تصمیم برخی از مهم‌ترین جناح‌های سیاسی مبنی بر عدم مشارکت در انتخابات آینده پارلمانی عراق، پرسش‌های بسیاری را در مورد برگزاری به موقع یا به تعویق افتادن انتخابات و میزان مشارکت در آن مطرح می‌کند.

پس از این‌که مقتدی صدر، رهبر جریان صدر در ۱۵ ماه ژوئيه جاری تصمیم خود را در مورد تحریم انتخابات پارلمانی به این دلیل که انتخابات پیش‌رو نمی‌تواند منجر به ایجاد اصلاحات لازم و واقعی در کشور شود، اعلام کرد، حزب کمونیست عراق نیز اعلام کرد که در انتخابات پارلمانی آینده شرکت نمی‌کند، زیرا به باور این حزب، فضای آزاد و عادلانه برای برگزاری انتخابات هرگز نمی‌تواند در سایه نفوذ سلاح‌های غیرمجاز و پول سیاسی در کشور فراهم شود. حزب کمونست عراق در بیانیه‌ای افزود که «عراق در چنان  شرایط پیچیده و ناهنجاری قرار دارد که نمی‌توان صحبت از بهبودی اوضاع اقتصادی کرد، بنابراین، برگزاری انتخابات نمی‌تواند هیچ تاثیری در واقعیت اوضاع نابسامان کشور داشته باشد.»

از سوی دیگر، حزب تجمع جمهوری عراق نیز انصراف خود را از شرکت در انتخابات پارلمانی پیش‌رو اعلام کرد و دلیل اتخاذ این تصمیم را گسترش نقش شبه نظامیان و سلاح‌های غیرمجاز در کشور توجیه کرد که منجر به از دست رفتن اعتبار دولت می‌شود، در حالی‌که برای رسیدگی به پرونده‌های فساد، روش‌های گمراه کننده به کار گرفته می‌شود که مسئولان پرونده‌های بزرگ فساد مورد محاسبه و بازخواست قرار نمی‌گیرند. در نتیجه، انتخابات آینده نیز از نظر نتایج و محتوا شباهت بسیاری به انتخابات سال ۲۰۱۸ خواهد داشت.

برگزاری انتخابات در زمان تعیین شده

در همین حال، کمیسیون انتخابات عراق اعلام کرده است که در حال آماده سازی برای برگزاری انتخابات است و مراحل مربوط به مراکز نمایش نتایج اولیه انتخابات را مطابق با پروژه پیشنهادی دفتر سازمان ملل متحد در عراق (UNAMI) تصویب کرده است. این کمیسیون در بیانیه‌ای اظهار داشت که در حال کار بر روی سازوکار جدیدی برای دسته‌بندی نتایج تأیید نامزدها و شماره‌های انتخاباتی هر یک از آن‌ها مطابق به استان و حوزه انتخابیه است، به گونه‌ای که علاقه‌مندان به امور انتخابات می‌توانند به راحتی آن‌ها را در وب‌سایت رسمی کمیسیون جست‌وجو کنند. البته آغاز مبارزات انتخاباتی برای نامزدها در هشتم ماه ژوئيه جاری به این معنی است که رقابت انتخاباتی بین ۳۲۴۲ نامزد در سراسر عراق آغاز شده است.

عقب‌نشینی‌ها و مذاکرات در مورد به تعویق انداختن انتخابات

سعد کاکایی، عضو سابق کمیسیون انتخابات عراق معتقد است که «عقب‌نشینی شماری از ائتلاف‌های سیاسی بر مشروعیت انتخابات تاثیر نمی‌گذارد». وی افزود که «روند انتخابات را تنها دو عامل می‌تواند متوقف کند، وقوع جنگ داخلی و فروپاشی اقتصادی.» کاکایی خاطرنشان کرد ‌که «هیچ قانونی برای این‌که شمار احزاب سیاسی شرکت کننده در انتخابات را به کمیسیون تحمیل کند وجود ندارد و انتخابات می‌تواند حتی با مشارکت دو حزب برگزار شود.»

