دانشمندان می گویند احتمال دارد یک داروی روان‌پزشکی موجود در نظام درمان عمومی بریتانیا کلید جلوگیری از سرطان روده باشد.

پژوهشگران معتقدند که داروی لیتیوم می‌تواند به سلامت سلول‌های بنیادی در جهاز هاضمه کمک کرده و آن‌ها را در مقابل اثرات سوء جهش‌های سلولی، که عامل سرطان‌اند، مقاوم کند.  

این کشف به آغاز یک آزمایش بالینی جدید برای داروی لیتیوم منجر شده که دارویی معمول در درمان چند گونه ناراحتی‌های روانی است. احتمال می‌رود که لیتیوم از رشد سرطان روده جلوگیری کند.

این پژوهش که بودجه‌اش از طرف انجمن سرطان هلند (کِی دبلیو اف) تامین می‌شود روی اشخاصی مطالعه می‌کند که ژن «پولیپوز آدنوماتوز فامیلی» (اف اِی پی) را دارند. 

اف ای پی یک عارضه نسبتا غیرمعمول ژنتیکی است که از هر ۷ تا ۲۲ نفر، یک نفر مبتلا به آن است. این عارضه تقریبا همواره به بروز سرطان روده منجر می‌شود مگر آن که تمام روده بزرگ جراحی و خارج شود.

تصور می‌شود بیشتر موارد سرطان روده ناشی از جهش‌های ژنتیکی موسوم به «ای پی سی» است.

ثابت شده که سلول‌های بنیادی روده‌ها که به جهش‌های «ای پی سی» دچارند، بر همتایان سالمشان برتری داشته و آن‌ها را از میان می‌برند.

به گفته پژوهشگران، این روند به رشد نامحدود سلول جهش یافته و ایجاد توده‌های سرطانی منجر می‌شود. بیماران مبتلا به «اف ای پی» دارای جهش‌های ژنتیکی «ای پی سی» بوده و در روده‌هایشان صدها پولیپ و توده غیرسرطانی تولید می‌کنند. 

پروفسور لوئیس ورمویلن، مولف ارشد مقاله‌ای که در نشریه «نِیچِر» منتشر شده می‌گوید: «ما نخستین مرحله رشد توده‌های سرطانی را در روده‌ها تشخیص داده‌ایم.  

ما کشف کرده‌ایم که پس از بروز جهش در ژن مهم تنظیم کننده سلول‌های بنیادی روده‌ها، این سلول‌ها به سلول‌های متقلبی تبدیل می‌شوند که فعالانه سلول‌های نرمال محیط را سرکوب می‌کنند. این درک کاملا جدید است زیرا پیشتر همواره تصور می‌شد، سلول‌های جهش‌یافته که می‌توانند به سرطان تبدیل شوند، سریع‌تر زیاد می‌شوند یا در مقابل مرگ سلولی مقاوم هستند. 

اما تحقیقات ما نشان می‌دهد که سلول‌هایی که در راه بدخیم شدن هستند می‌توانند فعالانه سلول‌های بنیادی جنب خود را سرکوب کرده و بر آن‌ها برتری یابند. این فرضیه‌ای است که به آن رقابت برتر می‌گوییم.»

دکتر هلن ریپِن، مدیر سازمان بین‌المللی پژوهش بیماری سرطان می‌گوید: «نتیجه کشفیات پرفسور ورمویلن و تیمش یک نقطه عطف بزرگ در درک ما از بروز سرطان روده است. ما از دیدن نتایج این آزمایش بالینی و پیامد آتی آن بر افرادی که بیماری سرطان در آن‌ها ارثی است  بسیار هیجان زده شده‌ایم.»

سرطان روده چهارمین  نوع سرطان معمول در بریتانیاست. سالیانه بیش از ۴۸ هزار نفر در این کشور به سرطان روده مبتلا می‌شوند.

با توجه به برآورد نظام درمان عمومی بریتانیا، از هر ۲۰ نفر، یک نفر در طول زندگیش به سرطان روده مبتلا می‌شود.

علائم سرطان روده شامل تغییر عادت دفع، درد شکم و خون در مدفوع است.