ریههای زمین آتش گرفتهاند. حریق آمازون تیتر اول روزنامههاست. این هفته در نشست گروه هفت در بیاریتز فرانسه، ژایر بولسونارو، رئیس جمهور برزیل، زیر نورافکنها بود. ویدیوهای ناراحتکننده ای در سراسر رسانههای اجتماعی منتشر شده که بومیان آمازون را در حال فرار از خانههایشان، و جانوران را در حال گریز از ترس جاننشان میدهند.
به گفته موسسه ملی تحقیقات فضایی برزیل، از آغاز سال جاری تا کنون 74 هزار و ۱۵۵ مورد آتشسوزی ردیابی شده، که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 84 درصد بیشتر است. حدود یک میلیون بومی از 500 قبیله محلی در خطرند.
گناه این افزایش را به گردن بولسونارو و حمایت او از جنگلزدایی توسط گلهداران و شرکتهای چوببری انداختهاند. گزارشهایی منتشر میشود از این که گلهداران برای جنگلزدایی و ایجاد مرتع برای دام، «روزهای آتش» برگزار میکنند.
در بریتانیا ما نظارهگریم، و با استیصال میخواهیم بدانیم چه کار میتوانیم بکنیم. خشم ما متوجه دولت برزیل، و حمایتش از گلهداران است که آنها را به مردم بومی و حفاظت از کره زمین ترجیح میدهد. برای همین است که امروز کنشگران جنبشهای «شورش انقراض» و «شورش جانوران» گروههای بومی را جلوی سفارت برزیل در بریتانیا گرد آوردهاند تا صدای اعتراضشان را به گوش همه برسانند.
اگر عامل این ویرانی، صنعت گوشت برزیل است، آیا راه دیگری برای اعتراض هست؟ اگر ما گوشت گاو نخوریم، تغییری در اوضاع به وجود میآید؟
حدود 200 میلیون گاو در برزیل هست، و این کشور با تامین یک چهارم گوشت گاو بازار جهانی، بزرگترین صادرکننده گوشت گاو در دنیاست. گلهداری و پرورش سویا را اغلب به هم مرتبط میدانند، چون هر دو سال یک بار، کشت سویا به صورت چرخشی جای مراتع را میگیرد و کشاورزان را بیشتر به درون جنگل آمازون میراند.
کشاورزی عامل حدود 80 درصد از جنگلزدایی در جهان است. در آمازون حدود 450 هزار کیلومتر مربع زمین جنگلزدایی شده که اکنون مرتع دام است. این یعنی یک چهارم جنگل بارانی، که بیست درصد از اکسیژن دنیا را تامین میکند. با مقایسه جنگل بارانی امروزی با آمار سال 1970 بانک جهانی نشان میدهد که بیش از 90 درصد از زمینهای منطقه آمازون به مرتع دام تبدیل شدهاست.
پس اگر میخواهیم این پیام را برسانیم که نخواهیم گذاشت جنگلزدایی در آمازون ادامه پیدا کند، باید به این پرسش پاسخ دهیم: آیا باید گوشت گاو را تحریم کرد؟ پاسخ مثبت است. ولی متاسفانه برای مصرفکنندگان، گرفتن چنین تصمیمی ساده نیست.
بنا به آمار صنعت گوشت بریتانیا، این کشور سالانه حدود 35 درصد از گوشت گاو و گوساله مصرفیاش را وارد میکند. گوشت گاو حدود نیمی از کل واردات گوشت بریتانیا را تشکیل میدهد. هرچند بیشتر این گوشت از ایرلند میآید، در چند سال گذشته بهبود روشهای حفاظت و حمل و نقل، باعث افزایش واردات از برزیل شدهاست.
امسال در مذاکرات مربوط به برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) گوشت گاو برزیلی بدل به سلاحی شد که دولت بریتانیا با آن ایرلند را تهدید کرد. مایگل گُوو، وزیر مسئول برنامه ریزی برگزیت بدون توافق با اتحادیه اروپا، گفت که اگر ایرلند مرز خود با بریتانیا را باز نگه ندارد، لغو تعرفه وارداتی برای گوشت گاو برزیلی را بررسی خواهد کرد.
ولی تنها بریتانیا نیست که در حال بررسی افزایش گوشت گاو از برزیل است. توافق پیشنهادی تجارت آزاد میان اتحادیه اروپا و اتحادیه اقتصادی آمریکای جنوبی (مرکوسور) هم ممکن است این واردات را افزایش دهد. بر اساس بخشی از این توافق، اتحادیه اروپا بابت صادراتش به آمریکای جنوبی – عمدتا اتومبیل و شراب – تعرفه کمتری خواهد پرداخت، و در عوض برزیل و دیگر کشورهای آمریکای جنوبی، صادرات خود به اروپا را افزایش خواهند داد. سهمیه صادرات گوشت گاو 99 هزار تن افزایش خواهد یافت و تعرفه آن 5/7 درصد پایین خواهد آمد.
و تحقیقات جدید ثابت کردهاست که گوشت پرورش یافته در مراتع غیرقانونی آمازون، به خوراکهای کنسرو شده از جمله گوشت نمکسود در پنج سوپرمارکت عمده بریتانیا راه پیدا کرده است.
آیا گیاهخواران و وگانها سهمی از تقصیر را بر گردن دارند؟ با افزایش تقاضا برای شیر سویا، آیا آنها نیز نباید رژیم غذاییشان را تغییر دهند؟ چرا، احتمالا. هرچند بیشتر محصول سویای دنیا – بیش از 70 درصد آن – هنوز مستقیما به مصرف خوراک دام میرسد.
در بریتانیا، مصرفکنندگان گوشت خوک هم باید به اندازه وگانها مسئولیت بپذیرند: یک سوم کل سویای وارداتی بریتانیا به مصرف خوراک دام، عمدتا خوک، میرسد.
سویا برای تغذیه گاو در بریتانیا هم به کار میرود، عمدتا برای تولید شیر. در نتیجه، اگر گوشت گاو یا خوک یا شیر مصرف میکنید، احتمال دارد در شعلههایی که روی صفحه تلویزیونتان میبینید، دست داشته باشید.
روی هم رفته، این وضعیت دشواری برای مصرفکنندگان بریتانیایی است. یک پاسخ ساده، تقاضایی است که «شورش جانوران» مطرح میکند، این که دولت بریتانیا با سرمایهگذاری در تولید غلات، مسئولیتپذیری زیستمحیطی، و بازگرداندن منابع طبیعی به حالت اولیه خود، پیشگامِ گذار به یک نظام غذایی گیاهپایه شود.
این کار نقطه پایانی خواهد بود بر نیاز به حمل و نقل گوشت از زمینهای جنگلزدایی شده برزیل، و در عین حال استقلال غذایی بریتانیا را در آیندهای ناروشن که فروپاشی اقلیمی تهدیدش میکند، افزایش خواهد داد.
همزمان، بهترین کار این است که آمازون را بهکل از رژیم غذاییتان حذف کنید. جایگزینهای سالم و سازگار با محیط زیست زیادی هست که از میانشان انتخاب کنید.
دوباره به تصاویر بومیانی که از خانههایشان میگریزند و جانورانی که از ترس جان پا به فرار گذاشتهاند نگاه کنید. آیا غذایی که توی بشقاب شماست ارزشش را دارد؟
آلکس لاکوود یک روزنامهنگار آزاد و کنشگر شورش جانوران است. شورش جانوران سازمانی است که از روشهای خشونتپرهیز نافرمانی مدنی برای پایان دادن به پرورش دام و ماهی استفاده میکند.
© The Independent