در همین حال، منابع ارشد سیاسی در عراق از برگزاری جلساتی طی روزهای گذشته  میان ائتلاف‌های سیاسی با گرایش‌های مختلف صحبت می‌کنند که هدف از آن‌ها بررسی توافق‌نامه‌ای برای به تعویق انداختن انتخابات پارلمانی به ماه آوریل یا ماه مه سال آینده است. منابع مزبور افزودند که پس از مطالعه اوضاع عراق و میزان تحریم انتخابات که ممکن است در صورت برگزاری، عراق با اعتراضات بزرگی مانند آن‌چه در ماه اکتبر ۲۰۱۹ اتفاق افتاد، روبه‌رو شود، رهبران سیاسی در صدد برگزاری جلساتی شدند تا توافقی در مورد به تعویق انداختن انتخابات حاصل شود.

وضعیت عراق آماده برگزاری انتخابات نیست

حسن آلی، نماینده مجلس عراق، معتقد است که کشور آماده برگزاری انتخابات در تاریخ تعیین شده نیست، بنابراین، لازم است انتخابات به تعویق افتد و تاریخ دیگری برای برگزاری آن تعیین شود. وی افزود عوامل متعددی از جمله درگیری‌های درونی ائتلاف‌ها سیاسی و درگیر‌های آن‌ها با گروه‌های سیاسی دیگر و عقب‌نشینی برخی از ائتلاف‌ها از مشارکت در انتخابات، حاکی از ناتوانی دولت در برگزاری به موقع انتخابات است. حسن آلی خاطرنشان کرد که عراق در حال حاضر با وضعیت بسیار خطرناکی روبه‌رو است و برگزاری انتخابات در ماه اکتبر آینده مناسب نیست، از این‌رو، ایجاب می‌کند برگزاری انتخابات به فرصت دیگری در آینده که کشور وضعیت بهتری داشته باشد، موکول شود. وی گفت که به تعویق انداختن انتخابات، یک امر طبیعی است، به ویژه این‌که براساس قانون اساسی، دولت و پارلمان حق دارند دوره معین چهار ساله خود را به پایان رسانند. این نماینده مجلس، با اشاره به تقلب‌هایی که در انتخابات قبلی انجام شد، نگرانی خود را نسبت به تقلب گسترده در انتخابات پیش‌رو ابراز کرده و افزود که جامعه جهانی و دولت عراق خواستار برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه هستند.

از سوی دیگر، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده در دیدار با همتای عراقی‌اش، فواد حسین در واشنگتن گفت که وی در حال همکاری با کنگره به منظور تخصیص ۵۰۰  میلیون دلار کمک به کمیسیون انتخابات عراق است. البته کمک مزبور در زمینه‌های ارائه رایزنی و آموزش و تشویق مردم عراق برای شرکت در انتخابات پارلمانی پیش‌رو به مصرف خواهد رسید.

نگرانی از تلقب در انتخابات

با این حال، آیات مظفر، عضو ائتلاف «نصر»، خواستار برگزاری انتخابات پارلمانی در تاریخ تعیین شده است و خاطرنشان می‌کند که تحریم برخی از ائتلاف‌های سیاسی تاثیری در برگزاری انتخابات در تاریخ تعیین شده یا قانونی بودن آن ندارد. وی افزود که تلاش‌ها در مسیر درست در حرکت است و تحریم برخی از گروه‌های سیاسی نمی‌تواند مانع برگزاری به موقع انتخابات شود و برای مشروعیت بخشیدن به انتخابات، مشارکت درصد مشخصی تعیین نشده است. آیات مظفر گفت که «تمایل واقعی مردم و آگاهی عمومی برای برگزاری انتخابات وجود دارد، به ویژه این‌که برنامه‌ها و امور مربوط به انتخابات در حال انجام است و کمیسیون انتخابات پیوسته در تلاش برای به‌روز رسانی اطلاعات است، افزون بر این‌که دولت نیز در حال تهیه طرح امنیتی و برگزاری به موقع انتخابات است.»

مظفر افزود که «هیچ انتخابات ایده‌آل و کاملی وجود ندارد و ممکن است انتخابات با برخی تقلب‌ها همراه باشد، اما در عین حال، باید مردم مشارکت گسترده‌ای در انتخابات داشته باشند، تا در صورت وجود تقلب، از میزان آن کاسته شود. وی با اشاره به لزوم تأمین امنیت مراکز انتخاباتی، گفت برای کاهش میزان تقلب، انتخابات باید در حضور ناظران بین‌المللی اجرا شود.

همچنان، «جنین هنیس پلاسخارت»، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در عراق در بیانیه مطبوعاتی گفت که اوضاع امنیتی عراق به شدت شکننده است و بعید است که در چنین وضعیت ناهنجاری برگزاری انتخابات به دون تقلب انجام شود.