دو ناو نیروی دریایی جمهوری اسلامی که در ابتدا گمان می‌شد راهی ونزوئلا باشند حالا به سمت شمال و در امتداد ساحل غربی آفریقا به سمت شمال در حرکتند.

نشریه پولیتیکو روز پنجشنبه (۱۷ ژوئن) به نقل از مقام‌های نظامی آمریکا گفت که این ناوها از زمان حرکت از ایران چند بار تغییر مسیر داده‌اند و دوباره نیز ممکن است چنین کنند. گمان می‌‌شود که این ناوها قرار است تسلیحاتی را به ونزوئلا منتقل کنند.

بنا بر این گزارش، با تغییر مسیر این هفته، ناوها اکنون یا به سوی دریای مدیترانه و مقصد سوریه در حرکتند، یا به سمت شمال و به مقصد روسیه می‌روند.

این خبر را یک مقام دفاعی ایالات متحده که نخواست نامش فاش شود اعلام کرد.

به اعتقاد مقام‌های آمریکا، این تغییر مسیر نشانگر موفقیت کارزاری دیپلماتیک از سوی آمریکا با این هدف بود که دولت‌های نیمکره غربی به ناوها اجازه عبور ندهند.

پس از آنکه دولت جو بایدن به صورت علنی و خصوصی از دولت‌های ونزوئلا، کوبا و دیگر کشورهای منطقه خواست که به این ناوها اجازه پهلوگیری ندهند، ناوچه سهند و ناو تدارکاتی مکران تغییر مسیر دادند.

سخنگویان کاخ سفید، وزارت خارجه و وزارت دفاع آمریکا به درخواست توضیح بیشتر از سوی پولیتیکو هنوز پاسخی نداده‌اند.

اما بنا بر این گزارش، اگر ناوها از عرض اقیانوس اطلس هم عبور نکنند، سفرشان نشان‌دهنده توانایی دریایی ایران است که از مدت‌ها پیش در صدد نفوذ در آمریکای لاتین بوده‌ است.

هفته گذشته ناوهای ایرانی برای نخستین بار دماغه امید نیک در جنوب آفریقا را دور زدند. اما هنوز هیچ ناو ایرانی نتوانسته از عرض اقیانوس اطلس بگذرد یا دور کل ساحل آفریقا بگردد.

مقام‌های آمریکا در میانه ماه مه شروع به رصد دقیق حرکت این کشتی‌ها کردند. به باور مقام‌های آمریکایی، این ناوها حاوی قایق‌های تهاجمی تندرو و احتمالا سلاح‌های دیگری هستند که ونزوئلا با بستن قراردادی در سال گذشته (۱۴۰۰) از ایران خریده است.

تصاویر ماهواره‌ای هفت فروند از چنین قایق‌هایی را روی عرشه ناو مکران نشان می‌دهند.

مقام‌های پیشین آمریکا از دولت بایدن خواستند که اگر ناوها بخواهند تسلیحات منتقل کنند، آن‌ها را ضبط کند.

جان بولتون، مشاورپیشین امنیت ملی دولت ترامپ، گفت: «این‌ها کشتی‌های دزدهای دریایی‌اند. این حق مشروع دولت آمریکا است که علیه تهران و کاراکاس از خود دفاع کند.»

اما معاهده سازمان ملل درباره قانون دریا به همه ناوها و دیگر کشورهای دولتی مصونیت اعطا می‌کند. به گفته کرنل اورفیلد، تحلیلگر مرکز تحقیقات دریایی آمریکا، حتی اگر کشتی‌های ایرانی حامل سلاح باشند، ضبط کردن آن‌ها در آب‌های بین‌المللی غیرقانونی خواهد بود. او گفت: «تا وقتی ناوهای ایرانی تهدید به استفاده از زور نکنند، مصونیت دولت در هر جایی شامل حالشان می‌شود.»

به گزارش پولیتیکو، این اولین بار نیست که ایران کوشیده به ونزوئلا سلاح بفرستد. تابستان سال گذشته (۱۳۹۹)، مقام‌های دولت ترامپ گفتند که ونزوئلا در حال بررسی خرید موشک از ایران است، از جمله موشک‌های دوربردی که تا خاک آمریکا هم می‌رسند.