در نخستین دقایق بامداد سهشنبه ۲۹ تیر ۱۴۰۰ برابر با ۲۰ ژوییه ۲۰۲۱، جنگندههای ضربتی نیروی هوایی اسرائیل در آسمان شمال سوریه ظاهر شدند و چندین هدف مهم مرتبط با شبهنظامیان وابسته به سپاه قدس و همچنین انبارهای مهمات ارتش سوریه در فرودگاه حلب و نیز حومه آن در کنار یک مرکز توسعه و مونتاژ راکت و موشکهای بالیستیک ارتش سوریه در منطقه السفیره را بمباران کردند. سپس، از طریق پرواز در ارتفاع پست بر فراز مناطق مرتفع مرزی ترکیه و سوریه خود را به شرق دریای مدیترانه رساندند و با یک بار سوختگیری هوایی در منطقهای واقع در شرق قبرس، به حریم هوایی اسرائیل وارد شدند و در پایگاه مادر یعنی هاتزریم (Hatzerim)، به زمین نشستند.
حملات هوایی گسترده نیروی هوایی اسرائیل به محل استقرار تجهیزات و تسلیحات سپاه قدس و نیروهای نیابتیاش در جنوب و مرکز سوریه در سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۸ و همچنین حملات مکرر به مرکز ساخت و مونتاژ موشکهای بالیستیک در منطقه مصیاف سوریه سبب شده است تا بخشی از کار ساخت و مونتاژ موشکهای بالیستیک و راکتهای توپخانهای مورداستفاده ارتش سوریه که کارشناسان وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران با نظارت متخصصان معاونت جهاد و خودکفایی فرماندهی موشکی نیروی هوافضای سپاه در مصیاف آن را به عهده دارند، به منطقه السفیره منتقل شود. امری که بار دیگر به حمله نیروی هوایی اسرائیل به این مرکز تحقیقات و توسعه تسلیحات ارتش سوریه منجر شد.
حملات هوایی به حلب و منطقه السفیره در شمال سوریه پیچیدهتر، طولانیتر و خطرناکتر از حمله به مرکز و جنوب سوریه است؛ در نتیجه دفعات آن کاهش یافته و تمهیدات امنیتی برای اجرای آن را دوچندان شده است. در این راستا، از دو اسکادران ۶۹ «چکشها» (Hammers) و ۱۰۷ «شوالیههای دم نارنجی» (Knights of the Orange Tail) که به ترتیب به ۲۵ فروند جنگنده ضربتی اف-۱۵آیرآم (F-15I Ra’am) و ۲۵ فروند اف-۱۶آیسوفا (F-16I Sufa) مجهزند، برای حمله هوایی در این منطقه از سوریه استفاده میشود. در حالی که اف-۱۶ آیها وظیفه دارند با پدافند هوایی ارتش سوریه مقابله و آن را سرکوب کنند، اف-۱۵ آیها اهدافشان را بمباران میکنند.
نقاط هدف گرفته شده در بمباران بامداد امروز چه بودند؟
با توجه به پیچیدگی عملیات هوایی در شمال سوریه، در صورت انجام ماموریت سرکوب سامانههای پدافندی نیروی دفاع هوایی ارتش سوریه، نیروی هوایی اسرائیل ترجیح میدهد تا در جریان حملات هوایی به شمال سوریه، به جای انهدام یک یا دو هدف اصلی، چندین هدف فرعی را نیز منهدم کند. در نتیجه جنگندههای ضربتی نیروی هوایی اسرائیل شب گذشته چهار هدف را بمباران کردند که مهمترین آن کارخانههای تولید راکت و موشکهای بالیستیک سوریه در تاسیسات مرکز مطالعات علمی و تحقیقاتی وزارت دفاع سوریه بود. بر اساس ادعای منابع محلی و فیلمهای منتشر شده در فضای مجازی، در کنار آن یک انبار تسلیحات در شمال فرودگاه غیرنظامی حلب، یک زاغه مهمات در منطقه العیس و محل استقرار نیروهای نیابتی سپاه قدس در پایگاه هوایی کویریس هم هدف گرفته شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این نخستین بار نیست که نیروی هوایی اسرائیل شمال فرودگاه حلب را هدف قرار میدهد. این منطقه که بخشی از پادگان تیپ ۸۰ ارتش سوریه و منطقه صنعتی شیخ نجار به شمار میرود، محل ذخیرهسازی تسلیحات و مهمات سپاه قدس است. به دنبال حملات متعدد نیروی هوایی اسرائیل به زاغههای مهمات سپاه قدس و نیروهای وابسته به آن در جنوب و مرکز سوریه در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷، سولههای منطقه صنعتی شیخ نجار در شمال سوریه به محل اصلی ذخیره تسلیحات آنها تبدیل شدند. نخستین حمله هوایی اسرائیل به این منطقه در ۹ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۲۹ آوریل ۲۰۱۸) رخ داد. در جریان این حمله هوایی، جنگندههای ضربتی اسرائیلی از بمبچههای هدایت ماهوارهای جیبییو-۳۹ (GBU-39) استفاده کردند. نیروی هوایی اسرائیل در ساعات پایانی ۲۴ تیر ۱۳۹۷ (۱۵ ژوییه ۲۰۱۸) و ۷ فروردین ۱۳۹۸ (۲۷ مارس ۲۰۱۹) هم به این منطقه حملاتی مشابه انجام داد.
