سه منبع آگاه به سیانان خبر دادهاند که دولت جو بایدن، تحقیقات وزارت خارجه آمریکا برای شناسایی منشا ویروس کرونا در آزمایشگاههای چین را که در اواخر دولت دونالد ترامپ آغاز شده بود، به دلیل نگرانی از نتایج آن، متوقف کرده است.
دولت بایدن در حالی در بهار امسال تحقیقات برای کشف منشا ویروس کرونا را متوقف میکند که بار دیگر خبرهایی مبنی بر منشا آزمایشگاهی این ویروس منتشر شده است و از دولت بایدن انتظار میرود که در برابر سوالات پیش آمده، نتایج این تحقیقات را اعلام کند تا نقش و مسئولیت دولت چین در همهگیری ویروس کرونا مشخص شود.
تحقیق درباره منشا کرونا، پاییز سال گذشته در وزارت خارجه آمریکا آغاز شد و دستاندرکاران این پژوهش که یافتههای آن همچنان پنهان مانده است، گفتند که این تحقیق، تلاشی صادقانه بوده است و اثبات میکند که برنامه تسلیحاتی بیولوژیکی چین در منشا ویروس کرونا نقش زیادی دارد اما نگرانی از پیامدهای مقصر معرفی کردن دولت چین و عواقب سیاسی آن باعث شد تا این موضوع در وزارت خارجه آمریکا، بروز اختلافات داخلی را سبب شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا گفت: «تصمیمگیری برای خاتمه تحقیق پس از آن گرفته شد که پیشنویس مطالعه انجام شده در ماه فوریه و مارس، در اختیار دولت قرار گرفت.» به گفته وی، در ارزیابیها، حقانیت یافتهها و منابع مورد تردید قرار گرفت؛ اما پژوهشگران این تحقیق و افراد درگیر با آن که کار خود را از دوران ترامپ آغاز کرده بودند، با رد انتقادات به کیفیت کار، گفتند: «هدف ما بررسی علمی تئوری نشت آزمایشگاهی ویروس با استفاده از منابع اطلاعاتی ایالاتمتحده بوده است و یافتههای مطالعه انجام شده، چگونگی ظهور ویروس را روشنتر میکند.»
اگرچه مقامات دولت بایدن این تحقیق را متوقف کردند اما سخنگوی وزارت خارجه میگوید که با وجود توقف این تحقیق، آنها همچنان با کمک منابع اطلاعاتی به بررسی درباره نقش پکن در شیوع کرونا، ادامه میدهند. به خصوص این که این کشور، دسترسی محققان به اطلاعات مربوط به منشا کرونا را محدود کرده است و به همین دلیل، منابع اطلاعاتی آمریکا همچنان در حال بررسی منشا ویروس کرونا هستند که آیا به طور طبیعی از تماس انسان با حیوانات آلوده به وجود آمده است یا این كه میتواند نتیجه یك حادثه آزمایشگاهی باشد.
یک گزارش اطلاعاتی ایالاتمتحده که سیانان و والاستریت ژورنال به تازگی آن را منتشر کردند، نشان داد که در موسسه ویروسشناسی ووهان چین در نوامبر ۲۰۱۹، چندین محقق با علائمی شبیه به کرونا، بیمار و در بیمارستان بستری شدند. خبرهایی از این دست، تردیدها درباره منشا ویروس را افزایش میدهد؛ اگرچه هنوز نمیتوان به طور قطع چیزی را اثبات کرد.
تحقیقات درباره منشا ویروس کرونا در وزارت امور خارجه آمریکا در اواخر سال ۲۰۲۰ آغاز شد؛ پس از آن که پمپئو و دونالد ترامپ گفتند كه این ویروس میتواند از موسسه ویروسشناسی ووهان چین منشا گرفته باشد. پمپئو در بهار سال ۲۰۲۰ گفته بود که شواهد زیادی این ادعا را اثبات میکند.
پس از اعلام موضع رئیسجمهور و وزیر امور خارجه وقت، بسیاری از منتقدان، آنها را به رفتارهای سیاسی متهم کردند و گفتند که دولت ترامپ با مقصر نشان دادن چین میخواهد از مسئولیت خود در کنترل همهگیری کرونا شانه خالی کند. در این میان اما دستاندرکاران پژوهش منشا ویروس کرونا تاکید کردند که بدون انگیزه سیاسی و با هدف روشن شدن واقعیت و به عنوان یک نیاز، به دنبال یافتن پاسخ برای این پرسش بودهاند.
سه منبع خبری در همین زمینه به سیانان گفتند: «افراد مسئول در این تحقیق برای بررسی نظریه نشت آزمایشگاهی و ارتباط احتمالی میان ویروس کرونا و برنامه سلاحهای بیولوژیکی چین، به اطلاعات طبقهبندیشده دسترسی داشتند.»
دولت چین یکی از طرفهای اصلی توافقنامههای مهم بینالمللی تنظیم سلاحهای بیولوژیکی است که تولید، تولید، انتقال یا ذخیرهسازی سلاحهای باکتریولوژی و سمی را ممنوع میکند؛ اما دولت آمریكا گفته است که چین حتی پس از پیوستن به كنوانسیون سلاحهای بیولوژیك و سموم در سال ۱۹۸۴، برنامه سلاحهای بیولوژیك تهاجمی خود را ادامه داده؛ هرچند دولت چین این موضوع را رد کرده است.
دو منبع خبری گفتند که یکی از دلایل مخالفان ادامه تحقیق این است که افراد درگیر در آن به طور پنهانی و دور از چشم منتقدان کار میکردند. یکی از مقامات سابق وزارت امور خارجه که با این تحقیق آشنا بود، گفت: «آنها کار را مخفیانه انجام دادند و در هفتههای آخر دولت ترامپ، وقتی نتایج اولیه تحقیقات انجام شده در اختیار برخی دانشمندان خارجی قرار گرفت، آنها در یک بررسی سهساعته به مواردی از اشتباه برخوردند و پرونده آماری تحقیق از هم پاشید.»
پس ازاین اتفاق، كریس فورد، دستیار وقت وزیر امور خارجه در نامهای، یافتههای این تحقیق را بسیار ناقص خواند و از مقامات خواست درباره آن احتیاط کنند؛ اما دستاندرکاران این پروژه هرگونه کار مخفیانه و یکطرفه را رد کردند و گفتند که در تمام مدت تحقیق با منابع اطلاعاتی در ارتباط بودهاند و چیزی به نام یکسویهنگری وجود نداشته است و در فرایند کار تحقیقاتی آنها، افراد مخالف و موافق حضور داشتند.
در هفتههای آخر کار دولت ترامپ، پمپئو در بیانیهای اعلام کرد ایالاتمتحده به اطلاعاتی درباره ارتباط میان آزمایشگاه ووهان و کووید-۱۹ دستیافته است. گفته میشود استناد این بیانیه به گروه تحقیقات در وزارت امور خارجه و منابع اطلاعاتی آمریکا است اما یک منبع آگاه به سیانان گفت: «دولت بایدن پس از روی کار آمدن با کوهی از منابع مطالعاتی روبهرو شد که به گمان او، تلاشی عمدی برای وزن بخشیدن به تئوری نشت آزمایشگاهی ویروس کرونا بود و به نظر میرسد آنها منابع اطلاعاتی را که نشان میدهد ویروس به طور طبیعی از حیوانات گسترش یافته است، نادیده گرفتهاند.»