با گسترش جهان ارتباطات در بستر اینترنت و تسهیل دسترسی‌ها برای شهروندان دنیای مجازی، حکومت جمهوری اسلامی با هراس‌افکنی به بهانه «نفوذ» دشمن در میان مردم ما، این دایره امکانی را برای شهروندان خود تنگ‌تر کرده است ولی فعالیت‌های نفوذی خود را روزبه‌روز با برنامه‌ریزی منسجم‌تری دنبال می‌کند. حاکمیتی که از شکل‌گیری افکار عمومی به‌وسیله رسانه‌های بین‌المللی بیم دارد، خود از رهگذر استفاده‌های نامشروع از اینترنت، از هیچ اقدامی برای تاثیرگذاری بر افکارعمومی شهروندان کشورهای دیگر فروگذار نیست و ابزارهای ارتباطی اینترنت‌بنیان را برای تهدید، تفتیش یا جاسوسی از شهروندان خود در بیرون از مرزهای ایران به کار می‌بندد.
در پی گسترش و تسهیل دسترسی به اینترنت، رسانه‌ها در شکل‌گیری افکار عمومی نقشی اساسی یافته‌اند و مشارکت شهروندان در انتشار و بازتاب اخبار، وسعت آگاهی مردم از امور سیاسی و اجتماعی را بسط و توسعه داده است؛ ولی همزمان، شکل‌گیری اخبار نادرست و جعلی و انتشار بدافزارها و حمله به فعالان مدنی و مخالفان حکومت نیز از عوامل جریان‌سازی است که می‌تواند فرصت استفاده از اینترنت را به تهدید علیه شهروندان تبدیل کند. در این میان، ناظران و متخصصان امنیت سایبری فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران در فضای رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی غیرفارسی‌زبان در لایه‌های پنهان‌تر را هم مورد توجه قرار داده‌اند. برای مثال در آخرین گزارش منتشر‌شده فیس‌بوک در ۲۰ مه ۲۰۲۱، ایران را در کنار روسیه از جمله کشورهایی می‌بینیم که با هدف تاثیرگذاری بر روند سیاسی آمریکا، در حال فعالیت علیه شهروندان آمریکایی‌اند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته کارشناسان فیس‌بوک، از ۲۳ تیمی که با رفتارهای هماهنگ‌شده غیرمعتبر یا همان (CIB)، به‌صورت سازمان‌یافته اطلاعات نادرست منتشر می‌کردند، ارتباط دو تیم با دولت و صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران آشکارا برملا شده است. البته این اولین بار نیست که فیس‌بوک از فعالیت‌های خرابکارانه جمهوری اسلامی پرده برمی‌دارد. در خرداد ۱۳۹۸ نیز فیس‌بوک و توییتر هزاران حساب جعلی وابسته به حکومت ایران را که به زبان‌های عربی و انگلیسی ضد عربستان، اسرائیل و آمریکا تبلیغات سیاسی انجام می‌دادند، حذف کردند.
دامنه فعالیت‌های برون‌مرزی جمهوری اسلامی برای تاثیرگذاری بر افکار عمومی، به حساب‌های جعلی در رسانه‌های اجتماعی و انتشار اخبار نادرست منحصر نبوده است، بلکه برای مثال، در انتخابات ۲۰۲۰ ایالات متحده آمریکا، رخنه‌گران و ارتش سایبری نظام سعی کردند تا کنترل مقدار زیادی از اطلاعات شخصی افراد مهم تیم کارزار انتخاباتی دونالد ترامپ را به دست آورد. به گزارش شرکت نرم‌افزاری مایکروسافت، این گروه که مرکز عملیاتی‌‌اش ایران بود، در عرض یک ماه، حدود ۲۷۰۰ حساب ایمیل را شناسایی و به ۲۴۱ مورد از آنها حمله کردند.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه، هم نه تنها دلیلی برای رد این مدعای مایکروسافت ارائه نکرد بلکه با ارجاع به دست داشتن دولت آمریکا در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، ایالات متحده را در جایگاهی ندانست که در این‌باره اظهارنظر کند!
فعالیت‌های خرابکارانه منتسب به حکومت ایران برای تاثیرگذاری در انتخابات، تنها به ایالات متحده آمریکا معطوف نبوده است و اشخاص وابسته به حکومت ایران از طریق راه‌اندازی وب‌سایت‌های جعلی با دامنه‌های اینترنتی محلی اسکاتلند، با هدف قرار دادن گروه‌های جدایی‌طلب افراطی اسکاتلند، برای تاثیرگذاری در انتخابات و فریب کاربران اسکاتلندی کوشیده و اشخاصی با عنوان «افراد محلی دلسوز استقلال اسکاتلند» کاربران رسانه‌های اجتماعی را به انتشار محتواهای مرتبط با استقلال اسکاتلند از بریتانیا تشویق کرده بودند.