به دنبال بمباران بامداد امروز، درچند انبار تسلیحات منطقه صنعتی شیخ نجار در شمال فرودگاه حلب، آتشسوزی شدیدی رخ داده که بر اساس فیلمهایی که مردم محلی از انفجار تسلیحات و مهمات ذخیره شده در آن محل تهیه کردهاند، صحنهای شبیه آتشبازی ایجاد کرده است. بر اساس اعلام منابع محلی، آتشسوزی و انفجارهای ثانویه مهمات در حال سوختن به شبکه برق منطقه هم آسیبزده و برق شهر حلب را قطع کرده است!
تاسیسات مونتاژ و ساخت موشک بالیستیک در السفیره
به جرات میتوان گفت که پس از تاسیسات ساخت و مونتاژ موشک بالیستیک در مصیاف، تاسیسات مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی وزارت دفاع سوریه در السفیره بیشترین نگرانی را برای فرماندهان نیروی دفاعی اسرائیل ایجاد میکند. این مرکز محل مونتاژ و ساخت تسلیحاتی چون راکتهای غیرهدایتشونده و موشکهای بالیستیک است و پیشتر در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ (۵ مه ۲۰۲۰) و ۲۱ شهریور همان سال (۱۱ سپتامبر) به علت افزایش فعالیتهای سپاه قدس برای ساخت تسلیحاتی چون راکت و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران و نیروی هوافضای سپاه برای ساخت موشکهای بالیستیک چون تشرین برای استفاده ارتش سوریه، هدف حملات نیروی هوایی اسرائیل قرار گرفت.
به نظر میرسد حملات به این مرکز همچون سایر حملات نیروی هوایی اسرائیل در بازههای زمانی ۱۲ تا ۱۸ ماهه صورت میگیرد؛ بهگونهای که پس از آنکه وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران تاسیسات آسیب دیده را بازسازی میکند، بار دیگر این مرکز حمله میشود؛ حملاتی که به نظر میرسد در آنها از بمبهای سنگینتری از جیبییو-۳۹ استفاده میشود؛ بمبهایی چون جیبییو-۳۱ که سولههای محل مونتاژ موشکها و انبارهای محل ذخیرهسازی و مواد منفجره را هدف قرار میدهند.
مسیر دشوار دستیابی به شمال سوریه
در جریان نخستین حمله نیروی هوایی اسرائیل به منطقه حلب که در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۹۷ رخ داد، جنگندههای اسرائیلی که همگی از نوع اف-۱۵ آی بودند، با استفاده از پرواز در مسیر پروازی جنگندههای ضربتی اف-۱۵ئیاسترایکایگل (F-15E Strike Eagle) نیروی هوایی ایالاتمتحده آمریکا که در جریان عملیات ضد داعش «عزم راسخ» (Inherent Resolve) برفراز سوریه پرواز میکردند، سایتهای هشدار زودهنگام راداری و پدافندی نیروی دفاع هوایی ارتش سوریه را غافلگیر کردند؛ بهگونهای که حتی یک موشک زمین به هوا هم به سمت جنگندههای اسرائیلی شلیک نشد.
پس از انجام عملیات در شمال سوریه، جنگندههای اسرائیلی برای بازگشت به پایگاههایشان از مسیر ورود به حریم هوایی این کشور استفاده نمیکنند. بر اساس اطلاعاتی که وزارت دفاع روسیه پس از ساقط شدن اشتباهی یک هواپیمای شنود رادیویی ایلیوشین۲۰اِم (Il-20M) در ساعات پایانی ۲۶ شهریور ۱۳۹۷ (۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱) منتشر کرد، جنگندههای اسرائیلی شرکتکننده در عملیات هوایی در شمال سوریه با پرواز در ارتفاع پست بر فراز شرق دریای مدیترانه به اسرائیل بازمیگردند. در صورت نیاز، جنگندههایی که به دلایلی چون تلاش برای دور ماندن از گزند پدافند هوایی سوریه، از پسسوز استفاده کردهاند، با استفاده از هواپیماهای سوخترسان بویینگ کِیسی-۷۰۷ (Boeing KC-707) در ارتفاع پست سوخت میگیرند.
از حمله هوایی بامداد امروز، فیلم و تصاویری که نشاندهنده فعالیت گسترده سامانههای دفاع هوایی و پدافند موشکی نیروی دفاع هوایی ارتش سوریه باشد، منتشر نشده است که نشانگر فقدان این سامانهها در شمال سوریه، به علت تمرکز و حضور عمده آنها در جنوب این کشور است. از سوی دیگر، سامانههای پدافند موشکی نیروی هوافضای روسیه مستقر در منطقه طارطوس و لاذقیه که دستکم به یک سامانه کامل اس-۴۰۰ برد بلند مجهزند،همچون سالهای گذشته از درگیری با جنگندههای اسرائیلی خودداری کردهاند.
حمله هوایی بامداد امروز به مناطقی واقع در داخل و حومه السفیره و حلب بار دیگر اثبات کرد که نیروی هوایی اسرائیل قادر است با تهدید مونتاژ و ساخت موشکهای بالیستیک در سراسر سوریه مقابله کند. این حملات همچنین بار دیگر نشان داد که سپاه قدس و نیروهای نیابتی آن نمیتوانند با ذخیرهسازی تسلیحات و مهمات در شمال این کشور از انهدام آنها در جریان حملات هوایی اسرائیل جلوگیری کنند.