هم‌زمان با هشدار کنشگران مبنی بر اینکه دسترسی نابرابر به واکسن‌های کووید باعث خواهد شد همه‌گیری طولانی‌تر شود و جان میلیون‌ها انسان در سراسر جهان به خطر بیفتد بنا به تحلیلی، مقدار واکسن کووید انبارشده در کشورهای گروه ۷ در پایان سال ۲۰۲۱ به یک میلیارد دوز می‌رسد.

این در حالی است که برای حفاظت از ۳۰ کشوری که کم‌ترین تزریق واکسن در آن‌ها انجام گرفته و اغلبشان کشورهای آفریقایی‌اند یک میلیارد واکسن کافی است.

مشاوران علمی دولت بریتانیا نیز به وزرای این کشور اعلام کرده‌اند در حمایت از برنامه‌های تزریق واکسن در کشورهای خارجی کار بیشتری انجام دهند تا بتوان با شیوع فزاینده جهانی مقابله کرد و از پیدایش سویه‌های جدید جلوگیری کرد. از سوی دیگر سازمان جهانی بهداشت (اچ.دبلیو.او) نیز بابت انبار کردن واکسن و نرساندن آن به دست سایر مردم دنیا از سران جهان انتقاد کرده است.

در حالی که برخی از فقیرترین کشورهای جهان به شدت نیازمند واکسن‌اند بر اساس تحلیل شرکت تحلیل علمی ایرفینیتی تا پایان سال جاری میلادی (۲۰۲۱) مقدار واکسن انبارشده در بریتانیا و همتایان این کشور در گروه ۷ به ۹۷۷ میلیون و ۸۱۳ هزار دوز می‌رسد.

بسیاری از کشورهای فقیر مثل نامیبیا، سیرالئون، گابن و مقدونیه تا آغاز سال ۲۰۲۲ نمی‌توانند با آهنگ کنونی تزریق واکسن حتی ۲۰ درصد از جمعیتشان را مصون‌سازی کنند.

بنا به تحلیل شرکت ایرفینیتی با آهنگ کنونی تزریق واکسن در اروپا ۸۰ درصد جمعیت بالای ۱۶ سال کشورهای گروه ۷ دو نوبت واکسن خود را تزریق خواهند کرد. در این تحلیل تزریق واکسن تقویتی به افراد دارای وضعیت پرخطر از سپتامبر ۲۰۲۱ به بعد نیز در نظر گرفته شده است.

با این حال بر اساس تحلیل شرکت ایرفینیتی وقتی که تزریق واکسن عادی و تقویتی در کشورهای گروه ۷ (شامل بریتانیا، ایالات متحده، آلمان، ایتالیا، فرانسه، کانادا و ژاپن) پایان یابد همچنان یک میلیارد و ۷۲۳ میلیون و ۵۱۳ هزار دوز واکسن در انبارهایشان باقی می‌ماند.

حدود ۷۴۵ میلیون و ۷۰۰ هزار دوز از این واکسن‌ها در قالب طرح هم‌رسانی واکسن به نام کوواکس در ماه‌های آینده به کشورهای دیگر اهدا خواهد شد و نزدیک به یک میلیارد دوز باقی می‌ماند.

اما کنشگران معتقدند برای رفع عقب‌ماندگی فزاینده در تزریق واکسن در کشورهای دارای دسترسی به واکسن و کشورهایی که در حال حاضر به واکسن دسترسی ندارند چنین اهداهایی کفایت نمی‌کند.

لوک گیبسون، مدیر بخش کنشگری واکسن کووید‌ـ ۱۹ در سازمان پزشکان بدون مرز (ام‌اس‌اف)، می‌گوید: «با توجه به آنکه شیوع سویه‌های جدید و خطرناکی در جهان رو به گسترش است به نفع همگان است هرچه زودتر هر کسی در هر جا که هست واکسن کووید‌ـ ۱۹ تزریق کند. سریع‌ترین راه در حال حاضر برای نجات جان انسان‌ها این است که کشورهای پردرآمد از انبار کردن واکسن کوویدـ۱۹ دست بردارند و به سرعت واکسن‌های اضافی‌ خود را در اختیار کشورهای کم و متوسط‌‌درآمد بگذارند.