همچنین از دیگر اقدام‌های خرابکارانه می‌توان به اسناد منتشر‌شده شرکت امنیتی «فلش‌پوینت» (Flashpoint) اشاره کرد. در این اسناد، از یک کارزار باج‌افزاری سپاه پاسداران پرده‌برداری شده است که بیش از ۱۰ سازمان را در ماه‌های ژوییه و سپتامبر ۲۰۲۰ هدف قرار داده بودند. در بهمن ۱۳۹۹ نیز شبکه خبری ان‌اواس هلند، از شناسایی سرور یک مرکز داده در نزدیکی شهر هارلم هلند خبر داد که ایران آن را راه‌اندازی کرده بود و برای جاسوسی از مخالفان حکومت استفاده می‌شد.
در بهمن ۱۳۹۹ شرکت امنیتی «چک‌پوینت» هم از کشف دو پروژه عملیاتی حکومت ایران برای جاسوسی از مخالفان حکومت در داخل ایران و ۱۲ کشور دیگر خبر داد که در آن، از روش‌های جدید برای نصب جاسوس‌افزار‌ها یا بدافزارهای جاسوسی در رایانه‌های شخصی و تلفن‌های همراه افراد استفاده شده بود. در این پژوهش، ۱۲۰۰ مورد از قربانیان این حملات مجازی ساکن هفت کشور بودند و بیش از ۶۰۰ مورد حمله آلوده‌کننده موفق شناسایی شد.
فارغ از این فعالیت‌های نفوذی که بر اساس استانداردهای امنیت سایبری و اخلاق حرفه‌ای می‌توان آنها را کاملا نامشروع قلمداد کرد، جالب آن است که اقدام‌های نفوذی به حوزه خصوصی شهروندان داخل ایران نیز از محدوده کاری حاکمیت بیرون نیست. رخنه‌گران سپاه پاسداران در اسفندماه ۱۳۹۸، با بهره‌گیری از امکانات شرکت مخابرات و نیز اپراتور ایرانسل، برای شنود پیامک‌های فعالان مدنی، روزنامه‌نگاران و مخالفان حکومت در ایران، به حساب‌های کاربری گوگل این افراد رخنه کردند؛ این بدان معنا است که حتی با فعال بودن تایید هویت دومرحله‌ای گوگل، دسترسی غیرمجاز رخنه‌گران حکومتی به زیرساخت‌های ارتباطی، به آنان امکان داده است تا به اطلاعات شخصی افراد دست یابند.
علاوه بر فعالیت‌های خرابکارانه در راستای دسترسی به حساب‌های کاربری شهروندان و جاسوسی از آنها، حکومت با ادعای مقابله با نفوذ دشمن و فریب جوانان، گردان‌های سایبری تشکیل داده است تا امکان جهت‌دهی افکار عمومی، خاموش کردن صدای مخالفان و رصد فعالان شبکه‌های اجتماعی را داشته باشد.
رویکرد حکومت به اینترنت را از خلال صحبت‌های رهبر جمهوری اسلامی می‌توان دریافت: «فضای مجازی یک چیزی نیست که آدم بتواند مثل یک آب روانی هر جور که می‌خواهد از آن استفاده بکند؛ دیگران دارند این آب را به یک سمتی که خودشان می‌خواهند هدایت می‌کنند؛ آنها دارند این فضا را مدیریت می‌کنند. خب وقتی که ما می‌دانیم کسانی از بیرون دارند فضای مجازی را- که ما هم دست‌اندرکار آن هستیم و مبتلابه ما است- هدایت و مدیریت می‌کنند، ما نمی‌توانیم در مقابل آن بی‌کار بنشینیم.»
در مقام پرسشگر باید از دولتمردان ایرانی پرسید در شرایطی که ۳۰ تا ۴۰ درصد دانش‌آموزان سیستان و بلوچستان به اینترنت دسترسی ندارند و از تحصیل بازمانده‌اند و دانش‌آموزان روستایی در لارستان برای دسترسی به اینترنت و شرکت در کلاس درس، نیمه‌شب به دل کوه می‌زنند، آیا روا است که بودجه‌های دولتی و مالیات‌های مردم ایران صرف انتشار اطلاعات غلط در شبکه‌های اجتماعی و تغییر نتیجه انتخابات اسکاتلند شود؟
