رسانههای داخلی افغانستان از احتمال برگزاری نشستی برای روند صلح افغانستان در کشور پاکستان خبر دادهاند. گفته میشود منابعی در ارگ ریاستجمهوری و شورای عالی مصالحه، تایید کردهاند که احتمال دارد به زودی در پاکستان نشستی برای صلح افغانستان برگزار شود.
توقع دولتمردان افغانستان این است که نشست پاکستان در سطح رهبری دولت افغانستان و گروه طالبان باشد تا برای بار اول رودر رو و بیپرده گفتوگو میان این دو جریان متخاصم شکل بگیرد. با این حال به گزارش رسانههای افغانستان، گروه طالبان هنوز در این رابطه هیچ واکنشی نشان نداده است و به نظر نمیرسد علاقه داشته باشد تا این نشست در پاکستان برگزار شود؛ زیرا اگر این نشست در سطح رهبری برگزار شود، وابستگی طالبان به پاکستان کاملا واضح خواهد شد.
هرچند به گفته منابع دولتی افغانستان، این نشست فعلا نهایی نشده است ولی موضوع قابل اعتماد بودن پاکستان برای برگزاری این نشست، مسئلهای است که هنوز کسی به آن پاسخ نداده است.
واقعیت این است که در رابطه با جنگ افغانستان، تعدادی از کشورهای منطقه جزو طرفهای درگیر محسوب میشوند. کشورهایی چون پاکستان، ایران، روسیه و چین، به دلیل این که در جنگ افغانستان به صورت مستقیم دخالت دارند، به عنوان یکی از طرفهای جنگ شناخته میشوند؛ به خصوص کشور پاکستان که حتی دوست دارد بر سیاست داخلی افغانستان هم نفوذ داشته باشد. بنابراین کشورهای منطقه نمیتوانند مدعی میزبانی از نشست صلحی باشند که خود یک طرف آن هستند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در میان کشورهای منطقه و همسایه، ترکمنستان بهترین مکان برای برگزاری نشستهای صلح افغانستان به شمار میرود. در دوره سلطه طالبان بر بخش عمده افغانستان هم یکی دو نشست در این کشور برگزار شد. ترکمنستان به دلیل منفعت اقتصادی در افغانستان مایل است تا در این کشور ثبات و امنیت تامین شود؛ به همین دلیل کوششهای این کشور مبتنی بر تامین صلح است نه حفظ منافع کشور خود به هر قیمتی. اما سوال اساسی اینجا است که در حالی که در همین لحظه، مذاکرات دوحه جریان دارد، به کشور دیگری برای میزبانی نشست صلح، چه نیاز است؟
واقعیت این است که در طول نزدیک به یک سالی که مذاکرات صلح در دوحه جریان داشته، هیچ پیشرفتی در مذاکرات مشاهده نشده است. مقامهای دولتی قطر هم نتوانستهاند از امتیاز میزبانی بهره ببرند و در راستای نزدیک کردن دو طرف درگیر به هم، کاری صورت بدهند. به همین دلیل، از دید سیاستمداران افغان و برخی از کشورهای حاضر در روند صلح، مذاکرات صلح در دوحه به بنبست خورده است و به تکانهای برای تغییر وضعیت نیاز است.
ترکیه هم به این دلیل که تجربه کار با افغانها را نداشت، نتوانست برای برگزاری نشست صلح، مدیریتی درست و شفاف داشته باشد. این کشور حتی سرفصلهای مشخصی برای مذاکرات صلح تهیه نکرده بود.
از دید نویسنده و تعدادی از سیاستمداران افغان، بهترین مکان برای برگزاری نشست صلح، کشورهای اروپای غربی هستند. آلمان یکی از بهترین کشورها برای برگزاری صلح است. تجربه دو نشست بن در ۲۰ سال گذشته نشان داد که آلمانها به شناخت خوبی از افغانها دست یافتهاند و بهتر از هر کشور دیگری میتوانند نشستهای پر چالشی چون نشست صلح را مدیریت کنند.
نروژ هم کشور قابل اعتمادی برای نشست صلح افغانستان به حساب میآید. این کشور از قبل هم آمادگی خود برای برگزاری نشست صلح در مورد افغانستان را اعلام کرده بود.
به هر حال به هیچ وجه نمیتوان در رابطه با نشست صلح، به کشورهای همسایه اعتماد کرد. بخشی از تداوم جنگ در افغانستان به معنای واقعی کلمه، حاصل تاکید بر منافع برخی از کشورهای همسایه در افغانستان است. حالا که برگزاری نشست صلح در ترکیه تقریبا منتفی شده و احتمال برگزار نشدن آن افزایش یافته است، خوب است که یک کشور اروپایی برای میزبانی گفتوگوهای صلح افغانستان در نظر گرفته شود.