مطابق هفتههای گذشته، این هفته نیز بازارهای مالی به غیر از بازار سرمایه با ثبات نسبی همراه بود و نوسان کمی را در بازار مشاهده کردیم. در بازار طلا، قیمت یک گرم طلای ۱۸عیار به تبعیت از بازارهای جهانی افت ۰.۶ درصدی داشت و به قیمت ۴۱۳۵۰۰ تومان رسید که نسبت به قیمت طلا در ابتدای سال، ۲.۷ درصد از ارزش خود را از دست داده است. اما قیمت سکه بهار آزادی افت بیشتری را تجربه کرد و با کاهش ۱ درصدی به قیمت ۴ میلیون و ۱۴۰ هزار تومان رسید. قیمتی که نشان میدهد حباب سکه تقریبا به صفر رسیده است. با در نظر گرفتن قیمت دلار ۱۱۶۵۰ تومانی و قیمت اونس طلای ۱۵۰۲ دلاری قیمت واقعی سکه در حدود ۴ میلیون و ۱۲۵ هزار تومان محاسبه میشود (۵ هزار تومان هزینه ضرب سکه در نظر گرفته میشود) که این به معنی تفاوت تنها ۱۵ هزار تومان بین ارزش سکه و قیمت فروش آن است که نشان از صفر شدن تقریبی حباب سکه دارد.
در بازار ارز نیز قیمتها مشابه هفته گذشته در دامنه کوتاهی نوسان کردند. قیمت دلار این هفته با کاهش ۰.۴ درصدی به ۱۱۶۵۰ تومان رسید. قیمت یورو با کاهش ۱.۱ درصدی روبهرو بود و آخر هفته یورو با قیمت ۱۳ هزار تومان خریدوفروش میشد. در انتها نیز باید گفت سپردهگذاران بانکی در این هفته به بازده تقریبی ۸.۵ درصدی از ابتدای سال رسیدند.
بورس در هفته گذشته:
با ثبت بازدهی ۱.۸ درصدی در هفته گذشته، بازدهی بورس تهران از ابتدای امسال به ۴۹ درصد رسید! ثبت این بازدهی فوقالعاده در حالی است که بازار ارز و طلا بازدهی منفی را از ابتدای امسال ثبت کردند. میتوان گفت بورس تهران در مدتزمان ۵ ماه معادل دو سال و نیم سود بانکی را به سرمایهگذاران خود داده است.
همانطور که در گزارشهای هفتگی گذشته به آن اشاره شد این روزها بازار سرمایه با رشد شرکتهای کوچک و متوسط در حال اوجگیری است. در این هفته نیز شاخص هموزن رشد بسیار خوبی را ثبت کرد. درحالیکه بازده شاخص کل به ۱.۸ درصد رسیده است، شاخص هموزن به بازده ۵.۶ درصدی رسیده است. بازده چند برابری شاخص هموزن نسبت به شاخص کل نشان از وضعیت خوب شرکتهای کوچک و متوسط در بورس تهران دارد. این هفته سهام شرکتهای گروه سیمانی و ساختمانی با استقبال سرمایهگذاران همراه بود. همچنین شرکتهایی همچون چافست از گروه انتشار، چاپ و تکثیر، «هایوب» و «اپرداز» از گروه اطلاعات و ارتباطات تک سهمهایی بودند که با رشد خوبی همراه بودند.
در ادامه حوادث آتی و اثرگذار بر بورس تهران بحث و بررسی میشود.
دیپلماسی ظریف در آستانه دور سوم کاهش تعهدات برجامی ایران:
در آستانه دور سوم کاهش تعهدات هستهای ایران، ظریف سفرهای خود را به نقاط مختلف جهان آغاز کرده است. با وجود تحریمهای خزانهداری آمریکا، وزیر امور خارجه ایران در هفته گذشته به کشورهای فنلاند، سوئد و نروژ سفر کرد و در ادامه قصد سفر به فرانسه را دارد تا با ماکرون دیدار کند. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز اعلام کرد ظریف در کنار فرانسه قرار است با سفر به چین و ژاپن با سران این کشورها دیداری داشته باشد. به نظر میرسد بخشی از این دیدارها بهمنظور فعال کردن ظرفیت دیپلماسی با ایران است تا از این طریق بتوانند ایران را از مرحله سوم کاهش تعهدات خود باز دارند. بعد از خروج آمریکا از برجام و نوسانات شدید اقتصادی، ایران توانست بعد از چند ماه تنش، شرایط ثبات اقتصادی را به دست بیاورد. بعد از کاهش تنشها و از بین رفتن اثر تحریمها این بار ایران است که مرحله به مرحله در حال کاهش سطح تعهدات خود در برجام است و از طرفهای دیگر برجام میخواهد نسبت به تعهدات خود پاسخگو بمانند.
