استان تهران در فروردین‌ماه سال امسال، بی‌سابقه‌ترین و کم‌بارش‌ترین ماه را در طول ۵۳ سال اخیر پشت سر گذاشت و از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ورودی سدها با کاهش ۳۰ درصدی مواجه بودند. میزان کاهش ذخایر آبی مخازن سدهای استان تهران ۲۶۷ میلیون مترمکعب برآورد شده که معادل ظرفیت کامل سدهای امیرکبیر و لتیان است. این خبر را محمد شهریاری، مدیر دفتر بهره‌برداری از تأسیسات آبی آب منطقه‌ای تهران اعلام کرده است. 

بر اساس اعلام وزارت نیرو مصرف آب شرب در کشور حدود هفت میلیارد مترمکعب است که بالغ بر یک میلیارد آن به تهران اختصاص دارد، یعنی چیزی حدود یک‌ششم مصرف آب کل کشور. با این همه استان تهران، پس از استان سیستان و بلوچستان در ردیف دوم از نظر کمبود ذخایر آبی قرار دارد به‌طوری‌که پیش‌بینی شده این استان کمتر از پنج سال آینده برای تأمین آب شرب با چالش مواجه شود. 

اگرچه همین حالا نیز در فصل‌های تابستان هم‌زمان با کاهش ذخایر آبی سدها کیفیت آب شرب تغییر می‌کند اما استانی که پایتخت کشور در آن قرار دارد در مواجهه با بحران بزرگ آب قرار گرفته، بحرانی که افزایش روز به روز جمعیت، تمرکزگرایی و عدم مدیریت صحیح منابع آبی بر آن دامن نیز زده و به گفته معاون برنامه‌ریزی و توسعه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران برای تأمین آب ساکنان تهران از منابع آب تمام استان‌های دیگر استفاده شده است.

کمبود برق به موازات کمبود آب

به گزارش خبرآنلاین و به گفته محمد شهریاری، مدیر دفتر بهره‌برداری از تأسیسات آبی آب منطقه‌ای تهران «آمار بارندگی از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ۲۸۴ میلی‌متر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال آبی گذشته، کاهش ۳۸ درصدی داشته و این به معنی آن است که پایتخت و شهرهای هم‌جوار آن تابستان سختی را در پیش خواهند داشت چراکه به موازات کمبود آب، تولید برق هم دچار مشکل می‌شود. 

بر اساس اعلام محمد شهریاری امسال انرژی برق آبی بر اساس حجم ۸۱۹ میلیون مترمکعب تولید می‌شود درحالی‌که سال گذشته تولید انرژی برق آبی بر مبنای حجم ذخیره آب ۱۰۸۶ میلیون مترمکعبی بود. او با بیان اینکه کاهش ذخایر آبی سدهای استان، کاهش میزان آب مورد نیاز و کمبود برق را به دنبال دارد گفت: «شرایط حاکم در فصل آبگیری سدهای استان، اثر مستقیم روی حجم آب مورد نیاز در بخش‌های شرب، کشاورزی و صنعت دارد و بر میزان تولید برق هم اثر می‌گذارد و متناسب با میزان کاهش منابع آب در سدها، کاهش تأمین آب و همچنین کاهش تولید برق را شاهد خواهیم بود.» 

بحران آب در ایران، مسئله‌ای است که اغلب شهرهای کشور با آن درگیر هستند اما آنچه وضعیت تهران را در مرحله هشدار بیشتر قرار می‌دهد این است که به دلیل تمرکزگرایی و عدم توزیع برابر امکانات و فرصت‌ها جمعیت این استان به طور پیوسته در حال افزایش است. از سوی دیگر کاهش بارندگی‌ها و ذخایر آبی سدها باعث روی آوردن به منابع آب زیرزمینی شده که نتیجه آن فرونشست‌های خطرناک زمین در نقاط مختلف تهران به دلیل خالی شدن سفره‌های زیرزمینی است. سفره‌هایی که به قول محمد درویش، فعال محیط‌زیست دو هزار سال زمان می‌خواهد تا دوباره احیا شود. کارشناسان راه برون‌رفت از شرایط فعلی را در تمرکززدایی و توزیع عادلانه ثروت و امکانات در ایران می‌دانند و راه‌کار دیگر نیز می‌تواند جداسازی آب آشامیدنی و آب بهداشتی در سطح استان باشد که البته به نظر می‌رسد دولت ایران برنامه مشخصی برای اجرای راه‌کارهایی که کارشناسان پیشنهاد کرده‌اند ندارد.