«یونهای۰۲-۱» (Yunhai 1-02) ماهواره نظامی چین در روز ۱۸ ماه مارس ۲۰۲۱ (۲۸ اسفند ۱۳۹۹) به طور اسرارآمیزی آسیب دید. اینک دانشمندان عامل بروز این اتفاق را [برخورد] یک قطعه از زباله‌های فضایی می‌دانند. اسکادران هجدهم کنترل فضایی نیروی هوایی ایالات متحده (18SPCS) می‌گوید که بررسی و تجزیه و تحلیل ۲۱ قطعه از این ماهواره (که در سپتامبر ۲۰۱۹ پرتاب شده بود) در دست انجام است. این گمانه‌زنی وجود داشت که بخشی از این ماهواره احتمالا منفجر شده است، اما اینک مشخص شد که این [آسیب] از موشک «زنیت-۲» (Zenit-2) ناشی شده است.
موشک «زنیت-۲» در سپتامبر ۱۹۹۶ ماهواره جاسوسی الکترونیک Tselina-2 را به فضا پرتاب کرد و «جاناتان مک دائل» در مرکز اخترفیزیک در توییت خود می‌گوید، پس از آنکه تارنمای «اسپیس-تِرَک» (Space-Track) متوجه این موضوع شد، توضیحات مربوط به این شیء را به این شکل روزآوری کرد: «برخورد با ماهواره»
این قطعه باقی‌مانده تنها یک جهت مداری در تاریخ ۱۶ مارس ۲۰۲۱ دارد که [همین موضوع] آن را به یک «گزینه آشکار» برای توضیح برخورد با ماهواره «یونهای۰۲-۱» تبدیل می‌کند.
دکتر مک دائل در توییت خود با اضافه کردن این نکته که «به نظر می‌رسد این برخورد بزرگ‌ترین برخورد مداری تاییدشده در یک دهه پیش باشد» می‌نویسد: «تحلیل و بررسی عناصر دوخطی مداری (TLEs) نشان می‌دهند که «یونهای۰۲-۱» (۴۴۵۴۷) و [شیء زباله فضایی] از فاصله یک کیلومتری یکدیگر (به عبارتی در محدوده عدم قطعیت عناصر دوخطی) عبور کرده‌اند. به عبارتی در ساعت ۰۷:۴۱ ساعت هماهنگ جهانی روز هجدهم مارس، دقیقا هم‌زمان با گزارش اسکادران هجدهم کنترل فضایی نیروی هوایی ایالات متحده مبنی بر از بین رفتن [ماهواره] یونهای»
[عناصر دوخطی (TLEs) (Two-line element) یک قالب داده کدگذاری شده و روشی است برای پیش‌بینی مدار و مکان اجرام فضایی]
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ماهواره «یونهای» همچنان تحت کنترل باقی می‌ماند و هنوز می‌تواند مدار خود را تعدیل و تنظیم کند و قادر است که علائم مداری ارسال کند، از این رو این برخورد آن را نابود نکرده است، اما خبرهای منتشر شده بر نگرانی‌‌ها در خصوص تشکیل قطعات و خرده‌‌های [زباله فضایی] پیرامون زمین افزوده است.
یک ماه بعد از این برخورد، در آوریل ۲۰۲۱، با اعلام اینکه مشکلاتی در قابلیت مانور ماهواره‌های ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس‌ایکس ایجاد شده، گزارش داده شد که یک ماهواره اسپیس‌ایکس به فاصله ۶۰ متری یک ماهواره «وان وب» (OneWeb) رسیده است.
کریس مک لاگلین، مدیر امور سرپرستی و کنترل وان وب، می‌گوید: «مساله سر هماهنگی است. این کافی نیست که بگوییم من یک سامانه خودکار دارم زیرا طرف دیگر ممکن است آن را نداشته باشد و متوجه نشود سامانه شما دارد چه کار می‌کند.»
اگرچه اسپیس‌ایکس بعدتر اعلام کرد که مساله سر این نبوده است و اشاره کرد که «احتمال برخورد هرگز از آستانه مانور فراتر نمی‌رود و ماهواره‌ها حتی اگر که مانوری هم انجام نشود به یکدیگر برخورد نمی‌کنند.»
بدترین اتفاق ممکن در برخورد زباله‌های فضایی، اثر دومینویی است که دونالد کسلر، دانشمند ناسا، در سال ۱۹۷۸ پیش‌بینی کرده بود. اثر کسلر هشدار می‌دهد که قطعات و مواد شکسته‌ای که به سایر ماهواره‌ها برخورد می‌کنند، می‌توانند یک لایه نفوذناپذیراز زباله‌های فضایی ایجاد کنند که پرتاب‌های فضایی از زمین را ناممکن کنند.
با بیشتر شدن پرتاب‌های ماهواره شرکت‌هایی از جمله اسپیس‌ایکس، وان وب و بلواوریجین به خارج از جو زمین و همچنین شرکت‌هایی از سایر کشورها از جمله چین، فقدان قوانین دولتی به این معناست که خطر برخورد افزایش خواهد یافت.
پیتر هدینگر و مارک دیکینسون، مدیر فناوری و مدیرعملیاتی ماهواره‌ای در شرکت بریتانیایی ماهواره مخابراتی اینمارست، در گفت‌وگو با ایندیپندنت می‌گویند که منظومه‌های ماهواره‌ای بزرگ بیشتر ممکن است به این منجر شوند که تعداد ماهواره‌های مدار نزدیک زمین (LEO) تا سال ۲۰۳۰، از میزان صد دسته تا حدود صدهزار ماهواره در حال گردش در مدار افزایش یابند.
اگر دو قطعه با یکدیگر برخورد کنند، میانگین سرعت برخورد چیزی حدود ۳۶ هزار کیلومتر بر ساعت خواهد بود - هفت برابر بیشتر از سرعت گلوله.
این دو افزودند: «تشابه [موضوع زباله فضایی] با مساله تغییرات اقلیمی واضح است و ما مجموعه دست‌اندرکاران امور فضایی باید از این درس‌ها بیاموزیم که مدیریت به موقع و کنشگرانه لازم است تا اطمینان یابیم که منتظر نمی‌مانیم تا خسارت و آسیب رخ دهد [و تازه بعد از وقوع آن به فکر چاره باشیم.]»
© The Independent