باید گفت این سفرها به خودی خود نمیتواند حاوی خبر خوشی برای بورس تهران باشد. اما در صورتی که این سفرها بتواند نقطه شروعی برای کاهش تحریمهای ایران شود میتواند رونق را به بورس تهران بازگرداند.
شرایط خوب تولید در نیمه تابستان:
آخرین وضعیت تولید ۵۰ محصول منتخب صنعتی، معدنی و پتروشیمی نشان از رشد تولید ۳۱ محصول نسبت به سال گذشته دارد. در گزارشهای قبلی نیز با مورد توجه قراردادن شاخص مدیران خرید، بهبود شرایط تولید محصولات ایرانی نوید داده شد.
محصولاتی صنعتی همچون «کارتن»، «سیگارت»، «تراکتور»، «نئوپان» و «یخچال فریزر» از جمله محصولاتی بودند که در اولین ماه تابستان بیشترین رشد تولید را نسبت به مدت مشابه در سال گذشته تجربه کردند. در محصولات صنعتی همچون «کامیون کشنده»، «اتوبوس، مینیبوس و ون»، «کمباین»، «انواع سواری» و «انواع تلویزیون» بیشترین افت تولید را نسبت به سال گذشته داشتند. میتوان مشاهده کرد عموماً شرکتهای مرتبط به صنعت خودروسازی بیشترین کاهش تولید را ثبت کردند. لازم به ذکر است در بخش معدن نیز میان ۱۳ محصول، ۹ محصول با رشد تولید و ۴ محصول با افت تولید همراه بوده است. در بخش پتروشیمی هم مشابه بخش معدن از میان ۱۳ محصول، ۹ محصول رشد و ۴ محصول افت تولید را تجربه کردند. شاید بتوان اثرات این رشد خوب تولید را در شرکتهای کوچک و متوسط بورسی مشاهده کرد.
دستگیری مدیران خودرویی:
علی ربیعی سخنگوی دولت خبر تغییر مدیرعامل ایرانخودرو را اعلام کرد. بعد از چند ساعت خبر دستگیری مدیرعامل ایرانخودرو در محل کار خود بر روی خبرگزاریها قرار گرفت. برکناری مدیران خودروسازیهای دولتی به بهانههای مختلف را میتوان از مصادیق ناکارایی در اقتصاد دولتی نامید. برخی از گمانهزنیها افزایش قیمت خودرو را عملی خلاف قانون تلقی کرده و این کار را عامل دستگیری یکهزارع اعلام کردهاند. در صورت صحت این خبر باید گفت اگر مدیر یک شرکت در راستای منافع سهامداران خود اقدام به افزایش قیمت و نزدیکتر کردن قیمت کارخانه به قیمت بازار کند مجرم است؟ یا مدیری که با فروش ارزان خودرو ضرر سنگینی به کارخانه خودروسازی دولت وارد میکند؟ آن چیزی که مشخص است انحصار در صنعت خودرو امر اشتباهی است. اما مداخله شدید دولت در بازار و سرکوب قیمتها زمینهساز زیان سنگین شرکتهای خودروسازی شده است و دلالها از این اختلاف قیمت در جهت کسب سود استفاده میکنند.
قطار عرضههای اولیه در راه است؟
در هفته گذشته عرضه اولیه غلتک سازان سپاهان با نماد «فسازان» با رکوردشکنی جدیدی از سوی سرمایهگذاران بورس تهران مواجه شد. در این عرضه اولیه ۶۴۵۲۲۶ نفر مشارکت داشتند و به هر کدام حداکثر ۱۱۷ سهم اختصاص پیدا کرد. به نظر میرسد با این روند رشد بتوان به مشارکت یک میلیون نفر در عرضه اولیههای بورس تهران امیدوار بود.