ابتدای همین ماه (اوت) نیز سازمان جهانی بهداشت خواهان توقف تزریق واکسن تقویتی تا پایان ماه سپتامبر شد تا بتوان به ۱۰ درصد جمعیت تمام کشورها واکسن تزریق کرد. بنا به آمار بخش «جهان ما از منظر داده‌ها» در دانشگاه آکسفورد ۷۰  کشور جهان هنوز به این درصد نرسیده‌اند.

۳۰ کشوری که پایین‌ترین میزان تزریق واکسن را دارند (با داشتن بیش از ۹۷۷ میلیون نفر جمعیت) هنوز از مرز دو درصد هم عبور نکرده‌اند.

کشورهایی مانند نیجریه، مالی، سودان، لیبریا، کامرون، چاد و یمن نیز بر اساس آمار «جهان ما از منظر داده‌ها» به کمتر از یک درصد جمعیت خود واکسن زده‌اند.

مارکس لاوسن، رئیس بخش خط‌‌مشی نابرابری در گروه آکسفام، می‌گوید: «کشورهای ثروتمند میلیاردها دوز واکسن را انبار می‌کنند و این سبب می‌شود در کشورهای رو به توسعه مردمی که امیدی به دست یافتن به واکسن ندارند هر روز و هر ساعت جان خود را از دست بدهند.»

گروه مشورت علمی موقعیت‌های اضطراری بریتانیا ماه پیش از دولت این کشور خواست برای حمایت از برنامه‌های بین‌المللی تزریق واکسن تلاش بیشتری به خرج دهد.

کارشناسان این گروه هشدار داده‌اند تا وقتی که برای افزایش میزان تزریق واکسن در کشورهای خارجی از طریق هم‌رسانی واکسن یا پشتیبانی از افزایش واکسن‌سازی کار بیشتری انجام نگیرد شیوع جهانی کوویدـ ۱۹ تداوم خواهد یافت و پیدایش سویه‌های خطرناک جدیدی را در پی خواهد داشت.

آکسفام و سازمان پزشکان بدون مرز نیز از جامعه جهانی خواسته‌اند به هم‌رسانی «طرح‌های» تولید واکسن رضایت دهند تا داروسازان بیشتری در سراسر جهان وارد میدان تولید واکسن شوند.

آقای گیبسون می‌گوید: «برای آنکه جهان بر کوویدـ ۱۹ غلبه کند شرکت‌های داروسازی باید فناوری و دانش فنی تولید واکسن را در اختیار تولیدکنندگان کشورهای کم‌ و متوسط‌درآمد بگذارند تا بتوان در نقاط بیشتری از جهان واکسن تولید کرد.»

آکسفام می‌گوید مخالفت با چنین پیشنهادهایی «جنایتی در حد و اندازه‌های تاریخی» است.

تمام کشورهای گروه ۷ از قصد خود برای اهدای میلیون‌ها دوز واکسن در چارچوب برنامه کوواکس خبر داده‌اند که سازمان جهانی بهداشت، ائتلاف واکسن (گاوی) و ائتلاف نوآوری‌های آمادگی همه‌گیری مجری آنند.   

ایالات متحده قرار است بیش از ۵۰۰ میلیون دوز واکسن فایزر به فقیرترین کشورهای جهان تحویل دهد و بریتانیا نیز از اهدای ۱۰۰ میلیون دوز در چارچوب برنامه کوواکس خبر داده است.

بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا، در ماه ژوئن گفته بود از سران کشورهای گروه ۷ خواهد خواست به تعهد تزریق واکسن کرونا به تمامی مردم جهان تا پایان سال بعد پایبند باشند.