاه چند ماه پس از مرگ سلیمانی، گزینش افراد مورد‌اعتماد را از میان شبه‌نظامیان شروع کرد.
یکی از دلایل تغییر تاکتیک تهران برای گزینش افراد و گروه‌های مورد اعتماد و کوچک‌تر این است که در عین پیشبرد منافع خود، کانال‌های دیپلماتیکش را نیز با واشنگتن و ریاض بازگشایی کند. این در حالی است که حملات هواپیماهای بدون سرنشین جان ۲۵۰۰ سرباز آمریکایی مستقر را تهدید می‌کند. ژنرال کنت مک کنزی، رئیس فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا، در ماه آوریل گفت که ایران از سرمایه‌گذاری در هواپیماهای بدون سرنشین «دستاوردهای قابل‌توجهی» کسب کرده است.