مدیران بازار سرمایه در ایران نیز با توجه به استقبال مردم سعی در افزایش عرضههای اولیه دارند. شرکت فولاد سپید فراب کویر را میتوان نزدیکترین گزینه عرضه اولیه در بازار سرمایه دانست. علاوه بر این شرکت فولادی، ۷ شرکت زیرمجموعه تاپیکو از جمله پتروشیمی مروارید، یزدتایر، پتروشیمی شیمی بافت، حریر خوزستان و محصولات کاغذی لطیف در صف عرضه اولیه قرار دارند. دولت نیز دست به کار شده است و صحبتهایی حول عرضه اولیه شرکتهای بزرگ دولتی در بورس تهران شنیده میشود. محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و امور اجتماعی ادعا کرد تا پایان مهر سال جاری، سهام شستا بهطور کامل وارد بورس خواهد شد.
ثبات در بازارهای کالایی:
بعد از نوسانات شدید قیمتی در بازارهای کالایی، این هفته بازارهای جهانی با آرایش بیشتری همراه بودند. طلا بعد از صعود قیمتی و رسیدن به مرز ۱۵۰۰ دلار در این هفته کمی آرام گرفت و حول این عدد نوسان کرد. نفت خام با رشد اندک به حدود ۵۵ دلار رسید. نفت برنت دریای شمال نیز در حدود قیمتی ۶۰ دلار معامله شد. سنگآهن در این هفته نیز با افت ۵ درصدی همراه بود. در طول یک ماه گذشته بازدهی سنگآهن در حدود منفی ۲۷ درصد بوده است و این کالا در حدود یکسوم از ارزش خود را از دست داده است، با این حال از ابتدای سال ۲۰۱۹ این محصول توانسته است بازدهی نزدیک به ۳۰ درصدی را ثبت کند. این خبر میتواند برای شرکتهای تولیدکننده سنگآهن ایرانی خبر بد تلقی شود.
بورس در هفته آتی:
بورس تهران با عبور از کانال ۲۵۰ هزار واحدی انرژی دوباره گرفته است و در حال اوجگیری دوباره به سمت کانال ۳۰۰ هزار واحدی است. عددی که در اولین مقاله از سری تحلیلهای بازار سرمایه به آن پرداخته شد و هدف واقعبینانه بازار را تا پایان سال حول این عدد پیشبینی کرد. با ذکر این نکته که اساسا تجارت پیشبینی بیشتر برای رمالها است و نه اقتصاددان باید گفت با رشد ۵۰ درصدی شاخص کل و کاهش ۱۶ درصدی قیمت دلار از ابتدای امسال شرایط برای رشد منطقی بازار سرمایه برای رسیدن به اهداف بالای ۳۰۰ هزار واحدی محیا نیست. هرچند خبرهایی همچون تور اروپایی و آسیایی ظریف، بهبود شرایط تولید ۵۰ محصول منتخب، ثبات در بازار ارز را میتوان خبرهای خوبی برای بازار تعبیر کرد. اما بازار برای عبور از اهداف ۳۰۰ هزار واحدی باید دلایل بنیادین قویتری داشته باشد.
در روزهای اخیر دوباره حجم معاملات بورس بالا رفته است. این میتوان نویدبخش رشد کوتاهمدت در بازار سرمایه باشد. با توجه به رشد شاخص با حجم معاملات سنگین در دو هفته گذشته، این احتمال وجود دارد که در کوتاهمدت بازار شرایط خوبی داشته باشد. بهنظر میرسد مطابق هفتههای گذشته سهمهای کوچک بازار ظرفیت رشد بالاتری را داشته باشند. لازم به ذکر است انتشار گزارشهای ماهیانه شرکتهای بورس در هفته آتی فرصت خوبی برای تصمیمگیری حول وضعیت سهمهای بازار به سرمایهگذاران میدهد. در صورتی که انتظارات بازار نسبت به گزارش شرکتهای بورسی برآورده نشود احتمالا شاهد اصلاح در بازار سرمایه باشیم.